logotypes-ue_ENG

Papliński, Eugeniusz

Biogram i literatura

Papliński Eugeniusz, *18 IX 1908 Warszawa, †31 V 1978 Warszawa, polski tancerz i choreograf. W latach 1919–28 kształcił się w szkole baletowej w Warszawie pod kierunkiem B. Śliwińskiego, A. Gillerta i P. Zajlicha. [Wziął udział, m.in. z B. Karczmarewicz i S. Miszczykiem, w układzie baletowym otwierającym II akt Króla Rogera K. Szymanowskiego, w prapremierze 1926.] Od 1928 do 1934 tańczył w balecie Teatru Wielkiego. Po udanym debiucie 19 V 1928 (tytułowy Pietruszka w balecie I. Strawińskiego) wykonywał wiele ról, jak Furbo (Pulcinella, muzyka I. Strawiński), Diabeł (Pan Twardowski, muzyka L. Różycki), Baletmistrz Morys (Obrazek sprzed stu lat, do muzyki C.M. von Webera). Już wówczas podjął jako choreograf współpracę z Domem Żołnierza na Pradze, utworzył też duet taneczny z M. Kołpikówną, którą później poślubił (9 X 1938). W latach 1934–36 tańczył w Polskim Balecie Parnella, od 1936 do 1939 współpracował jako solista i choreograf z operetką i teatrami w Warszawie i Lwowie. Ponadto uczył tańca klasycznego w szkole T. Wysockiej oraz w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej. W latach 1940–44 występował w duecie z M. Kołpikówną w Warszawie w teatrach rewiowych: Niebieski Motyl, Jar i Maska. Od 1945 do 1949 działał jako choreograf w teatrach w Krakowie (m.in. w Teatrze im J. Słowackiego) i prowadził ożywioną akcję koncertową (m.in. Artystyczny Zespół Koncertowy Eugeniusza Paplińskiego, 1947–48). W sezonie 1949/50 był solistą, choreografem i kierownikiem baletu w Poznaniu, w latach 1950–54 współtworzył od strony choreograficznej Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze”, współpracował też z zespołem Wojska Polskiego. Od 1954 do 1961 kierował i był głównym choreografem zorganizowanego przez siebie Polskiego Zespołu Tańca, który cieszył się ogromnym powodzeniem nie tylko w kraju, ale również za granicą (NRD, Jugosławia, ZSRR, Holandia, Belgia). W 1961 zespół został jednak rozwiązany, a Papliński w sezonie 1961/62 kierował baletem opery w Warszawie. W następnych latach współpracował z różnymi teatrami w kraju i za granicą jako choreograf, preferując utwory polskie. Wielokrotnie opracowywał choreografię tańców w Halce S. Moniuszki, wystawianej w kraju (Poznań, Warszawa, Kraków) i za granicą (Drezno, Praga, Budapeszt, Helsinki, Berlin, Wiedeń, Hawana, Tokio), przedstawił własną wersję Wesela w Ojcowie (muzyka K. Kurpiński i J. Damse, Wrocław 1969), a przede wszystkim swoją wizję Harnasiów K. Szymanowskiego (Berlin 1957, Kraków 1964, Warszawa 1966, Wrocław 1969, Poznań 1969).

Literatura: I. Turska Almanach baletu polskiego 1945–74, Kraków 1983.