Thayer [Ɵˊ ejer] Alexander Wheelock, *22 X 1817 South Natick (Massachusetts), †15 VII 1897 Triest, amerykański badacz historii muzyki. W 1846 ukończył studia humanistyczne, a w 1848 prawo w Harvard University w Cambridge. W latach 1845–47 był asystentem w bibliotece uniwersyteckiej, w 1846–47 publikował w „World of Music” prace o psalmodii amerykańskiej w latach 1620–1800 (psalmodyczne modlitwy Indian z Natick, śpiewy dzieci z Mohawk). Do 1852 pisał dla „Philharmonic Journal”, „Boston Musical Gazette” i „Musical Times”, później także liczne artykuły dla „Dwight’s Journal of Music” i „New York Tribune”. W 1849 wyjechał do Niemiec, by dokonać poprawek i wydać tłumaczenie biografii Beethovena napisanej przez A. Schindlera (Münster 1840), ale z powodu dość lekkomyślnego postępowania Schindlera ze spuścizną po Beethovenie, zaczął zbierać materiały do własnej monografii o kompozytorze, kontynuował tę pracę w Niemczech w latach 1854–56 i 1858, także 1859 w Wiedniu, Paryżu i Londynie. W 1856–57 katalogował bibliotekę Lowella Masona, zawierającą najwięcej w Stanach Zjednoczonych publikacji niemieckich. Działał w 1862 jako przedstawiciel poselstwa amerykańskiego w Wiedniu, w latach 1866–82 był konsulem amerykańskim w Trieście.
Thayer zasłużył się przede wszystkim jako biograf Beethovena. Mimo skrótów dokonanych przez Krehbiela, a następnie Forbesa, do naszych czasów jego opracowanie cenione jest wysoko jako pierwszorzędne źródło do poznania życia Beethovena. Osobowość kompozytora została wyczerpująco przedstawiona w oparciu o badania archiwalne, listy, notatki, zeszyty konwersacyjne, także autografy i pierwodruki korespondencji oraz częściowo z wykorzystaniem studiów poświęconych Beethovenowi w Gesammelte Aufsätze über Musik O. Jahna (Lipsk 1866, 2. wyd. 1867). Thayer prowadził także studia nad biografią Bachów, Händla, Haydna, Mozarta, Glucka, Salieriego, Jíroveca i in.
Literatura: H.E. Krehbiel A.W. Thayer and His „Life of Beethoven”, „The Musical Quarterly” III, 1917; O.G. Sonneck The Riddle of the Immortal Beloved. A Supplement to Thayer’s Life of Beethoven, Nowy Jork 1927; Ch. Hatch The Education of A.W. Thayer, „The Musical Quarterly” XLII, 1956; The Beethoven Compendium, red. B. Cooper, Londyn 1991; Th. Albrecht Thayer contra Marx. A Warning from 1860, „Beethoven Journal” XIV, 1999; G.W. Cook A.W. Thayer. A New Biographical Sketch, „Beethoven Journal” XVII, 2002.
Chronologisches Verzeichnis der Werke L. van Beethovens, Berlin 1865
L. van Beethovens Leben, 3 t. (obejmują życie Beethovena do 1816), tłum. niemieckie H. Deiters; t. 1 Berlin 1866, 2. wyd. zrewid. H. Deiters, 1901, 3. wyd. zrewid. H. Riemann, Lipsk 1917; t. 2 Berlin 1872, 2. wyd. zrewid. H. Riemann, Lipsk 1910; t. 3 Berlin 1879, 2. wyd. zrewid. H. Riemann, Lipsk 1911; t. 4 i 5 uzup. i zrewid. H. Riemann (na podstawie materiałów zebranych przez Thayera w oprac. H. Deitersa), Lipsk 1907, 1908; przedr. 5 t., Wiesbaden 2001; wyd. w jęz. angielskim H.E. Krehbiel pt. The Life of L. van Beethoven, 3 t., Nowy Jork 1921; przedr. ze wstępem A. Prycea-Jonesa, Londyn 1960, Carbondale (Illinois) 1961, wyd. pt. Thayer’s Life of Beethoven, 2 t., zrewid. E. Forbes, Princeton (Nowy Jork) 1964, 2. wyd. 1967
Ein kritischer Beitrag zur Beethoven-Literatur, Berlin 1877, tłum. angielskie „Dwight’s Journal of Music” XXXVII/XXXVIII, 1877/78
wiele artykułów w czasopismach i w Appleton’s New American Cyklopaedia (1858–61), także 20 studiów związanych z Beethovenem do 1. wyd. Dictionary of Music and Musicians G. Grove’a (1878)