logotypes-ue_ENG

Meyer, Krzysztof

Biogram i literatura

Meyer Krzysztof, *11 VIII 1943 Kraków, polski kompozytor. Pochodzi z rodziny o muzycznych zamiłowaniach i tradycjach; jego babka, Stanisława Abłamowicz-Meyer, była pianistką i pedagogiem. Gry na fortepianie Meyer uczył się od 5. roku życia, najpierw w prywatnej eksperymentalnej szkole J. J. Wobożilów, a od 1952 u H. Ekierówny. Od 1954 korzystał ze wskazówek S. Wiechowicza w dziedzinie kompozycji; w latach 1957–1962 kształcił się w Państwowym Liceum Muzycznym im. F. Chopina w Krakowie, w 1961 zadebiutował jako kompozytor Kwartetem smyczkowym (zniszczony) w wykonaniu Kwartetu Krakowskiego E. Umińskiej. W 1962 rozpoczął studia w PWSM w Krakowie w klasie kompozycji i teorii S. Wiechowicza, a po jego śmierci (1963) – K. Pendereckiego; w 1965 uzyskał dyplom z kompozycji, w 1966 dyplom z teorii w klasie A. Frączkiewicza. W 1964 i 1966 uczestniczył w letnim kursie N. Boulanger w Conservatoire Américain i École des Beaux Arts w Fontainebleau, a w 1968 studiował pod jej kierunkiem w Paryżu; prywatnych konsultacji udzielał mu też W. Lutosławski, a ich współpraca przekształciła się w trwałą przyjaźń. W 1964 na festiwalu Krakowska Wiosna Muzyki odbyło się prawykonanie I Symfonii Meyera, w 1965 na festiwalu Warszawska Jesień wykonano jego I Kwartet smyczkowy. Od 1965 datuje się też znajomość Meyera z D. Szostakowiczem, którego twórczość była mu szczególnie bliska. Meyer działał również jako pianista. W latach 1965–67 z zespołem MW2 koncertował w Polsce i za granicą; później często wykonywał na koncertach własne kompozycje fortepianowe oraz partie solowe w utworach kameralnych, grał też utwory S. Prokofiewa, D. Szostakowicza, W. Lutosławskiego, O. Messiaena i in. W 1966 rozpoczął pracę pedagogiczną w PWSM w Krakowie w zakresie teorii muzyki, początkowo jako asystent, od 1970 adiunkt, od 1972 docent; w latach 1972–75 pełnił obowiązki prorektora uczelni, w latach 1975–1987 kierownika Katedry Teorii Muzyki. W latach 1980–81 przebywał na stypendium w Hamburgu, gdzie pracował nad dokończeniem opery Gracze Szostakowicza. W latach 1971–85 był członkiem, a w latach 1985–89 prezesem Zarządu Głównego ZKP, w latach 1974–88 uczestniczył w pracach Komisji Repertuarowej festiwalu Warszawska Jesień, w latach 1997–99 przewodniczył Komisji Kwalifikacyjnej ZKP. W latach 1987–2008 był profesorem klasy kompozycji w Hochschule für Musik w Kolonii, w latach 2009–13 prowadził wykłady w katedrze muzykologii UAM w Poznaniu. W 1991 Meyer był composer-in-residence filharmonii w Kolonii, a w 1996 na festiwalu w Seattle.

Nagrody: 1966 I nagroda na Concours des Jeunes Compositeurs w Fontainebleau; 1966 II nagroda na Konkursie Młodych ZKP (za I Symfonię); 1967 wyróżnienie (za II Symfonię) i 1968 I nagroda na Konkursie im. G. Fitelberga w Katowicach (za III Symfonię); 1970 Grand Prix „Prince Pierre de Monaco” (za operę Cyberiada); 1970 i 1976 wyróżnienie na Tribune Internationale des Compositeurs UNESCO w Paryżu (za II i III Kwartet smyczkowy); 1972 II nagroda na Konkursie im. A. Malawskiego w Krakowie (za Concerto da camera); 1974 I nagroda na Konkursie im. K. Szymanowskiego (za IV Symfonię); w 1973 i 1975 był laureatem nagrody MKiS, w 1975 i 1977 otrzymał medal rządu brazylijskiego (za IV Kwartet smyczkowy i Concerto retro), w 1984 przyznano mu Gottfried-von-Herder-Preis w Wiedniu; w 1993 otrzymał nagrodę fundacji im. A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku, w 1996 nagrodę im. J. Stamitza w Mannheimie, w 2006 Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi RFN, a w 2010 Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Meyer jest członkiem Freie Akademie der Künste w Mannheimie oraz od 2011 Polskiej Akademii Umiejętności.

Meyer debiutował w czasie dominowania idei awangardowych w muzyce. Wcześnie osiągnąwszy dojrzałość warsztatową, stosował w pierwszych opusowanych utworach technikę dodekafoniczną (np. I Sonata fortepianowa, II Kwartet smyczkowy) i punktualistyczną postwebernowską fakturę, a poszukiwania w zakresie nowych jakości brzmieniowych zbliżały go do K. Pendereckiego, H.M. Góreckiego, W. Kilara i K. Serockiego. Zwłaszcza 4 pierwsze kwartety smyczkowe, a także Quartettino odznaczają się dążnością do uzyskania niezwykłych barw poprzez zróżnicowanie faktury, wyszukane środki artykulacyjne, skontrastowaną dynamikę, efekty perkusyjne, użycie ćwierćtonów czy rozstrajanie strun. Jednakże od początku zainteresowaniom sonorystycznym kompozytora towarzyszyła jasna koncepcja formy, jak na to wskazują choćby tytuły części w I Kwartecie smyczkowym: Tesi – Antitesi – Sintesi. Spośród utworów orkiestrowych bogactwem barw odznaczają się: I Symfonia, Fireballs, Koncert na flet. Aleatoryka pojawia się m.in. w Koncercie na trąbkę, a technika collage’u w Cyberiadzie. Z kolei II Symfonia „Epitafium S. Wiechowicz in memoriam” i III Symfonia „Symphonie d’Orphée”, powstałe pod wpływem inspiracji pozamuzycznych, reprezentują gatunek 1-częściowej symfonii wokalnej, w której chór pojawia się w fazie końcowej.

