Chvála, Emmanuel

Chvála Emmanuel, *1 I 1851 Praga, †28 X 1924 Praga, czeski krytyk muzyczny i kompozytor. Studiował nauki techniczne w Wiedniu, pracował jako inżynier kolejnictwa. Muzyki uczył się w Pradze u C. Müllera i J. Cainera (fortepian) oraz u J. Förstera i Z. Fibicha (kompozycja). Był aktywnym działaczem towarzystwa Umělecká beseda i innych praskich instytucji muzycznych; od 1895 był członkiem ČAVU (Česka Akademie Věd a Uměni). Od 1878 pisywał krytyki i artykuły w praskich czasopismach („Lumír”, „Dalibor”), głównie jednak w prasie codziennej, m.in. w latach 1880–1921 w dzienniku „Národní politika” pod kryptonimem „la”.

Chvála należał w swoim czasie do czołowych czeskich krytyków muzycznych. Krytyki jego, pisane z wielką kulturą słowa, miały też szeroki rezonans społeczny. Utrzymując — w przeciwieństwie do Z. Nejedlego — dystans wobec różnorakich stronnictw, w okresie głębokiego rozbicia czeskiego środowiska muzycznego na zwolenników Dvořáka i Smetany (tzw. „boj o Dvořáka”), Chvála z jednakowym oddaniem propagował muzykę obydwu tych twórców. Gorąco popierając uczniów Dvořáka (J. Suk, V. Novák), dopominał się wraz z Nejedlym o właściwą ocenę twórczości Fibicha. Publikował również rozprawy o muzyce Mozarta, Webera i Griega. Kompozycje Chváli — dziś rzadko wykonywane — wykazują zależność od stylu Smetany, odznaczają się jednak wysokim poziomem warsztatu kompozytorskiego (predylekcja do polifonii). Popularność zyskały niegdyś jego pieśni, zwłaszcza Ó, jak jsi krásná ze zbioru Čtvero písní.