logotypes-ue_ENG

Dawid (król)

Biogram i literatura

Dawid, XI/X w. p.n.e., król Izraela, najmłodszy syn Izaja, pochodził z Betlejem. Według Biblii (I Księga królewska 16, 14–22), wprowadzony na dwór króla Saula, miał odpędzać od niego złego ducha i zmniejszać cierpienia grą na harfie. Fragment ten był wielokrotnie cytowany w traktatach muzycznych (m.in. Cassiodorus, Izydor z Sewilli, Aurelianus Reomensis; w Polsce m.in. Jerzy Liban z Legnicy, Sebastian z Felsztyna, M. Kromer) jako przykład kojącego wpływu muzyki na duszę człowieka. Biblia przekazuje również informacje o uprawianiu muzyki na dworze Dawida i o stosowanych wówczas instrumentach (II Księga królewska 6, 4; Księga kronik 13, 8). Stąd Dawid uchodził również za wynalazcę różnych instrumentów muzycznych. Przedstawiany był często z harfą, a w sztuce wczesnochrześcijańskiej z lirą, i utożsamiany z Orfeuszem. 73 pieśni z Księgi psalmów uważane są za utwory Dawida.

Postać Dawida stała się inspiracją dla wielu kompozytorów. I tak powstały: opery G. Liveratiego (David oder Goliaths Tod 1813), A. Mermeta (Le roi David 1846), D. Milhauda (David 1954), oratoria G. Carissimiego (Historia Davidis et Jonathae), G. Bononciniego (La vittoria di Davidde contro Golia 1687), R. Keisera (Der siegende David 1721), A. Caldary (David umiliato 1731), G.F. Händla (Saul 1738), I. Assmayera (Saul und David 1848), A. Honeggera (Le roi David 1921), kantata W.A. Mozarta (Davidde penitente 1785), motet Josquina des Prés (Absalon, fili mi 1540), jedna z Symphoniae sacrae H. Schütza oraz jedna z Sonat biblijnych (1700) J. Kuhnaua.

Literatura: H. Abert Die Musikanschauung des Mittelalters und ihre Grundlagen, Halle 1905; Z. Rozanow Muzyka w miniaturze polskiej, Kraków 1965; J. Pope King David and his Musicians in Spanish Romanesque Sculpture, w: Aspects of Medieval and Renaissance Music, ks. pam. G. Reese’a, Nowy Jork 1966; H.J. Zingler König Davids Harfe in der abendländischen Kunst, Kolonia 1968.