W utworach Meyera z lat 70. (np. w IV Symfonii, V Kwartecie smyczkowym) sonorystyka schodzi na plan dalszy. Kompozytor dąży do odnowienia więzi z tradycją wielkich mistrzów klasyki europejskiej, w tym także klasyki XX wieku. Nawiązuje do dawnych wzorów estetycznych: ładu, solidnej konstrukcji, symetrii, równowagi komponentów dzieła, pięknego brzmienia. Jeśli w postawie tej znajdujemy punkty styczne z wcześniejszym neoklasycyzmem, to jednak u Meyera synteza nowego języka muzycznego z tradycyjnymi założeniami formy została wyprowadzona z doświadczeń awangardy lat 50. i 60. Nie tyle istotne stają się dla kompozytora dawne schematy architektoniczne, techniki czy wzory fakturalne, ile samo myślenie kategoriami formy zamkniętej, formy pojmowanej jako proces dramaturgiczny, w którym pojawiają się fazy o różnej gęstości substancji muzycznej. Są to (używając terminów kompozytora): faza inicjalna, faza zasadnicza (podstawowa myśl utworu, np. temat, struktura harmoniczna czy barwa, będąca punktem wyjścia dalszego rozwoju), faza przejściowa (przygotowująca lub rozładowująca), faza szczególnej ważności (kulminacja lub epizod kontrastujący) i faza końcowa. Więź z tradycją wyraża się też w doborze gatunków muzyki symfonicznej i kameralnej: symfonia, koncert, trio, kwartet, kwintet, sonata. Meyer uprawia ponadto tradycyjne gatunki muzyki wokalno-instrumentalnej, jak opera, pieśń solowa z orkiestrą bądź z fortepianem, msza.

Każdy utwór Meyera stanowi indywidualne ujęcie idiomu gatunkowego. Powracając np. szczególnie chętnie do gatunku kwartetu smyczkowego, symfonii czy koncertu, kompozytor za każdym razem w odrębny sposób podchodzi do problemów kształtowania formy i faktury. Różnice dotyczą liczby części (od utworów 1-częściowych do cykli 5-częściowych), jak również zmiennego uporządkowania części w tempach wolnych i szybkich, przy czym najważniejsze fazy akcji muzycznej mogą przypadać na dowolną część, np. w 5-częściowym V Kwartecie smyczkowym jest to część II, w 3-częściowym VI Kwartecie – ostatnia, a w 5-częściowej V Symfonii najistotniejsze pod względem dramaturgii są części II i V. Poszczególne części lub fazy w utworach 1-częściowych nawiązują do dawnego cyklu symfonicznego: części przypominające funkcję dawnego allegro, epizody powolne i scherza. Szczególna rola przypada finałom, które stanowią często teren rekapitulacji i syntezy materiału tematycznego, a także miejsce głównych kulminacji. Meyer buduje formę z zarodkowych pomysłów muzycznych, rozwijając je i przekształcając w długofalowej narracji. Dużą wagę przywiązuje do integrowania formy za pomocą motywów czołowych, stanowiących rodzaj motta kompozycji, lub tematów przewijających się we wszystkich częściach cyklu (np. V, VIII, IX i X Kwartet smyczkowy, V Symfonia czy Trio fortepianowe). Często ostatnia część stanowi nawiązanie do pierwszej (np. VIII Kwartet smyczkowy, Sonata na wiolonczelę i fortepian).

W rozczłonkowaniu formy w muzyce Meyera nader często znajduje zastosowanie zasada złotej proporcji, przy czym wyznaczone nią punkty przypadają na ważne momenty rozwoju (np. główna kulminacja czy cezury przed wejściem nowych myśli tematycznych). Proporcja i symetria odgrywają istotną rolę także w zakresie rytmiki, dynamiki, harmoniki, a nawet faktury. Niekiedy zamysł konstrukcyjny utworu wiąże się z kombinatoryką liczb, np. w VII Kwartecie smyczkowym powtarza się liczba 12 (utwór 12-minutowy, złożony z 12 odcinków, z których każdy zawiera jednakową liczbę jednostek rytmicznych). Z kolei w Hommage à Johannes Brahms motyw melodyczny został utworzony z liter nazwiska odpowiadających nutom bądź ich solmizacyjnym odpowiednikom (B-re-a-h-mi-si).

Pod względem harmoniczno-tonalnym Meyer w późniejszych utworach powraca do zasady centrum brzmieniowego, wyznaczającego hierarchię i prawidłowości przebiegu muzycznego. Często jest to dźwięk c wraz ze swym trytonem, będący – podobnie jak u Bartóka – wyznacznikiem osi, wokół której grupują się inne dźwięki i współbrzmienia. Szczególnego znaczenia zasada centrum przybiera w 24 preludiach fortepianowych, uporządkowanych, podobnie jak u Chopina, wg tonacji koła kwintowego na przemian z paralelnymi tonacjami molowymi. W materiale współbrzmieniowym utworów Meyera wyróżniają się różne rodzaje akordów symetrycznych, od najprostszych, zbudowanych z jednakowych interwałów, do bardziej skomplikowanych, zróżnicowanych interwałowo, ale symetrycznie rozłożonych po obu stronach osi (niekiedy z niewielkimi odchyleniami, np. sekunda mała zamiast wielkiej).

Duże znaczenie w niektórych utworach (np. w preludiach na fortepian) zyskują środki techniki polifonicznej: imitacja w postaci ścisłej (kanon) i swobodnej, korespondencja motywiczna, inwersja, ruch wsteczny. W innych przypadkach, np. w Kwintecie klarnetowym w części I, prowadzone linearnie głosy są niezależne pod względem melodycznym, rytmicznym i artykulacyjnym.

Dyscyplina twórcza i logika rozwoju muzycznego, a nawet upodobanie do kombinatoryki liczbowej pozostają jednak w muzyce Meyera w równowadze z bogactwem środków sonorystycznych, wirtuozostwem instrumentalnym i ze zróżnicowaną ekspresją. Kompozytor umiejętnie operuje kontrastami ruchu i barwy, rodzajem interwałów i współbrzmień, zmiennością faktury, by osiągnąć różne jakości wyrazowe, na ogół jednak bez ukrytych pozamuzycznych znaczeń, np. w VIII Kwartecie smyczkowym części zaopatrzone są tytułami wskazującymi na sam rodzaj ekspresji: Tranquillo, Furioso, Infemale, Drammatico, Tranquillo.

