Rożdiestwienski, Giennadij

Rożdiestwienski Giennadij Nikołajewicz, *4 V 1931 Moskwa, †16 VI 2018 Moskwa, rosyjski dyrygent. Pochodził z rodziny muycznej, był synem dyrygenta Nikołaja Anosowa i śpiewaczki Natalii Rożdiestwienskiej. W latach 1949–54 studiował w konserwatorium w Moskwie w klasie ojca (dyrygentura) i L. Oborina (fortepian). W 1951 debiutował w Teatrze Wielkim w Moskwie (Dziadek do orzechów P. Czajkowskiego), następnie zajmował tam stanowiska: dyrygenta (do 1960), głównego dyrygenta (1965–70), przewodniczącego Rady Artystycznej (od 1994) i dyrektora artystycznego (2000–01). W latach 1961–74 kierował Wielką Orkiestrą Symfoniczną Wszechzwiązkowego Radia i Telewizji w Moskwie, z którą koncertował za granicą, m.in. w 1970 na festiwalu Warszawska Jesień (utwory R. Szczedrina, D. Szostakowicza i B. Bartóka). W latach 1974–85 był głównym dyrygentem Moskiewskiej Opery Kameralnej; w 1974 wydarzeniem artystycznym stało się wystawienie niegranej od 1930 opery D. Szostakowicza Nos, którą w 1976 Rożdiestwienski zaprezentował na gościnnym występie w Warszawie. W latach 1974–77 Rożdiestwienski stał na czele orkiestry filharmonii w Sztokholmie (jako następca A. Doratiego). Odbył z nią tournées po Europie, w 1992 ponownie objął stanowisko szefa tego zespołu. W latach 1978–81 kierował BBC Symphony Orchestra w Londynie. W latach 1981–83 był dyrektorem muzycznym Wiener Symphoniker. W latach 1982–91 został powołany na stanowisko kierownika nowo utworzonej Orkiestry Symfonicznej Ministerstwa Kultury ZSRR. Gościnnie koncertował z wieloma orkiestrami w Europie i Stanach Zjednoczonych. Rożdiestwienski jest jednym z najlepszych interpretatorów muzyki rosyjskiej XIX i XX w. Prowadził wykonania i dokonał nagrań utworów Prokofiewa (Grand Prix du Disque de l’Académie Ch. Cros za nagranie wszystkich symfonii, opery Gracz, 2001), Szostakowicza (koncertowe prawykonanie opery Gracze, 1978), Strawińskiego (Mawra), prowadził także prawykonania utworów E. Denisowa, R. Szczedrina, A. Sznittkego, S. Gubajduliny i in. Sztukę wykonawczą Rożdiestwienskiego charakteryzuje znakomita technika i idealna równowaga między racjonalnym kształtowaniem formy dzieła a emocjonalnym przekazem jego treści wyrazowych. Rożdiestwienski działał także jako pedagog: w 1976 został mianowany profesorem konserwatorium w Moskwie, od 1987 współpracował z Accademia Musicale Chigiana w Sienie. Jego żoną była od 1969 pianistka Wiktoria Postnikowa.