Ruckers, Joannes

Ruckers [r’uk^ers], Ruckaert, Ruckaerts, Rucqueer, Rueckers, Ruekaerts, Ruijkers, Rukkers, Rycardt Joannes, Hans, Jan, ochrzcz. 15 I 1578 Antwerpia, †29 IX 1642 Antwerpia, flamandzki budowniczy klawesynów i wirginałów, syn Hansa. Kształcił się u ojca; po jego śmierci przejął pracownię, prowadząc ją początkowo wspólnie z bratem Andreasem, a po wykupieniu jego udziałów w 1608 już samodzielnie. Od 1611 był członkiem cechu św. Łukasza. Od 1616 aż do śmierci pozostawał w służbie arcyks. Ferdynanda, dostarczając na brukselski dwór wirginały i klawikordy; ponadto w latach 1631–34 stroił i naprawiał organy katedry w Antwerpii. Od ok. 1627 współpracował z nim jego siostrzeniec i uczeń, J. Couchet (1615–55), który prowadził warsztat po jego śmierci. Zachowało się blisko 40, pochodzących z lat 1595–1642 instrumentów Joannesa Ruckersa w kolekcjach muzealnych Brukseli (7 egzemplarzy), Paryża (4), Berlina (2), Edynburga (2), Londynu (2), a także w Antwerpii, Bostonie, Hadze, Halle, Lund, Mediolanie, Nowym Jorku, Rzymie, Sztokholmie, Stuttgarcie i in. Są to zarówno wirginały typu muselar i spinett, w tym także podwójne, jak i klawesyny skrzydłowe (ponad 20), głównie dwumanuałowe (najwcześniejszy z 1599, Halle), w tym dwa z bocznym wirginałem oktawowym (Berlin i Bruksela).

Literatura: D.H. Boalch Makers of the Harpsichord and Clavichord, 1440 to 1840, Londyn 1956, Oksford 3. wyd. 1995; F. Hubbard Three Centuries of Harpsichord Making, Cambridge (Massachusetts) 1965, 2. wyd. 1981; J. Lambrechts-Douillez Biographical Notes on the Ruckers-Couchet Family, „The Galpin Society Journal” XXII, 1969; Colloquium Restauratieproblemen van Antwerpse klavecimbels. Museum Vleeshuis 1970, red. J. Lambrechts-Douillez, Antwerpia 1971; J.H. van der Meer Beiträge zum Cembalobau der Familie Ruckers, „Jahrbuch des Staatlichen Instituts fur Musikforschung” IV, 1971; Colloquium Ruckers klavecimbels en copleen. Universele instrumenten voor de interpretatie van de muziek uit Rubens tijd, red. J. Lambrechts-Douillez, Antwerpia 1977; H. Henkel Beiträge zum historischen Cembalobau, Lipsk 1979; J. Lambrechts-Douillez Stamboom der klavecimbelbouwersfamilie Ruckers-Couchet, Hans en loannes Ruckers oraz Andreas Ruckers de oude. Andreas Ruckers de jonge, „Mededelingen van het R.-Genootschap” 1982 nr 1, 1983 nr 3 oraz 1984 nr 4; G. O’Brien Ruckers. A Harpsichord and Virginal Building Tradition, Cambridge 1990; Kielinstrumente aus der Werkstatt Ruckers — zu Konzeption, Bauweise und Ravalement sowie Restaurierung und Konservierung, red. C. Rieche, Halle an der Saale 1998; Hans Ruckers (d 1598). Sticher van een klavecimbelatelier van wereldformaat in Antwerpen, red. J. Lambrechts-Douillez, Peer 1998; A. Bonza i G. O’Brien The Hans Ruckers Double Virginal in Milan. Two Important New Discoveries, „The Galpin Society Journal” LII, 1999.