Conti [kˊonti] Francesco Bartolomeo, *20 I 1681 lub 1682 Florencja, †20 VII 1732 Wiedeń, włoski kompozytor, teorbista i mandolinista. W latach 1701–26 (z niewielką przerwą na przełomie 1706 i 1707) był teorbistą na dworze cesarskim w Wiedniu, a od 1713 posiadał też tytuł nadwornego kompozytora, będąc jednym z najwyżej opłacanych muzyków w stolicy cesarstwa. Ok. 1729 przeniósł się z Wiednia do Włoch, prawdopodobnie do Florencji, gdzie miał własny dom; do Wiednia powrócił ok. 1732, na krótko przed śmiercią. Był trzykrotnie żonaty.
Conti wraz z A. Caldarą należał do najwybitniejszych kompozytorów włoskich działających w 1. połowie XVIII w. na dworze wiedeńskim, których twórczość ugruntowała wielkie znaczenie tego ośrodka w życiu muzycznym ówczesnej Europy.
Współpracował z wybitnymi librecistami: S. Stampiglią, A. Zeno i P. Metastasiem, a szczególnie P. Pariatim (który dostarczył mu najwięcej librett) oraz scenografami: Ferdinandem, Giuseppe i Antoniem Galli-Bibiena. Blisko 30 utworów scenicznych Contiego (w tym opery, serenaty i intermezza) wystawionych zostało w latach 1706–32 w Wiedniu. Jego opery utrzymane są w stylu włoskiej opery lirycznej, podkreśla się też w nich umiejętne zastosowanie efektów komicznych. Największe powodzenie osiągnęła opera Don Chisciotte in Sierra Morena, wystawiona w 1719 w Wiedniu, a później także w Hamburgu w częściowym przekładzie na niemiecki. Pewną popularnością cieszyła się także opera Clotilda wystawiona w Wiedniu w 1706, której fragmenty wydawane były wielokrotnie w Londynie. Wielu współczesnych chwaliło kunszt Contiego jako teorbisty.
Literatura (wybór): C. i E. Fruchtman Instrumental Scoring in the Chamber Cantatas of Conti w: Studies in Musicology, ks. pam. G. Haydona, Chapel Hill 1969; H. Williams Francesco Bartolomeo Conti, His Life and Music, Aldershot 1999.
Kompozycje:
Sceniczne:
Clotilde, wyst. Wiedeń 1706, zaginiona, zachowane jedynie fragm.; wybrane arie wyd. wielokrotnie w Londynie
Il trionfo dell’amicizia e dell’amore, wyst. Wiedeń 1711, zach. rkp.
Circe fatta saggia, wyst. Wiedeń 1713, zach. rkp.
Alba Cornelia, wyst. Wiedeń 1714, zach. rkp.
I Sattiri in Arcadia, wyst. Wiedeń 1714, zach. rkp.
intermezza i licenza do Atenaidy (autorstwa A. Caldary i in.), wyst. Wiedeń 1714, zach. rkp.
Ciro, wyst. Wiedeń 1715, zach. rkp.
Teseo in Creta, wyst. Wiedeń 1715, zach. rkp.
Il finto Policare, wyst. Wiedeń 1716, zach. rkp.
Sesostri, Rè di Egitto, wyst. Wiedeń 1717, zach. rkp.
Amore in Tessaglia, wyst. Wiedeń 1718, zach. rkp.
Astarto, wyst. Wiedeń 1718, zach. rkp.
Don Chisciotte in Sierra Morena, wyst. Wiedeń 1719, zach. rkp.
Galatea vendicata, wyst. Wiedeń 1719, zach. rkp.
Cloris und Thirsis, wyst. Hamburg 1719, zach. rkp.
Alessandro in Sidone, wyst. Wiedeń 1721, zach. rkp.
La via del saggio, wyst. Wiedeń 1721, zach. rkp.
Pallade trionfante, wyst. Wiedeń 1722, zach. rkp.
Archelao, Rè di Cappadocia, wyst. Wiedeń 1722, zach. rkp.
Il trionfo della fama, wyst. Praga 1723, zach. rkp.
Creso, wyst. Wiedeń 1723, zach. rkp.
Penelope, wyst. Wiedeń 1724, zach. rkp.
Meleagro, wyst. Wiedeń 1724, zach. rkp.
Griselda, wyst. Wiedeń 1725, zach. rkp.
Il contrasto della bellezza e del tempo, wyst. Wiedeń 1725, zach. rkp.
Issicratea, wyst. Wiedeń 1726, zach. rkp.
L’Issipile, wyst. Wiedeń 1732, zach. rkp.
oratoria:
(w większości wyk. po raz pierwszy w Wiedniu i tam zachowane w rkp.)
Il Gioseffo 1706
Il martirio di san Lorenzo 1710
La colpa originale 1718
Dio sul Sinai 1719
Mosè preservato 1720
Naaman 1721
Il David perseguitato da Saul 1723
David 1724
L’osservanza della divina legge nel martirio de’Maccabei 1732
Gioseffo che interpreta i sogni 1736
S. Elena al Calvario, wyk. 1736 Brno
***
kantaty solowe (świeckie) z towarzyszeniem b.c. lub instrumentów i b.c.
5 mszy na 4 głosy z towarzyszeniem instrumentów
Te Deum na 10 głosów z zespołem instrumentalnym
10 Hymni sacri per tutto l’anno na 4 głosy z towarzyszeniem organów
2 Alma redemptoris na głosy z towarzyszeniem instrumentów
motety, offertoria
Instrumentalne:
Allegro
Ouverture
Sonata al mandolino solo
fugi
sinfonie
Edycje (wybór):
Don Chisciotte in Sierra Morena, faks. wyd. H.M. Brown, «Italian Opera 1640–1770» LXIX, Nowy Jork 1982
9 Sinfonie (m.in. uwertury do Don Chisciotte..., Alessandro in Sidone, Pallade trionfante, Il trionfo della fama oraz L’Issipile), wyd. H. Williams, w: Italians in Vienna, «The Symphony 1720–1840» seria B, t. 2, Nowy Jork 1983 (zawiera
katalog tematyczny)
Cantate con instromenti, wyd. faksymilowe S. Mengozzi, Florencja 1990–1991, «Archivum musicum. La cantata barocca» t. 28, 29
