Warska Wanda, *28 IV 1930 Poznań, †6 VII 2019 Laski, polska piosenkarka i wokalistka jazzowa, kompozytorka, autorka tekstów, malarka. W 1949 ukończyła szkołę baletową i klasę śpiewu J. Janowskiej-Kopczyńskiej przy Operze Poznańskiej, naukę śpiewu kontynuowała w Krakowie u F. Delekty. W latach 1964–65 studiowała filozofię na UW. Jako wokalistka debiutowała w 1954 w krakowskim zespole MM 176, rozpoczęła wówczas współpracę z A. Kurylewiczem (była jego żoną i wykonawczynią wielu utworów pisanych specjalnie dla niej); występowała z nim m.in. na I i II Festiwalu Muzyki Jazzowej w Sopocie (1956, 1957), wielokrotnie na Jazz Jamboree w Warszawie (1958–71), w wielu krajach europejskich, w Kanadzie, Wenezueli, na Kubie oraz regularnie w Piwnicy Artystycznej, którą Warska prowadziła w Warszawie od 1967. Warska była też znakomitą wykonawczynią kompozycji K. Komedy (m.in. Etiudy baletowe, 1962; muzyka do filmu Pingwin, reż. J.S. Stawiński, 1964). Współpracowała m.in. z Piwnicą pod Baranami i Teatrem Rozmaitości w Krakowie, Wrocławskim Teatrem Pantomimy, Teatrem Reduta 77 w Warszawie, Teatrem TV, a także z filmem (w 1959 nagrała wokalizę do filmu Pociąg w reż. J. Kawalerowicza). W 1995 zaprezentowała recital pieśni do słów jednego wiersza S. Wyspiańskiego („Jakżeż ja się uspokoję”) z muzyką W. Kilara, Z. Koniecznego, K. Pendereckiego, Z. Preisnera, A. Kurylewicza i H.M. Góreckiego. W historii polskiego jazzu Warska była pierwszą wybitną wokalistką o oryginalnym stylu, docenionym także za granicą; od 2. poł. lat 60. XX w. zwróciła się ku piosence poetyckiej (J. Kochanowski, C.K. Norwid, Cz. Miłosz, H. Poświatowska) z pogranicza jazzu i muzyki poważnej. Była także kompozytorką muzyki filmowej (Jezioro osobliwości, 1972 i Karino, 1974, reż. J. Batory), teatralnej oraz licznych piosenek i pieśni (także do własnych tekstów). Warska wydała m.in. płyty: Piosenki z piwnicy Wandy Warskiej, 1969; Muzyka teatralna i telewizyjna, 1972 (z A. Kurylewiczem i Cz. Niemenem); Pieśni i fraszki Jana Kochanowskiego, 1981; Stanisław Wyspiański, 2002; Piosenki z piwnicy, 2004.