Meyer nawiązywał niekiedy w swoich kompozycjach do muzyki twórców przeszłości. Symfonia w stylu Mozarta, będąca pastiszem stylu wiedeńskiego mistrza, jest muzycznym żartem. Z kolei w Canti Amadei cytaty ze znanych dzieł Mozarta (m.in. temat fugi z Requiem, motywy z Eine kleine Nachtmusik, Symfonii g-moll) zostały użyte jako kontrapunkty do własnych tematów. W Caro Luigi pojawiają się cytaty z utworów Boccheriniego, choć użyte w sposób nietypowy, np. we wstępie jest to sama formuła akompaniamentu. Kulminacja utworu jest rodzajem happeningu: drugi kontrabasista wchodzi z instrumentem na plecach i zaczyna grać menueta Boccheriniego w sposób karykaturalny w wysokim rejestrze na 4/4. Z kolei Concerto retro stanowi stylizację muzyki instrumentalnej późnego baroku. Inny rodzaj stylizacji przedstawia VI Symfonia „Polska”: nawiązanie do muzyki dawnej wyraża się w tym utworze nie tylko w cytowaniu melodii pieśni polskich (Bogurodzica, Boże, coś Polskę, Rota Nowowiejskiego), ale też w charakterze melodyki (modalność) i rytmiki, w organalnych brzmieniach kwartowo-kwintowych, w technice kontrapunktycznej. Archaizacja odgrywa też istotną rolę w utworach chóralnych (np. Msza w dwóch wersjach: na chór mieszany i organy lub orkiestrę). Odrębny charakter mają związki Meyera z twórczością Szostakowicza. Sonata na skrzypce i fortepian Szostakowicza w ujęciu Meyera (op. 86) jest nie tylko przeinstrumentowaniem dzieła, ale jego nowym opracowaniem i rozwinięciem. Meyer dokończył też operę Szostakowicza Gracze, uzupełniając akt I oraz komponując akt II i III w stylu rosyjskim kompozytora.

Spośród prac teoretycznych i historycznych Meyera na pierwsze miejsce wysuwa się obszerna monografia D. Szostakowicza, tłumaczona na kilka języków. Wraz z D. Gwizdalanką opracował też dwutomową biografię Lutosławskiego, przedstawiającą życie kompozytora na tle wydarzeń historyczno-politycznych i artystycznych, jego związki z wybitnymi postaciami epoki, a także wnikliwe analizy utworów i charakterystykę języka muzycznego. Swoje wspomnienia z osobistych kontaktów i przyjacielskich spotkań z Lutosławskim Meyer przedstawił w książce Mistrzowie i przyjaciele. Jest autorem licznych artykułów poświęconych kompozytorom XX w. (m.in. K. Szymanowskiemu, I. Strawińskiemu, D. Szostakowiczowi, W. Lutosławskiemu, T. Bairdowi, K. Pendereckiemu) oraz aktualnym wydarzeniom życia muzycznego, w tym recenzji, polemik i wypowiedzi w ramach ankiet. Teoretyczne zainteresowania kompozytora koncentrują się wokół zagadnień formy zamkniętej, rozważanej z punktu widzenia praw percepcji (Forma muzyczna w aspekcie psychologicznym).

Literatura: Krzysztof Meyer. Do i od kompozytora, red. M. Jabłoński, Poznań 1994, wyd. niemieckie poszerz. pt. Ein Komponistenporträt, red. M. Jabłoński, M. Homma, Poznań-Kolonia 1998; T. Weselmann Musica incrostata, Poznań 2003; My String Quartet No. 2, „Polish Music” 1969 nr 4; autoprezentacja w: „Res Facta” 5, 1971; Comments on My Fourth Symphony, „Polish Music” 1976 nr 1; My 24 Piano Preludes, „Polish Music” 1979 nr 3; Moje spotkania z Szostakowiczem, „Res Publica” 1992 nr 1–2; Autoportret polskiej muzyki współczesnej, wywiad, „Współczesność” 1971 nr 10, przedr. w: J. Cegiełła Szkice do autoportretu polskiej muzyki współczesnej, Kraków 1976; Dennoch sehe ich mit Optimismus in die Zukunft, wywiad, w: Eine Sprache der Gegenwart. Musica viva 1945–1995, red. R. Ulm, Moguncja 1995; Zwischen Musik und Macht. Der Fall Schostakowitsch, wywiad, „Universitas” 1995; Ich mache Musik für die Menschen, wywiad, „Die Künstlergilde” 1996 nr 1 (Esslingen); Piękno dźwięku jest moim drogowskazem, wywiad, „Klasyka” 1998 nr 9; ZK. M. o tworzeniu świata, RM 2000 nr 11; Nie chcę porywać mas, wywiad, „Kwarta” 2000 nr 7; Należę do tych, którzy kochają muzykę, „Muzyka21” 2001 nr 10; Forma zamknięta, wywiad, „Tygodnik Powszechny” 2004 nr 4; Komponowanie to połączenie pracy intelektualnej z wyobraźnią, wywiad, w: A. Lewandowska-Kąkol Dźwięki, szepty, zgrzyty, Warszawa 2012; Ich liebe das Französische, wywiad, „Düsseldorfer Symphoniker” z 11 I 2013; Niezapomniane chwile – mój Lutosławski, wywiad, „Muzyka w Mieście” 2013 nr 4 i 5; L. Rappaport Symfonie Krzysztofa Meyera, „Muzyka” 1975 nr 1; B.M. Maciejewski 12 Polish Composers, Londyn 1976; M. Podhajski Symfonie Krzysztofa Meyera – problemy formy i ekspresji oraz II Symfonia Krzysztofa Meyera, «Zeszyty Naukowe PWSM w Gdańsku» nr 15, 1976; T.A. Zieliński Kwartety Krzysztofa Meyera, „Ruch Muzyczny” 1976 nr 15 oraz String Quartet No. 4 by Krzysztof Meyer, „Polish Music” 1976 nr 4; S. Welanyk 24 preludia Krzysztofa Meyera, „Ruch Muzyczny” 1979 nr 14; L. Lesle Konzert für Trompette und grosses Symphonieorchester oraz Orchestermusik von Krzysztof Meyer, „Das Orchester” 1981 nr 4 oraz 1991 nr 6; L. Lesle Krzysztof Meyer Komponistenporträt, „Neue Zeitschrift für Musik” 1981 nr 6; B. Mańturz Twórczość wiolonczelowa Krzysztofa Meyera, w: Polska literatura wiolonczelowa XIX i XX wieku, Warszawa 1986; B. Smoleńska-Zielińska Kameralistyka Meyera, „Ruch Muzyczny” 1987 nr 12; K. Piątek Symfonie Krzysztofa Meyera, w: Krakowska Szkoła Kompozytorska 1888–1988, red. T. Malecka, Kraków 1992; L. Lesle Beobachtungen zu Form und Stil in der Instrumentalmusik Krzysztof Meyers oraz W. Malinowski Zwei Werke oder zwei Fassungen eines Werkes? Das erste (1972) und das zweite (1995) Cellokonzert von Krzysztof Meyer, w: Warschauer Herbst und Neue Polnische Musik, red. V. Kalisch, Düsseldorf 1998; L. Lesle Spaltpilz im Stoffwechsel des Musiklebens, „Neue Zeitschrift für Musik” 1998 nr 3; T. Błaszkiewicz „I” i „II Sonata fortepianowa” Krzysztofa Meyera. Język dźwiękowy a konstrukcja formalna, «Muzyka Fortepianowa» XI, w: «Prace Specjalne Akademii Muzycznej w Gdańsku» nr 56, 1998; M. Królak-Radziejewska Aspekt dramaturgiczny symfonii Krzysztofa Meyera, «Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej w Bydgoszczy» nr 12, 1999; W. Malinowski „Schöpfung” – oratorium Krzysztofa Meyera, „Ruch Muzyczny” 2001 nr 1; B. Literska Substancja i forma muzyczna w kompozycjach fletowych Krzysztofa Meyera, w: Polska kultura muzyczna XX wieku, red. I. Brodniewicz, H. Kostrzewska i J. Tatarska, Poznań 2001; E. Büning Auf dem dritten Weg, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z 11 VIII 2003; T. Cyz Muzyka między dźwiękami oraz Symfonia przemijającego czasu, „Tygodnik Powszechny” 2003 nr 33 oraz nr 44; M. Gmys Czas przemijający, czas syntezy. Po prawykonaniu „VII Symfonii” Krzysztofa Meyera, „Ruch Muzyczny” 2003 nr 24; J. Humięcka-Jakubowska Krzysztof Meyer – „VI Kwartet smyczkowy”, w: Scena słuchowa muzyki dwudziestowiecznej, Poznań 2006; W. Malinowski Krzysztof Meyer. Bez grymasu negacji, nie na szczudłach przeszłości, „De Musica” IV–V, Kraków 2009; F. Kluge Krzysztof Meyer – D. Schostakowitsch. Ein Beispiel polnisch-russischer Musikbeziehungen, w: „Ost-West Europäische Perspektiven” 2011 z. 1; E. Schreiber Symfonia o nieobecnych, „Ruch Muzyczny” 2011 nr 5; M. Podhajski „Symphony no 7” by Krzysztof Meyer. Strategy of Building the Form, Expressivity of the Work, «Interdisciplinary Studies in Musicology» X, red. J. Humięcka-Jakubowska i P. Podlipniak, Poznań 2011.

