logotypes-ue_ENG

Mrawinski, Jewgienij

Biogram i literatura

Mrawinski Jewgienij Aleksandrowicz, *4 VI (22 V) 1903 Petersburg, †20 I 1988 Leningrad (obecnie Sankt Petersburg), rosyjski dyrygent. W latach 1921–31 studiował w konserwatorium w Leningradzie dyrygenturę u A. Gauka i N. Malka oraz kompozycję u W. Szczerbaczowa. W latach 1924–30 pracował jako pianista w szkole baletowej Państwowego Teatru Opery i Baletu (od 1934 Teatru im. Kirowa) w Leningradzie, w latach 1932–38 był dyrygentem w tym teatrze; dyrygował muzyką do baletów: Jezioro łabędzie i Dziadek do orzechów P. Czajkowskiego, Giselle A. Adama, Fontanna Bachczyseraju i Stracone złudzenia B. Asafjewa, a także operą Mazepa Czajkowskiego. W 1938 zdobył I nagrodę na ogólnozwiązkowym konkursie dyrygenckim w Moskwie. W latach 1938–82 był pierwszym dyrygentem orkiestry filharmonii w Leningradzie, która pod jego kierownictwem stała się jedną z czołowych orkiestr europejskich, odbył ponad 30 tournées zagranicznych (m.in. w Czechosłowacji, Niemczech, we Włoszech, w Stanach Zjednoczonych, Azji i Australii) oraz dokonał licznych nagrań. Od 1963 był profesorem konserwatorium w Leningradzie. Repertuar Mrawinskiego obejmował niemiecką klasykę symfoniczną (Beethoven, Brahms, Bruckner, Mahler), muzykę 1. połowy XX w. (Debussy, Bartók, Honegger), a zwłaszcza utwory symfoniczne kompozytorów rosyjskich (Czajkowski, Głazunow, Miaskowski, Prokofiew, Strawiński). Szczególne miejsce w repertuarze Mrawinskiego zajmowała twórczość Szostakowicza, z którym łączyła go bliska więź i który dedykował mu swą VIII Symfonię. Był pierwszym wykonawcą symfonii Szostakowicza – V (1937), VI (1939), VIII (1943), IX (1945) i X (1953), I Koncertu skrzypcowego (1955) i I Koncertu wiolonczelowego (1959). Wprowadził także na estrady III Symfonię (Simfonija-poema) A. Chaczaturiana (1947), VI Symfonię Prokofiewa (1947).

Interpretacje Mrawinskiego cechowały: dążenie do uwypuklenia logiki formalnej oraz pedantyczna dbałość o szczegóły wykonawcze, wynikająca z wnikliwej analizy zapisu i koncepcji kompozytora; odznaczały się one rzadko spotykaną równowagą między pierwiastkiem intelektualnym a emocjonalnym.

Literatura: W. Bogdanow-Bieriezowskij Sowietskij diriżor. Oczerk diejatielnosti Jewgienija Aleksandrowicza Mrawinskiego, Leningrad 1956; W. Fomin Orkiestrom diriżyrujet Mrawinski, Leningrad 1976; M. Bialik E. Mrawinski, Moskwa 1984; W. Fomin Jewgienij Aleksandrowicz Mrawinski, Moskwa 1984.