Tarnopolski Władimir Grigorjewicz, *30 IV 1955 Dniepropetrowsk, rosyjski kompozytor. W latach 1973–78 studiował kompozycję u N. Sidielnikowa, instrumentację u E. Denisowa i teorię u J. Chołopowa w konserwatorium w Moskwie, w 1980 ukończył tam aspiranturę, a w latach 1992–2022 był profesorem kompozycji. Wykłada także na kursach mistrzowskich w krajach Europy i Stanach Zjednoczonych. Jest jednym z założycieli Assocyacyi Sowriemiennoj Muzyki (1989), nawiązującej do stowarzyszenia działającego w latach 20. XX w., organizatorem rosyjskiej sekcji MTMW (1993) oraz festiwalu Moskowskij Forum, odbywającego się od 1994. W 1993 założył także zespół Studija Nowoj Muzyki, wykonujący utwory rosyjskich kompozytorów współczesnych, oraz Centr Sowriemiennoj Muzyki przy konserwatorium w Moskwie. W 1991 został laureatem nagrody im. D. Szostakowicza i nagrody im. P. Hindemitha. Od 2022 kompozytor mieszka w Monachium i jest profesorem wizytującym w tamtejszej Hochschule fùr Musik und Theater.
Pierwszym sukcesem kompozytorskim Tarnopolskiego było wykonanie w 1982 Koncertu wiolonczelowego pod dyrekcją G. Rożdiestwienskiego (któremu utwór jest dedykowany). Cechą charakterystyczną twórczości Tarnopolskiego jest typowe dla postmodernizmu wykorzystanie muzycznego cytatu, parodii, groteski, np. Muzyka pamiati Dymitra Szostakowicza to collage ponad 110 cytatów muzycznych, zaś Tri gracii (do libretta zestawionego z autobiografii C.M. Webera) jest parodią tradycyjnej opery. W swych najnowszych dziełach operowych Tarnopolski prezentuje oryginalną tematykę. W operze Wenn die Zeit… według Czechowa, której akcja toczy się na trzech płaszczyznach czasowych – przeszłości, teraźniejszości i przyszłości – zwraca uwagę na uniwersalność ludzkiego losu, zaś w tematyce Jenseits der Schatten nawiązuje do historii o jaskini opisanej przez Platona w dialogu Państwo.
Literatura: V. Tsenova The „Culturology” of V. Tarnopolski, w: Underground Music from the Former USSR, red. V. Tsenowa, tłum z jęz. ros. R. Kohanovskaya, Amsterdam 1997; S. Stahr Wenn die Zeit über die Ufer tritt, „Münchener Biennale” 1999; S.I. Sawienko W. Tarnopolski: woschożdienije k zriełosti, w: Muzyka Rossii, praca zbiorowa, Moskwa 2004; A. Trietjakowa W. Tarnopolskij. Koncepty zwuka i słowa. Na primierie proizwiedienij rubieża XX i XX ww., Londyn 2012.
Instrumentalne:
Prolog symfoniczny, 1978
Koncert wiolonczelowy, 1980
Symfonia, 1982
Iisus, twoi głubokije rany, preludium chorałowe na trio smyczkowe, perkusję i zespół, 1987
Eindruck-Ausdruck na fortepian, 1989; 2. wersja na fortepian i duży zespół, 1992; 3. wersja na fortepian, flet, klarnet i trio smyczkowe, 1996
Otzwuki uszedszego dnia na trio klarnetowe, wiolonczelę i fortepian, 1990, wyk. pol. Warszawska Jesień 2004
Per archi (in memoriam Luigi Nono) na kwartet perkusyjny, 1990
Kassandra na duży zespół, 1991
O, Pärt – Op Art na klarnet, skrzypce, altówkę, wiolonczelę i fortepian, 1992
Welt voll Irrsinn na duży zespół, tekst K. Schwitters, 1993, wyk. pol. Warszawska Jesień 1995
Dychanie isczerpannogo wriemieni na orkiestrę, 1994
…Le vent des mots qu’il n’a pas dits na wiolonczelę i orkiestrę, 1996, prawyk. Warszawska Jesień 1996
Błużdajuszczije ogni na orkiestrę, 2003
Foucault’s Pendulum na orkiestrę, 2004
Eastanbul na duży zespół instrumentalny, 2008
Last and Lost na zespół kameralny, 2010
Redshift na orkiestrę i media elektroniczne, 2013
Tabula Russia na orkiestrę, 2015
Blue Shift na orkiestrę, 2017
Perpetuum Moebius na flet, klarnet basowy, skrzypce, wiolonczelę i fortepian, 2017
Be@thoven – Invocation na orkiestrę, utwór zainspirowany IV Koncertem fortepianowym G-dur L. van Beethovena, 2017
Study of Breath na wiolonczelę solo, 2018
Over Drive na zespół instrumentalny, 2020
One Hundred Days of Solitude na altówkę solo, 2020, także wersja na skrzypce solo
Last Sunset na saksofon sopranowy, odgłosy Ziemi nagrane przez NASA i media elektroniczne, 2021
Antique Music Box from Kartvelia na flet i fortepian, 2022
Das alte Jahr vergangen ist: 2022. Variationen über einen Choral von Bach na zespół instrumentalny, 2022
Out of Step. Out of Time na fortepian, 2023
Wokalno-instrumentalne:
Po procztienii muzykalnych nabroskow Musorgskogo na chór, głosy solowe, recytatora i orkiestrę kameralną, 1978
Muzyka pamiati Dymitra Szostakowicza, collage dla recytatora i na orkiestrę kameralną, sł. A. Achmatowa, M. Matussowski, A. Mieżyrow, J. Patterson, 1983
Psalmus poenitentialis, koncert na chór, skrzypce solo, organy i perkusję, sł. Psalm XXXI, 1986
Bruklinskij most, ili Moje otkrytije Amieriki, kantata na sopran, tenor i orkiestrę, sł. W. Majakowski, 1988; 2. wersja z towarzyszeniem dużego zespołu
Landschaft nach der Schlacht na baryton, chór męski ad libitum i duży zespół, sł. R.M. Rilke, 1995
Szenen aus dem wirklichen Leben na sopran, flet, róg i fortepin, sł. E. Jandl, 1995
Czewiengur na sopran i zespół kameralny, sł. A. Płatonow, 2001
Study of a Girl Reading Pavese na sopran i zespół instrumentalny, sł. C. Pavese, 2015
Scattered Words na sopran i fortepian, sl. B. Pasternak, 2016
Sceniczne:
Tri gracii, opera-parodia, libretto wg autobiografii C.M. Webera, 1987, wyk. koncertowe Leningrad 1988
Ah, ces russes… ou l’Elexir Magic, farsa muzyczna, libretto I. Maslennikowa, 1993, wyst. Evian 1993
Ins Theater, balet na 3 grupy wokalne (dziecięce, żeńskie, męskie), orkiestrę i tancerzy, tekst E. Jandl, 1998, wyst. Amsterdam 1998
Wenn die Zeit über die Ufer tritt, opera, libretto R.G. Mohnnau wg A. Czechowa, 1999, wyst. Monachium 1999
Cinderella, kantata sceniczna dla 6 recytatorów, na chór dziecięcy, orkiestrę dziecięcą i orkiestrę kameralną, libretto D. Sturrock wg R. Dahla, 2003, wyst. Londyn 2003
Jenseits der Schatten, opera multimedialna, libretto R.G. Mohnnau wg Dantego, Leonarda da Vinci, F. Nietzschego i in., wyst. Bonn 2006