Kompozycje i prace

Kompozycje:

orkiestrowe:

I Symfonia op. 10, 1964, wyk. Kraków 12 VI 1964, Orkiestra Filharmonii Krakowskiej, dyryg. M. Tunicka, wyd. 1970 PWM; 2. wersja, 1966, Wrocław 20 I 1968, WOSPR, dyryg. W Ormicki

IV Symfonia op. 31, 1973, wyk. Zagrzeb 14 V 1975, WOSPRiT, dyryg. J. Maksymiuk, wyd. 1977 PWM, 1979 Peters

Fireballs op. 37 na orkiestrę, 1976, wyk. Warszawa 20 IV 1978, Orkiestra FN, dyryg. A. Markowski, wyd. 1982 PWM

Symfonia D-dur w stylu Mozarta op. 41, 1976–77, wyk. Poznań 1 IV 1977, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, dyryg. R. Czajkowski, wyd. 1984 PWM

V Symfonia op. 44 na smyczkową orkiestrę kameralną, 1978–79, wyk. Białystok 17 IX 1979, Polska Orkiestra Kameralna, dyryg. J. Maksymiuk, wyd. 1984 PWM

Marsz Wojska Polskiego op. 47 na orkiestrę dętą, 1979

VI Symfonia „Symfonia Polska” op. 57, 1982, wyk. Hamburg 25 XI 1982, Norddeutscher Rundfunkorchester, dyryg. Ch. Keene, wyd. 1988 PWM

Hommage à Johannes Brahms op. 59 na orkiestrę, 1982, wyk. Hamburg 15 V 1983, Hamburger Symphoniker, dyryg. H. Beissel, wyd. 1984 Sikorski, 1985 Peters

Musica incrostata per orchestra op. 70, 1988, wyk. Kolonia 6 VI 1988, Chur Cölnisches Orchester, dyryg. H. Beissel, wyd. 1990 Sikorski, 1991 Brevis

Caro Luigi per quattro violoncelli ed orchestra d’archi op. 73, 1989, wyk. Stuttgart 29 IX 1989, Stuttgarter Kammerorchester, dyryg. Ch. Halffter, wyd. 1991 Brevis, 1992 Sikorski

Carillon op. 80 na orkiestrę, 1992–93, wyk. Flensburg 5 VIII 1993, WOSPRiT, dyryg. A. Wit

Muzyka Pożegnalna / Farewell Music na orkiestrę op. 88, 1997, wyk. Warszawa 20 II 1998, Orkiestra FN, dyryg. Ph. Entremont, wyd. 1997 Sikorski

VII Symfonia „Sinfonia del tempo che passa” op. 97, 2002–03

Fanfara dla Filharmonii Wrocławskiej na orkiestrę, 2004

Musique scintillante op. 108 na orkiestrę kameralną, 2007

Musique de la lumière et de la pénombre op. 118 na orkiestrę kameralną, 2012

Kontredanse op. 119 na dwie orkiestry, 2013

na instrument/y solo i orkiestrę:

Concerto da camera per flauto, percussione e archi op. 6, 1964, wyk. Kraków 25 VI 1965, flet B. Świątek, Orkiestra Filharmonii Krakowskiej, dyryg. Z. Drobner, wyd. 1968 Moeck, 1977 PWM

Koncert na skrzypce i orkiestrę op. 12, 1964–65, wyk. Poznań 22 III 1969, skrzypce J. Kaliszewska, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, dyryg. Z. Szostak, wyd. 1973 PWM

Concerto da camera per oboe, percussione ed archi op. 29, 1972, wyk. Zielona Góra 24 V 1984, obój Z. Adamski, Orkiestra Filharmonii w Zielonej Górze, dyryg. M. Ogarek, wyd. 1974 Peters, 1974 PWM

Koncert na trąbkę i wielką orkiestrę symfoniczną op. 35, 1975, wyk. Poznań 2 IV 1976, trąbka T. Dokszycer, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, dyryg. R. Czajkowski, wyd. 1978 PWM, wyciąg fortepianowy 1979 PWM

