Kord Kazimierz, *18 XI 1930 Pogórze, †29 IV 2021 Baden-Baden, polski dyrygent. W 1949 ukończył Liceum Muzyczne w Katowicach w klasie fortepianu W. Markiewiczówny; w latach 1949–55 studiował grę fortepianową u W. Nilsena w konserwatorium w Leningradzie, a w latach 1956–60 dyrygenturę u A. Malawskiego i W. Krzemieńskiego w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Krakowie. W latach 1960–62 był chórmistrzem i dyrygentem w Operze Warszawskiej. Ważnym etapem rozwoju kariery artystycznej Korda były lata 1962–69, kiedy pełnił funkcję dyrektora i kierownika artystycznego Miejskiego Teatru Muzycznego w Krakowie. Przygotował wówczas ok. 30 premier i wystąpił z licznymi koncertami, dał m.in. koncertowe wykonanie baletu Harnasie K. Szymanowskiego w naturalnej scenerii pod Krokwią w Zakopanem, prowadził wyreżyserowane przez siebie przedstawienie Hagith Szymanowskiego (1964, nagranie 1970 dla PR z WOSPRiT), nowatorski spektakl do muzyki J. Masseneta Don Quichotte w reżyserii T. Kantora (1962) oraz operę Faust Ch. Gounoda we własnej reżyserii, ze scenografią J. Szajny. Wysoka ocena tego ostatniego spektaklu otworzyła mu drogę do Gärtnerplatztheater w Monachium (Dama Pikowa P. Czajkowskiego, Zamek księcia Sinobrodego B. Bartóka), co z kolei doprowadziło do największego artystycznego sukcesu Korda – angażu do Metropolitan Opera House w Nowym Jorku (Dama Pikowa 1972, Così fan tutte W.A. Mozarta, 1975, Borys Godunow M. Musorgskiego, 1975–77, Aida i Makbet G. Verdiego, 1976 i 1988) i San Francisco Opera. W tym okresie nawiązał, kontynuowaną w latach późniejszych, współpracę z wieloma wybitnymi śpiewakami, m.in. E. Obrazcową, R. Resnik, R. Kabaiwanską, N. Geddą, C. Bergonzim, T. Żylis-Garą, W. Ochmanem, M. Talvelą, M. Horne, K. Ricciarelli.
W latach 1969–73 Kord był dyrektorem i kierownikiem artystycznym WOSPRiT w Katowicach. W 1977 objął stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego FN w Warszawie. Funkcję tę pełnił do 2001. Z zespołem FN odbył szereg wielkich tournées po krajach europejskich, Stanach Zjednoczonych, Australii, Chinach i Japonii oraz dokonał licznych nagrań radiowych i płytowych. Jednocześnie był dyrygentem Sinfonieorchester des Südwestfunks w Baden-Baden (1980–86). W 1984 zainicjował, organizowane nadal co 2 lata w FN, Forum Lutosławskiego, a następnie konkurs kompozytorski pod patronatem Lutosławskiego i z jego udziałem. W latach 2005–06 był dyrektorem muzycznym, a następnie także dyrektorem naczelnym Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie.
Kord występował z wieloma słynnymi orkiestrami, m.in. w Leningradzie, Cleveland, Chicago (debiut 1973), Toronto (1974 europejskie tournée z Toronto Symphony Orchestra po śmierci K. Ančerla), Detroit, Pittsburghu, Londynie, Rzymie, Mediolanie, Paryżu, Tokio, Amsterdamie, Berlinie, Sankt Petersburgu. Realizował spektakle w teatrach operowych w Nowym Jorku, Londynie (Covent Garden), Monachium, Düsseldorfie (Eugeniusz Oniegin Czajkowskiego, Żywot rozpustnika I. Strawińskiego), Amsterdamie (m.in. Orlando G.F. Händla, Katierina Izmaiłowa D. Szostakowicza w reżyserii A. Bardiniego, Wozzeck A. Berga), Kopenhadze, San Francisco (Rigoletto, Otello i Falstaff Verdiego, Borys Godunow Musorgskiego, Gioconda A. Ponchiellego). Nagrał na płyty m.in. utwory J. Sibeliusa, VI Symfonię Czajkowskiego z orkiestrą New Philharmonia (Decca), Don Quichotte Masseneta (Decca), Fidelia Beethovena, Requiem Verdiego (PN), [utwory K. Szymanowskiego m.in.: IV Symfonia koncertująca, Harnasie, z P. Palecznym i orkiestrą FN, CD Accord 1996; Uwertura koncertowa op. 12, I i II Koncert skrzypcowy, z K. Danczowską i orkiestrą FN, CD Accord 1997, nagroda Diapason d’Or 1998]. Zrealizował też wiele nagrań telewizyjnych dla Südwestfunk (m.in. msze J. Haydna, Requiem W.A. Mozarta, utwory Szymanowskiego i G. Gershwina).
W 1980 przewodniczył jury X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina w Warszawie. Kord był laureatem licznych nagród artystycznych, m.in. Złotego Orfeusza (Warszawska Jesień 1972), Conductor of the Year (Monachium 1972), dyplomu Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi w propagowaniu polskiej kultury za
granicą (1976), nagrody MKiS (1977, 1998), otrzymał także Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005) oraz Diamentową Batutę, przyznawaną przez Polskie Radio (2005). W 2001 został prezesem odnowionej Polskiej Rady Muzycznej i funkcję tę pełnił przez dwie kadencje, do 2005.
Cechą charakterystyczną stylu dyrygenckiego Korda jest umiejętność budowania wielkich form dramatyczno-muzycznych oraz wokalnego kształtowania frazy, stąd predylekcja do monumentalnej symfoniki XIX i XX w. (G. Mahler, R. Strauss, D. Szostakowicz), form oratoryjnych (J.S. Bach, Händel, Beethoven, Mendelssohn, Berlioz, Honegger, Penderecki) i wielkiej opery. Kord zasłynął także jako wykonawca muzyki XX w., zwłaszcza kompozytorów polskich (m.in. Lutosławski, Penderecki, Baird, Górecki), których utwory wprowadził do żelaznego repertuaru FN i prezentował na wielu czołowych estradach koncertowych świata.
