Logotypy UE

Kawecka, Antonina

Biogram i literatura

Kawecka Antonina, *16 I 1923 Warszawa, †5 X 1996 Poznań, polska śpiewaczka (sopran dramatyczny). W latach 1941–44 kształciła się w tajnym konserwatorium w Warszawie pod kierunkiem S. Kazury. Studia wokalne kontynuowała u S. Beliny-Skupiewskiego (1945–47), A. Didura (1945–46) oraz J. Wolińskiego (1947–52). Początkowo śpiewała role mezzosopranowe w Operze Śląskiej w Bytomiu (1945–47). W latach 1947–79 występowała w partiach sopranowych w operze w Poznaniu. Odniosła wielki sukces jako Halka w przedstawieniu Halki Moniuszki wg inscenizacji L. Schillera pod batutą W. Bierdiajewa (premiera 22 I 1950). Zasłynęła jako wybitna interpretatorka ról w dziełach Moniuszki, Pucciniego, Verdiego oraz Wagnera. Jej kreacja w partii Izoldy w Tristanie Wagnera (premiera 15 XII 1968) stała się wydarzeniem artystycznym w historii polskiego teatru operowego. Kawecka występowała gościnnie na wszystkich scenach operowych i estradach filharmonii w Polsce, a także za granicą, m.in. w Czechosłowacji, na Węgrzech, w ZSRR, NRD, Bułgarii, Rumunii, Chinach, Stanach Zjednoczonych, RFN, we Włoszech. Brała udział w pracach jury międzynarodowych konkursów wokalnych w Sofii (1984), Antwerpii (1990), Warszawie (im. Moniuszki 1992) oraz krajowego im. Didura w Katowicach. Od 1970 zajmowała się pracą pedagogiczną w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Otrzymała nagrodę artystyczną m. Poznania (1956, 1968), nagrodę państwową II stopnia (1973), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1976), nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1982, 1994), Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów Śpiewu (1993).

Kawecka należała do czołowych polskich śpiewaczek operowych. Jej kreacje wyróżniały się wysoką kulturą wokalną, głębią dramatycznej ekspresji oraz sugestywną grą aktorską. Odznaczała się silnym, pięknie brzmiącym głosem o ciemnym zabarwieniu oraz wybitnym talentem scenicznym. Repertuar Kaweckiej obejmował oprócz partii operowych również cykle wokalne oraz liczne pieśni, m.in. Moniuszki, Chopina, Szymanowskiego, Schuberta, Schumanna, Debussy’ego, Ravela, Faurégo, Roussela, Kodàlya, de Falli, Martinů, Berga. Nagrania płytowe Kaweckiej dla firm polskich i zagranicznych obejmują liczne arie i duety operowe, pieśni Chopina, Moniuszki, Szymanowskiego. Płyty z nagraniami Halki z Kawecką w roli tytułowej (1953, orkiestra opery w Poznaniu, dyrygent W. Bierdiajew, Muza 2441–2455) doczekały się reedycji w Polsce (PN Muza XL 0019–0021) i za granicą (Chant du Monde LDXA 8095–8096, Colosseum CRLP 188P–189P, Bruno BR 23014–23015). Najważniejsze role: Maryna w Borysie Godunowie Musorgskiego, Marta w Nizinach d’Alberta, Tatiana w Eugeniuszu Onieginie, Maria w Mazepie oraz Liza w Damie pikowej Czajkowskiego, Agata w Wolnym strzelcu Webera, Balladyna w Goplanie Żeleńskiego, Amelia w Balu maskowym oraz Leonora w Trubadurze Verdiego, Jarosławną w Kniaziu Igorze Borodina, Kupawa w Śnieżce Rimskiego-Korsakowa, Marzenka w Sprzedanej narzeczonej i Vendulka w Pocałunku Smetany, Magda Sorel w Konsulu Menottiego, Lady Billow w Albercie Herringu Brittena, Elżbieta w Tannhäuserze, Ortruda w Lohengrinie i Izolda w Tristanie Wagnera, partie tytułowe w Carmen Bizeta, Tosce i Madame Butterfly Pucciniego, Aidzie Verdiego, Katarzynie Izmajłowej Szostakowicza.

Literatura: A. Laboga Antonina Kawecka, „Kronika Miasta Poznania 1970 nr 1; W. Panek Antonina Kawecka, „Teatr” 1980 nr 4; W. Panek Antonina Kawecka, w: Kariery i legendy, cz. 1, Warszawa 1984.