Koncert fortepianowy op. 46, 1979, wyk. Wrocław 21 II 1984, fortepian T. Żmudziński, Orkiestra Filharmonii Wrocławskiej, dyryg. M. Pijarowski; 2. wersja, 1988–89, wyk. Kolonia 12 VI 1992, fortepian P Giliłow, Filharmonia Hungarica, dyryg. A. Wit, wyd. 1994 Sikorski

Koncert na flet i wielką orkiestrę symfoniczną op. 61, 1983, wyk. Berlin Zachodni 1 XII 1984, flet A. Nicolet, Sinfonieorchester des Senders Freies Berlin, dyryg. P. Gülke, wyd. 1991 Sikorski

„Canti Amadei” – Concerto da camera per violoncello ed orchestra op. 63, 1983–84, wyk. Kraków 19 XII 1984, wiolonczela I. Monighetti, Cappella Cracoviensis, dyryg. S. Gałoński, wyd. 1993 PWM

Concerto da camera per arpa, violoncello ed orchestra d’archi op. 64, 1984, wyk. Kolonia 7 X 1987, harfa i wiolonczela H. i K. Storck, Rheinisches Kammerorchester, dyryg. J. Corazolla, wyd. 1984 Sikorski

Concerto retro op. 39a na flet, klawesyn i orkiestrę smyczkową (2. wersja), 1986, wyk. Kraków 10 IV 1988, flet K. Kurowska, klawesyn M. Wolak, Cappella Cracoviensis, dyryg. S. Gałoński, wyd. PWM 1996

Koncert na saksofon altowy i orkiestrę smyczkową op. 79, 1992, wyk. Stuttgart 12 I 1994, saksofon J.E. Kelly, Süddeutscher Rundfunk, dyryg. H. Schiff, wyd. 1995 Sikorski

Koncert na wiolonczelę i orkiestrę op. 85, 1994–95, wyk. Düsseldorf 25 X 1996, wiolonczela B. Pergamienszikow, Düsseldorfer Sinfoniker, dyryg. J. Kaspszyk, wyd. wyciąg fortepianowy 1998 Sikorski

Sonata na skrzypce i fortepian Dymitra Szostakowicza op. 86 na skrzypce i orkiestrę symfoniczną, 1995, wyk. Seattle 20 VI 1996, skrzypce D. Sitkowiecki, New European Strings, dyryg. L. Harrel

II Koncert na skrzypce i orkiestrę op. 87, 1996

Koncert na klarnet i orkiestrę op. 96, 2001

Koncert na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę op. 105, 2005–06

Koncert na gitarę, kotły i smyczki op. 115, 2010–11

kameralne:

Introspekcja op. 2 na 5 wiolonczel, 1960, wyk. Kraków 28 V 1961, H. Zarzycki, S. Chmiel, M. Bańdur, Z. Grzymek, L. Grabarkiewicz

Muzyka na 3 wiolonczele, kotły i fortepian op. 4, 1961–62, wyk. Kraków 9 V 1963, wiolonczela H. Zarzycki, M. Wasiółka, K. Bromboszcz, kotły S. Towpasz, fortepian K. Furmanowicz, wyd. 1980 AA

I Kwartet smyczkowy op. 8, 1963, wyk. Warszawa 26 IX 1965, Kwartet Warsztatu Muzycznego, 1967 PWM

Interludio statico op. 11 na klarnet i 4 wiolonczele, 1963–64, wyk. Poznań 19 IV 1967, klarnet R. Gusnar, wiolonczela: Z. Michowski, J. Raatz, A. Bartoszewicz, K. Sperski, wyd. 1977 AA

Hommage à Nadia Boulanger op. 17 na flet, altówkę i harfę, 1967, wyd. 1992 Sonoton; 2. wersja, 1970–71, wyk. Zagrzeb 14 V 1971, flet B. Świątek, altówka W. Tomaszewski, harfa U. Mazurek, wyd. 1976 AA; 3. wersja, 1991

II Kwartet smyczkowy op. 23, 1969, wyk. Warszawa 28 IX 1969, Società Cameristica Italiana, wyd. 1971 PWM

Quattro colori op. 24 na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian, 1969–70, wyd. 1977 AA

III Kwartet smyczkowy op. 27, 1970–71, wyk. Warszawa 28 IX 1973, Kwartet Wilanowski, wyd. 1975 PWM

IV Kwartet smyczkowy op. 33, 1974, wyk. Kurytyba 29 I 1975, Kwartet Wilanowski, wyd. 1979 PWM

Concerto retro op. 39 na flet, skrzypce, wiolonczelę i klawesyn, 1976, wyk. Kurytyba 4 II 1977, flet E. Gajewska, skrzypce T. Gadzina, wiolonczela Z. Kubala, klawesyn Krzysztof Meyer, wyd. 1978 AA

Trzy utwory na perkusję i taśmę op. 40, 1976, wyk. Kopenhaga 8 VI 1977, Malmö Percussion Ensemble, wyd. 1980 Peters

V Kwartet smyczkowy op. 42, 1977, wyk. Białystok 10 III 1978, Kwartet Wilanowski, wyd. 1983 PWM

Interludio drammatico op. 48 na zespół kameralny, 1979–80, wyk. Lipsk 19 I 1981, Gruppe Neue Musik, dyryg. H. Haenchen, wyd. 1983 Peters

Trio fortepianowe op. 50, 1980, wyk. Wrocław 16 IV 1985, T. Gadzina, M. Wasiółka, J. Łukowicz, wyd. 1992 PWM

VI Kwartet smyczkowy op. 51, 1981, wyk. Płock 1 VI 1982, Kwartet Wilanowski, wyd. 1987 PWM

Skrzypcowy kramik op. 55 na skrzypce i fortepian, 1981, wyk. Łódź 17 XI 1984, wyd. 1983 Sikorski

Canzona op. 56 na wiolonczelę i fortepian, 1981, wyk. Kolonia 1 XI 1982, wiolonczela D. Geringas, fortepian T. Schatz, wyd. 1984 PWM

Pezzo capricioso per oboe e pianoforte op. 60, 1982, wyk. Princeton 18 IV 1983, obój H. Holliger, fortepian S. Ritter, wyd. 1987 PWM

Sonatina op. 55a na skrzypce i fortepian, 1981–83, wyk. Łódź 19 VI 1987, skrzypce S. Meyer, fortepian A. Urbańczyk, wyd. 1984 Sikorski

