Williams, Alberto

Williams [u’yliemz] Alberto, *23 XI 1862 Buenos Aires, †17 VI 1952 Buenos Aires, argentyński kompozytor, dyrygent, pianista i pedagog. Pochodził z rodziny muzyków i wcześnie zauważono jego talent. Początkowo uczył go P. Beck (fortepian), a następnie – w miejscowych szkołach muzycznych – L. Bernasconi (fortepian) i N. Bassi (harmonia). Już jako uczeń występował na koncertach z ambitnym repertuarem, m.in. w Teatro Colón (1879). W latach 1882–89 studiował w konserwatorium w Paryżu u G. Mathiasa i C.W. Bériota (fortepian), E. Duranda (harmonia), B. Godarda (kameralistyka), E. Guirauda (kontrapunkt) i C. Francka (kompozycja). W 1881 Williams opublikował swój pierwszy utwór – miniaturę fortepianową op. 1, później w Paryżu dwa podobne utwory, op. 2 i 3. Od 1889 koncertował w różnych prowincjach Argentyny, komponował i działał bardzo energicznie jako organizator życia muzycznego w Buenos Aires. Zainspirował tam 1893 założenie konserwatorium, działającego na wzorach europejskich, którym kierował do 1941; ponad 100 jego filii powstało w całej Argentynie. Organizował liczne cykle koncertów, na których dyrygował repertuarem zarówno popularnym, jak i bardzo ambitnym (m.in. dzieła R. Wagnera), prezentując też własne kompozycje. Ich wykonaniami dyrygował również w Berlinie (1900) i Paryżu (1930). W 1919 założył czasopismo „La Quena”, w którym popularyzował muzykę i publikował krytyki, a później też wydawnictwo muzyczne o tej samej nazwie. Przewodniczył Comisión de Bellas Artes, był członkiem m.in. Asociación de Conciertos, towarzystwa folklorystycznego i Asociación Argentina de Compositores, którego był członkiem honorowym.

Williams pozostawił 150 dzieł opusowanych w różnym stylu – powstawały one w 3 kolejnych okresach twórczości kompozytora. W pierwszym (do 1890) Williams tworzył pod wpływem europejskich kompozytorów romantycznych, czego przykładem są młodzieńcze mazurki fortepianowe. W drugim (1890–1910) źródłem inspiracji dla kompozytora stał się argentyński folklor (głównie z terenów Pampy), którym Williams poważnie zainteresował się w czasie swoich artystycznych podróży. Powstała wówczas jego najciekawsza twórczość kameralna. W trzecim okresie (1910–33) kompozytor sięgał do współczesnych tendencji europejskich (głównie impresjonizmu), włączając je w nurt narodowy, poszerzony o folklor także innych prowincji Argentyny. Napisał wtedy większość dzieł orkiestrowych.

Literatura: V.A. Risolia Alberto Williams, Buenos Aires 1943; J.O. Pickenhayn Alberto Williams, Buenos Aires 1979.