Kempen Paul van, *16 V 1893 Zoeterwoude (k. Lejdy), †8 XII 1955 Amsterdam, holenderski dyrygent. Studiował grę na skrzypcach w konserwatorium w Amsterdamie, następnie był tam skrzypkiem i koncertmistrzem pod dyrekcją Mengelberga w orkiestrze Concertgebouw; od 1916 pracował w orkiestrze Dortmundu, Poznania i Bad Nauheim. W 1932 objął dyrekcję muzyczną w Oberhausen i tam właśnie debiutował jako dyrygent. W latach 1933–34 prowadził klasę skrzypiec w Dortmundzie, dyrygował także zespołem Deutsche Musikbühne, z którym podróżował po całych Niemczech. W latach 1934–42 był dyrektorem Dresdner Philharmonie, realizując w 1935 i 1936 słynne koncerty muzyki współczesnej; do 1940 dyrygował także Berliner Staatsoper. W latach 1942–44 był po H. v. Karajanie generalnym dyrektorem muzycznym w Akwizgranie. Niepopularny w ojczyźnie z powodu swej działalności podczas II wojny światowej, kierował w latach 1945–49 kursami dyrygenckimi w Accademia Chigiana w Sienie. W 1949 zdjęto z niego anatemę w Holandii, powierzając mu funkcję dyrygenta orkiestry radia w Hilversum, gdzie Kempen zorganizował także kursy dyrygenckie; w latach 1953–55 był generalnym dyrektorem muzycznym w Bremie. Kempena ceniono zwłaszcza za wykonania symfonii Beethovena, Brucknera, Czajkowskiego, Mahlera, Sibeliusa oraz wielkich form wokalno-instrumentalnych Brahmsa, Regera i Verdiego. Wyróżniał się on także nieprzeciętnym talentem pedagogicznym i osiągał świetne rezultaty w tworzeniu zespołów orkiestrowych.
Literatura: W. Abendroth Dirigent-Porträt. Paul van Kempen, „Musica” VI, 1952; S. v. Ameringen In memoriam Paul van Kempen, „Musica” X, 1956.