I Sonata op. 62 na wiolonczela i fortepian, 1983, wyk. Klagenfurt 22 XI 1984, wiolonczela D. Geringas, fortepian K. Meyer, wyd. 1986 Sikorski, 1987 PWM

VII Kwartet smyczkowy op. 65, 1985, wyk. Wrocław 16 IV 1985, Kwartet Wilanowski, wyd. 1988 PWM

VIII Kwartet smyczkowy op. 67, 1985, wyk. Monachium 16 III 1986, Kwartet Wilanowski, wyd. 1991 Brevis, 1995 PWM

Quartet op. 65a na 4 saksofony (transkrypcja VII Kwartetu smyczkowego), 1986, wyk. Santa Cruz 24 VI 1988, Rashér Saxophone Quartet, wyd. 1992 Contemp-Art

Kwintet klarnetowy op. 66, 1986, wyk. Ulm 2 XI 1986, klarnet E. Brunner, Kwartet Wilanowski

Capriccio per sei strumenti op. 69, 1987–88, wyk. Lanaudiére (Kanada) 10 VI 1989, flet piccolo, flet, flet altowy E. Gajewska, skrzypce T. Gadzina, altówka R. Duś, wiolonczela M. Wasiółka, wyd. 1990 AA

Wittener Kammermusik na flet, obój i klarnet, 1988, wyk. Witten 22 IV 1989, flet J. Schmitz, obój A. Leek, klarnet J. Moog

Fanfara na 8 puzonów, 1989

IX Kwartet smyczkowy op. 74, 1989–90, wyk. Kolonia 28 XII 1991, Kwartet Wilanowski

Kwintet fortepianowy op. 76, 1990–91, wyk. Kolonia 25 V 1992, Kwartet Wilanowski, wyd. 1996 Sonoton

Pezzo per Mauro op. 77 na flet, saksofon, puzon, fortepian, kontrabas i instrumenty perkusyjne, 1991, wyk. Kolonia 19 I 1992, flet C. Levine, saksofon M. Riessler, puzon V. Globokar, fortepian K. Becker, perkusja W. Gütler

Trio op. 78 na flet, altówkę i gitarę, 1992, wyk. Kempen 3 XI 1992, flet I. Grafenauer, altówka G. Caussé, gitara E. Fisk

Trio op. 81 na skrzypce, altówkę i wiolonczelę, 1993, wyk. Monachium 6 III 1994, Deutsches Streichtrio

X Kwartet smyczkowy op. 82, 1993–94, wyk. Poznań 3 X 1994, Kwartet Wilanowski

Misterioso op. 83 na skrzypce i fortepian, 1994, wyk. Hanower 2 XI 1994, skrzypce A. Stolow, fortepian A. Kajn, wyd. 1994 Sikorski

Au delà d’une absence op. 89 na kwartet smyczkowy, 1997, wyk. Hamburg 5 VII 1998, Quatuor Danel, wyd. 1997 Sikorski

Trio op. 90 na klarnet, wiolonczelę i fortepian, 1997, wyk. Hitzacker 31 VII 1999, klarnet U. Rodenhäuser, wiolonczela C. Kanngiesser, fortepian F. Rieger, wyd. 2000 Sonoton

Les Sons Rayonnants na 2 pianole i komputer, 2000

Capriccio interrotto op. 93 na skrzypce i fortepian, 2000

Cinque colori op. 94 na flet, skrzypce, wiolonczelę, perkusję i fortepian, 2001

XI Kwartet smyczkowy op. 95, 2001

Trio op. 98, na obój, fagot i fortepian, 2002

II Sonata op. 99, na wiolonczelę i fortepian, 2003–04

Epitafium op. 100, na 3 wiolonczele i fortepian, 2004

Duetti concertanti op. 101 na fagot i fortepian, 2004

Metamorfozy op. 102 na saksofon altowy i fortepian, 2004

XII Kwartet smyczkowy op. 103, 2004–05

Duety op. 110 na dwoje skrzypiec, 2008

Kwartet op. 112, na skrzypce, altówkę, wiolonczelę i fortepian, 2009

XIII Kwartet smyczkowy op. 113, 2009–10

Imaginary variations op. 114 na skrzypce i fortepian, 2010

Sonata breve op. 117 na wiolonczelę i fortepian, 2012

fortepianowe:

Aforyzmy op. 3, 1961, wyk. Kraków 20 VI 1962, K. Meyer

I Sonata fortepianowa op. 5, 1962, wyk. Katowice 26 IV 1962, K. Meyer, wyd. 1969 PWM

II Sonata fortepianowa op. 7, 1963, wyk. Kraków 3 VI 1963, K. Meyer, wyd. 1966 PWM

III Sonata fortepianowa op. 13, 1964–66, wyk. Kraków 18 V 1966, K. Meyer, wyd. 1974 PWM

IV Sonata fortepianowa op. 22, 1968, wyk. Kraków 5 VI 1969, M. Mietelski, wyd. 1974 PWM

Czarodziejskie obrazki op. 21a, 1975, wyk. Kraków 18 V 1976, K. Meyer, wyd. 1978 PWM

V Sonata fortepianowa op. 32, 1975, wyk. Katowice 19 I 1977, M. Mietelski; 2. wersja, op. 32a, 1996–97

Suita dziecięca op. 25a, 1978, wyk. Kraków 23 XI 1978, K. Meyer, wyd. 1980 PWM

24 preludia op. 43, 1977–78, wyk. Stalowa Wola 17 V 1979, K. Meyer, wyd. 1986 Pro Nova-Sonoton

Impromptu multicolore op. 92 na 2 fortepiany, 2000

Quasi una fantasia op. 104, 2005

VI „Sonata breve” op. 106, 2006

6 Intermezzi op. 121, 2013

na inne instrumenty solo:

Sonata op. 1 na wiolonczelę, 1959–61, wyk. Kamień Pomorski 15 VIII 1969, R. Suchecki, wyd. 1979 PWM

Sonata op. 30 na klawesyn, 1972–73, wyk. Paryż 28 X 1974, E. Chojnacka, wyd. 1976 PWM

Sonata op. 36 na skrzypce, 1975, wyk. Poznań 22 IV 1977, J. Kaliszewska, wyd. 1978 PWM

Moment musical na wiolonczelę, 1976, wyk. Katowice 1984, R. Jabłoński, wyd. 1977 Peters, 1982 PWM

Sonata op. 52 na flet, 1980, wyk. Darmstadt 30 III 1985, B.G. Schmitt, wyd. 1984 PWM

