Sokołow [~ł´ow] Nikołaj Aleksandrowicz, *26 (14) III 1859 Petersburg, †27 III 1922 Piotrogród (obecnie Saint Petersburg), rosyjski kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki. Studiował w konserwatorium w Petersburgu m.in. u N. Rimskiego-Korsakowa; od 1896 pracował tam jako pedagog (od 1908 profesor), jego uczniem był m.in. D. Szostakowicz. Zarazem od 1886 uczył w nadwornej kapeli śpiewaczej. Był związany z kręgiem M. Bielajewa, w którego oficynie wydawniczej w Lipsku publikował swoje utwory. W twórczości kompozytorskiej hołdował zasadom ścisłego kontrapunktu. Jego podręczniki do harmonii i kontrapunktu miały szeroki rezonans w Rosji w początkowych dekadach XX wieku.
Kompozycje:
Instrumentalne:
Elegia op. 4 na orkiestrę smyczkową, ok. 1880–90
I Kwartet smyczkowy F-dur op. 7, 1890
III Kwartet smyczkowy d-moll op. 20, 1894
II Kwartet smyczkowy A-dur op. 14, 1895
Trio smyczkowe op. 45, 1916
Divertissement na orkiestrę
Sceniczne:
Don Juan A. Tołstoja, muzyka do poematu, finałowy chór wyd. jako op. 5, Lipsk ok. 1880–90
Dikije lebiedi, balet wg H.Ch. Andersena, 1900
Opowieść zimowa W. Szekspira op. 44, muzyka do komedii, wyd. Lipsk 1915
Cwiety maleńkoj Idy, balet wg H.Ch. Andersena
pieśni
Prace:
Prakticzeskoje rukowodstwo k izuczeniju akkordow, Petersburg 1906, 4. wyd. Moskwa 1916
Obrazcy modulacyonnych prieludij s objasnitielnym tiekstom. Posobije pri izuczenii garmonii, Moskwa 1924
Imitacyi na cantus firmus. Posobije pri izuczenii kontrapunkta starogo stila, Leningrad 1928
