logotypes-ue_ENG

Williams, Alberto

Biogram i literatura

Williams [u’yliemz] Alberto, *23 XI 1862 Buenos Aires, †17 VI 1952 Buenos Aires, argentyński kompozytor, dyrygent, pianista i pedagog. Pochodził z rodziny muzyków i wcześnie zauważono jego talent. Początkowo uczył go P. Beck (fortepian), a następnie – w miejscowych szkołach muzycznych – L. Bernasconi (fortepian) i N. Bassi (harmonia). Już jako uczeń występował na koncertach z ambitnym repertuarem, m.in. w Teatro Colón (1879). W latach 1882–89 studiował w konserwatorium w Paryżu u G. Mathiasa i C.W. Bériota (fortepian), E. Duranda (harmonia), B. Godarda (kameralistyka), E. Guirauda (kontrapunkt) i C. Francka (kompozycja). W 1881 Williams opublikował swój pierwszy utwór – miniaturę fortepianową op. 1, później w Paryżu dwa podobne utwory, op. 2 i 3. Od 1889 koncertował w różnych prowincjach Argentyny, komponował i działał bardzo energicznie jako organizator życia muzycznego w Buenos Aires. Zainspirował tam 1893 założenie konserwatorium, działającego na wzorach europejskich, którym kierował do 1941; ponad 100 jego filii powstało w całej Argentynie. Organizował liczne cykle koncertów, na których dyrygował repertuarem zarówno popularnym, jak i bardzo ambitnym (m.in. dzieła R. Wagnera), prezentując też własne kompozycje. Ich wykonaniami dyrygował również w Berlinie (1900) i Paryżu (1930). W 1919 założył czasopismo „La Quena”, w którym popularyzował muzykę i publikował krytyki, a później też wydawnictwo muzyczne o tej samej nazwie. Przewodniczył Comisión de Bellas Artes, był członkiem m.in. Asociación de Conciertos, towarzystwa folklorystycznego i Asociación Argentina de Compositores, którego był członkiem honorowym.

Williams pozostawił 150 dzieł opusowanych w różnym stylu – powstawały one w 3 kolejnych okresach twórczości kompozytora. W pierwszym (do 1890) Williams tworzył pod wpływem europejskich kompozytorów romantycznych, czego przykładem są młodzieńcze mazurki fortepianowe. W drugim (1890–1910) źródłem inspiracji dla kompozytora stał się argentyński folklor (głównie z terenów Pampy), którym Williams poważnie zainteresował się w czasie swoich artystycznych podróży. Powstała wówczas jego najciekawsza twórczość kameralna. W trzecim okresie (1910–33) kompozytor sięgał do współczesnych tendencji europejskich (głównie impresjonizmu), włączając je w nurt narodowy, poszerzony o folklor także innych prowincji Argentyny. Napisał wtedy większość dzieł orkiestrowych.

Literatura: V.A. Risolia Alberto Williams, Buenos Aires 1943; J.O. Pickenhayn Alberto Williams, Buenos Aires 1979.

Kompozycje i prace

Kompozycje:

Primera obertura de concierto, 1889

El rancho abandonado na fortepian, 1890

Aires de la Pampa, zbiory na fortepian op. 33, 46, 61–66, 72, 73, 75, 78, 1893–1919

Sonata e-moll op. 48 na flet/skrzypce i fortepian, 1905

3 sonaty na skrzypce i fortepian, 1905–07

Sonata D-dur op. 52 na wiolonczelę i fortepian, 1906

Trio fortepianowe a-moll op. 54, 1907

9 symfonii, 1907–39

Canciones incáicas op. 45 na głos i fortepian, 1909

5 tańców argentyńskich (milongi) na orkiestrę, 1912

Primera sonata argentina na fortepian, 1917

Primera suite argentina na orkiestrę, 1923

Poema de los mares australes op. 88 na orkiestrę, 1929

Las milongas de la orquesta op. 107, 1938

Poema del Iguazú op. 115 na orkiestrę, 1943

100 innych utworów — miniatury (m.in. mazurki), suity, poematy

15 utworów na chór a cappella

ponad 80 pieśni do słów kompozytora w języku hiszpańskim

 

Prace:

La música del Himno Nacional Argentino, Buenos Aires 1938

Literatura y estética musicales. Obras completas, 7 t., Buenos Aires 1924–52

ponadto 19 esejów, podręczniki dotyczące m.in. techniki fortepianowej, solfeżu