Sześć preludiów na skrzypce, 1981, wyd. 1984 PWM

Fantazja op. 75 na organy, 1990, wyk. Berlin 15 VI 1991, F. Herz, wyd. 1992 Sikorski

Monologue na wiolonczelę, 1990, wyk. Hamburg 5 X 1991, D. Geringas, wyd. 1993 Sikorski

Burlesca all’Ongarese, 2006

Sonata op. 109 na wiolonczelę, 2007

Memento na carillon, 2022 (zamówiony na carillon Ratusza Głównego Miasta przez miasto Gdańsk i Muzeum Gdańska), dedyk. L. Wałęsa, prawyk. Gdańsk 9 IX 2023, wyk. M. Kaźmierczak (carillon), wyd. Kraków 2023 PWM

Wokalne i wokalno-instrumentalne:

Pieśni rezygnacji i zaprzeczenia op. 9 na sopran, skrzypce i fortepian, sł. J. Szczeblowska, 1963, wyk. Praga 28 IV 1966, Ars Cameralis Ensemble: Z. Horejsi, L. Baburkowa, K. Slavik, wyd. 1969 PWM

II Symfonia „Epitafium Stanisław Wiechowicz in memoriam” op. 14 na chór mieszany i orkiestrę, sł. J. Tuwim, 1966–67, wyk. Wrocław 15 II 1969, Orkiestra i Chór PR w Krakowie, dyryg. S. Has, wyd. 1971 PWM

Quartettino op. 16 na sopran, flet, wiolonczelę i fortepian, sł. J. Tuwim, 1966, wyk. Szczecin 11 IX 1966, sopran B. Niewiadomska, flet B. Świątek, wiolonczela J. Klocek, fortepian A. Kaczyński, wyd. 1969 PWM

5 utworów kameralnych op. 18 na mezzosopran, klarnet, skrzypce i altówkę, bez tekstu, 1967, wyk. Kraków 17 IV 1969, mezzosopran H. Łazarska, klarnet S. Przystaś, skrzypce J. Frydrych, altówka Z. Polonek, wyd. 1969 PWM

III Symfonia „Symphonie d’Orphée” op. 20 na chór mieszany i orkiestrę, sł. P. Valéry, 1968, wyk. Warszawa 16 IX 1972, Ork. i Chór FN, dyryg. M. di Bonaventura, wyd. 1972 PWM

Pieśń poety, 6 pieśni na sopran i orkiestrę (rkp. zniszczony), sł. W. Broniewski, 1971

Śpiewy polskie op. 34 na sopran i orkiestra, sł. J. Tuwim, 1974, wyk. Bydgoszcz 9 IX 1977, sopran S. Woytowicz, Orkiestra Filharmonii Pomorskiej, dyryg. M. Nowakowski, wyd. 1980 PWM

Lyric Triptych op. 38 na tenor i orkiestrę kameralną, sł. W.H. Auden, 1976, wyk. Aldeburgh 22 VI 1978, tenor P. Pears, Contrapuncti Ensemble, dyryg. M. Lancaster

9 fraszek op. 45 na sopran i fortepian, S.J. Lec, 1979, wyk. Baranów Sandomierski 7 IX 1979, sopran H. Łazarska, fortepian K. Meyer

Colloquium niedzielne na ulicy op. 54 na baryton i fortepian, sł. J. Tuwim, 1981, wyk. Kraków 26 III 1987, baryton J. Mechliński, fortepian E. Knapik

Msza op. 68 na chór mieszany i organy, 1987–92, wyk. Kolonia 24 I 1993, organy B. Mulack, Kammerchor der Reformationskirche, dyryg. Ch. Collum; 2. wersja na chór mieszany i orkiestrę, 1995–96, wyk. Kraków 13 XII 1996, Chór i Orkiestry Filharmonii Krakowskiej, dyryg. W. Ponkin

Wieliczalnaja op. 71 na chór mieszany, 1988, wyk. L’Hermitage 15 V 1989, Poznański Chór Chłopięcy, dyryg. J. Kurczewski

Te Deum op. 84 na chór mieszany, 1995, wyk. Kiel 5 V 1995, Chór Kameralny Szkoły Muzycznej w Bydgoszczy, dyryg. J. Stanecki

Stworzenie świata op. 91 na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę, sł. G. Engelsberg, 1998–99

Nehmt hin die Welt! op. 120 na chór mieszany, sł. F. Schiller, 2013

VIII Symfonia „Sinfonia da requiem” op. 111, sł. A. Zagajewski, 2008–09

Chansons d’un rêveur solitaire op. 116 na sopran i orkiestrę, 2011–12

Sceniczne:

Cyberiada op. 15, opera fantastyczna, 3-aktowa (11 obrazów), libretto kompozytor wg S. Lema, 1967–70, wyst. (I akt) TV Polska 12 V 1971, balet, chór i orkiestra PRiTV w Warszawie, dyryg. A. Wicherek; 2. wersja, 1985, wyst. Wuppertal 11 V 1986, balet i chór orkiestry symfonicznej Wuppertal, dyryg. J.F. Monnard

Gracze op. 53 (uzup. I aktu, dokomponowanie II i III aktu opery D. Szostakowicza), libretto kompozytor wg N. Gogola, 1980–81, wyst. Wuppertal 12 VI 1983, orkiestra symfoniczna Wuppertal, dyryg. T. Schick

Klonowi bracia op. 72, opera dziecięca, 2-aktowa, libretto kompozytor wg E. Szwarca, 1988–89, wyst. Poznań 3 III 1990, Teatr Wielki, dyryg. M. Niesiołowski

Hrabina, balet w 1 akcie na motywach opery S. Moniuszki, 1980, wyst. Poznań 14 XI 1981, Teatr Wielki, dyryg. J. Kulaszewicz

muzyka do sztuk teatralnych:

Król Edyp do tragedii Sofoklesa, 1967–68, wyst. Kraków 6 IV 1968, Chór PR i Orkiestra Filharmonii Krakowskiej, dyryg. K. Meyer, reż. L. Zamkow

Róża do dramatu S. Żeromskiego, 1968, wyst. Kraków 4 V 1968, Zespół Filharmonii Krakowskiej, dyryg. K. Meyer, reż. I. Babel

Fircyk w zalotach do komedii F. Zabłockiego, 1970, wyst. Kraków V 1970, Zespół Filharmonii Krakowskiej, reż. I. Babel

Kordian do dramatu J. Słowackiego, 1970, wyst. Kraków 4 XI 1970, Zespół Filharmonii Krakowskiej, dyryg. K. Meyer, reż. I. Babel

Bolesław Śmiały, 1973

Judyta do tragedii J. Giraudoux, 1974, TV Polska 26 IV 1974, Zespół Filharmonii Krakowskiej, dyryg. K. Meyer, reż. I. Babel

muzyka filmowa:

Złoto północy, film krótkometrażowy, reż. Z. Bochenek, TV Polska 2 III 1972

Klakier, reż. J. Kondratiuk, Warszawa 17 X 1983

 

Prace:

Z zagadnień tematyzmu u Szostakowicza, w: Polsko-rosyjskie miscellanea muzyczne, red. Z. Lissa, Kraków 1967

Szostakowicz, Kraków 1973, 2. wyd. 1986, wyd. niemieckie D. Schostakowitsch, Lipsk 1980

Związki pomiędzy muzyką Mahlera i Szostakowicza, „Muzyka” 1974 nr 4

Marek Stachowski and His String Quartet No. 2, „Polish Music” 1976 nr 4

Mahler und Schostakowitsch, w: Gustav Mahler. Sinfonie und Wirklichkeit, red. O. Kolleritsch, Graz 1977

„Muzyka w muzyce” w twórczości D. Szostakowicza na przykładzie „XV Kwartetu smyczkowego es-moll” op. 144, w: «Spotkania muzyczne w Baranowie», t. 2 cz. I, red. T. Malecka, L. Polony, Kraków 1980, tłum. niemieckie w: Internationales D.-Schostakowitsch-Symposion Köln 1985, Ratyzbona 1986

Zbigniew Bujarski. A Sketch to a Portrait, „Polish Music” 1980 nr 3

O muzyce Witolda Lutosławskiego, „Res Facta” 9, 1982

„Quartette per archi nr 2” Krzysztofa Pendereckiego, w: Współczesność i tradycja w muzyce Krzysztofa Pendereckiego, red. R. Chłopicka, K. Szwajgier, Kraków 1983

Szymanowski z perspektywy dzisiejszej. Próba innego spojrzenia, „Muzyka” 1983 nr 2

Dlaczego napisałem o Szymanowskim, „Ruch Muzyczny” 1984 nr 6

„Znaleźć drogę do serca narodu”. Sąd nad D. Szostakowiczem w 1948 roku, „Res Publica” 1990 nr 10

Forma muzyczna w aspekcie psychologicznym, „Muzyka” 1992 nr 1

Prokofiew und Schostakowitsch, w: Bericht über das internationale Symposion „Sergej Prokofiew, Aspekte seines Werkes und der Biographie”, Köln 1991, red. K.W. Niemöller, Ratyzbona 1993

Uwagi do monografii o Webernie (recenzja), „Res Facta” 10, 1994

Witold Lutosławski, Poznań 1994

Kilka uwag na temat organizacji wysokości dźwięków w muzyce Witolda Lutosławskiego, „Muzyka” 1995 nr 1–2, przedr. w: «Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej w Bydgoszczy» nr 8, 1995

Schostakowitsch. Sein Leben, sein Werk, seine Zeit, Bergisch Gladbach 1995, Moguncja 3. wyd. 2008; wyd. francuskie Paryż 1994, 2. wyd. 2009, wyd. holenderskie Amsterdam 1996, 2. wyd. 2006, wyd. hiszpańskie Madryt 1997, 2. wyd. 2011, wyd. rosyjskie St. Petersburg 1999, Moskwa 2. wyd. 2006, wyd. polskie Warszawa 1999

Symfonia sprzed półwiecza (o „I Symfonii” W. Lutosławskiego), „Zeszyty Literackie” 1998 nr 3

Witolda Lutosławskiego stosunki z awangardą, „Zeszyty Literackie” 1998 nr 4

Czy droga okazała się ślepym zaułkiem?, w: Muzykolog wobec dzieła muzycznego, księga pamięci E. Dziębowskiej, red. Z. Dobrzańska-Fabiańska i M. Woźna-Stankiewicz, Kraków 1999

W pierwszą rocznicę śmierci. Adam Rieger, „Ruch Muzyczny” 1999 nr 8

Moralny inaczej?, „Ruch Muzyczny” 2002 nr 2

Phänomenale Schönheit, w: Begegnungen mit Bach. Eine Anthologie zugunsten der Berliner Bach-Autographe, red. F. Kluge, Kassel 2002

Einige Bemerkungen über das Schaffen Prokofjews am Beispiel seiner 6. Symphonie, w: Symphonik 1930–1950. Gattungsgeschichte und analytische Beiträge, red. W. Osthoff i G. Schubert, Moguncja 2003

Lutosławski, z D. Gwizdalanką, t. 1: Droga do dojrzałości, Kraków 2003, 2. wyd. 2005, t. 2: Droga do mistrzostwa, Kraków 2004, 2. wyd. 2005

Siergiej Prokofiew – w 50. rocznicę śmierci, „Ruch Muzyczny” 2003 nr 6

Zawsze wierny w przyjaźni. O F. Dąbrowskim, „Res Facta Nova” 7 (16), Poznań 2004

Stanisław Wiechowicz – by nie zaćmił czas, w: Stanisław Wiechowicz – by czas nie zaćmił i niepamięć, red. E. Mizerska-Golonek, Kraków 2005

Wspominając rozmowy z Witoldem Lutosławskim o muzyce, „Forum Muzykologiczne” II, Warszawa 2005

Dźwiękowe drogi, „Ruch Muzyczny” 2007 nr 2

Muzyczne fascynacje Marka Stachowskiego, w: Marek Stachowski i jego muzyka, red. L. Polony, Kraków 2007

Einige Gedanken über W. Lutosławski und seine künstlerische Anschauungen, w: „Melos” a „Étos”: včera, dnes, …zajtra?, materiały z sympozjum, red. N. Hrčková, Bratysława 2009

O Chopinie, w: Chopinspira. Współcześni kompozytorzy polscy o Chopinie, red. K. Droba, B. Bolesławska-Lewandowska i E. Szczepańska-Lange, Warszawa 2009

O potrzebie profesjonalizmu, „De Musica” IV–V, Kraków 2009

Im Schatten Schostakowitsch – über M. Wajnberg, Schumann und Chopin, „Opernwelt”, lipiec 2010

Mistrzowie i przyjaciele, Kraków 2011

Pan Lutosławski. Erinnerungen an meinen Lehrer und Freund, „Osteuropa” 2012 nr 11/12

Samotny wilk, „Tygodnik Powszechny” 2013 nr 4, dod. specjalny pt. Światy Witolda Lutosławskiego