logotypes-ue_ENG

Polony, Leszek

Biogram

Polony Leszek, *31 I 1946 Kraków, polski muzykolog, teoretyk i krytyk muzyczny, wydawca. W 1970 ukończył teorię muzyki w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Krakowie; od 1972 jej pracownik naukowy; w latach 1977–79 odbył studium doktoranckie w Akademii Muzycznej w Warszawie, tamże w 1981 otrzymał stopień doktora na podstawie pracy Program literacki, ekspresja i symbol w muzyce symfonicznej Mieczysława Karłowicza. W latach 1970–81 recenzent i redaktor działu kulturalnego „Gazety Krakowskiej”; od 1986 redaktor naczelny wydania Mieczysław Karłowicz. Dzieła. W 1991 zrobił habilitację w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie na podstawie pracy Polski kształt sporu o istotę muzyki. Od 1987 kierownik Katedry Teorii Muzyki i Kształcenia Słuchu, w latach 1990–91 prorektor, od 1993 profesor Akademii Muzycznej w Krakowie. W latach 1991–94 redaktor naczelny, w 1995–99 dyrektor i redaktor naczelny PWM, a po przekształceniu wydawnictwa w spółkę akcyjną do 2001 prezes i redaktor naczelny. W latach 1983–85 i 1987–88 wchodził w skład Zarządu Głównego ZKP, od 199 do 2001 był przewodniczącym Polskiej Izby Książki w Krakowie.

Dorobek naukowy Polonego liczy blisko 60 artykułów oraz 5 książek i obejmuje następujące zakresy tematyczne: 1. filozofia muzyki, historia myśli estetycznej o muzyce i krytyki muzycznej, ze szczególnym uwzględnieniem nurtu fenomenologii i hermeneutyki muzycznej (pierwsze publikacje na temat filozofii muzyki E. Ansermeta w polskiej literaturze muzykologicznej); 2. muzyka epoki romantyzmu i modernizmu, w tym nurt muzyki programowej (gatunek poematu symfonicznego, Liszt, Karłowicz) oraz wokalno-instrumentalnej (pieśni Berlioza, Liszta, Karłowicza, Ravela); 3. muzyka polska XX w. (W. Lutosławski, M. Stachowski, K. Meyer, J. Łuciuk, A. Krzanowski, E. Knapik, A. Lasoń); 4. problematyka interpretacji wykonawczej dzieła muzycznego — sztuka odtwórcza wybitnych pianistów (A. Michałowski, S. Rachmaninow, H. Neuhaus, C. Haskil, A. Rubinstein, W. Małcużyński, K. Zimerman), kontrowersje wokół stylu chopinowskiego. Swą refleksją krytyczną towarzyszył powstaniu i rozwojowi pokolenia młodych kompozytorów polskich skupionych wokół festiwalu Młodzi Muzycy Młodemu Miastu w Stalowej Woli oraz dorocznych spotkań w Baranowie, organizowanych przez PWSM (obecnie Akademię Muzyczną) i PWM w Krakowie.

Polony kierował PWM w latach przekształcania wydawnictwa w spółkę wydawniczą. Zainicjował — wspólnie z A. Kosowskim — nowe serie książkowe: «Ilustrowane Monografie Wielkich Kompozytorów» (tłum. z języka angielskiego), «Ludzie Świata Muzyki», «Muzyka i…», «Kompozytorzy Polscy XX w.» oraz nutowe: «Arcydzieła Muzyki Polskiej XX wieku», «Czas na Jazz», «Miniatury Gitarowe», «Miniatury Fletowe». Wprowadził PWM na międzynarodowy rynek wydawniczy (targi muzyczne Musicora w Paryżu, Musikmesse we Frankfurcie n. Menem, British Music Fair w Londynie), zaktywizował prezentowanie w Polsce przez PWM katalogów wydawniczych najważniejszych oficyn europejskich.

Prace

W kręgu muzycznej wyobraźni. Eseje, artykuły, recenzje, Kraków 1980

Poetyka muzyczna Mieczysława Karłowicza, Kraków 1986

Polski kształt sporu o istotę muzyki. Główne tendencje w polskiej myśli muzyczno-estetycznej od Oświecenia po współczesność, Kraków 1991

Cieszę się darem życia. Rozmowy z Wojciechem Kilarem, z K. Podobińską, Kraków 1997

Muzyka to język najdoskonalszy. Rozmowy z Martą Ptaszyńską, z E. Cichoń, Kraków 2001

Hermeneutyka i muzyka, Kraków 2003

***

Muzyka i rzeczywistość, „Ruch Muzyczny” 1975 nr 2, przedr. w: W kręgu…, 1980

Czy muzyka jest językiem?, „Odra” 1975 nr 3

Podmiot liryczny Audycji Andrzeja Krzanowskiego wobec dylematów nowej muzyki oraz Ptaki Marka Stachowskiego, w: Wokół słowa, sensu i struktury w muzyce, «Zeszyty Naukowe Zespołu Analizy i Interpretacji Muzyki PWSM» nr 1, Kraków 1976

Kontrowersje wokół stylu chopinowskiego w świetle współczesnej myśli estetycznej, «Prace Specjalne PWSM w Gdańsku» nr 10, Gdańsk 1976, przedr. w: W kręgu…, 1980

Struktura procesu dźwiękowego w „Kwartecie smyczkowym ” Witolda Lutosławskiego, w: Kwartet smyczkowy w polskiej muzyce współczesnej, materiały z sesji naukowej w Krakowie 1975, red. J. Rychlik, Kraków 1977

J.-C. Piguet. „E. Ansermet et les fondements de la musique”, „Muzyka” 1977 nr 3

O strukturze funkcji symbolicznej w muzyce, „Res Facta” 8, 1977

O harmonice Mieczysława Karłowicza, „Muzyka” 1979 nr 1

Motywy i tematy-symbole w muzyce Karłowicza, w: Muzyka w muzyce, «Spotkania Muzyczne w Baranowie» t. 2, red. T. Malecka i L. Polony, Kraków 1980, przedr. w: W kręgu…, 1980

Program literacki i symbolika muzyczna w twórczości symfonicznej Mieczysława Karłowicza, w: Muzyka polska a modernizm, Kraków 1981

„Peleas i Melizanda” Debussy’ego, „Teatr Muzyczny”, Gdynia 1982

O poetyce muzycznej Mieczysława Karłowicza, w: Poetyka muzyczna. Autorefleksje kompozytorskie, warsztatowe, teoretyczne i estetyczne, red. E. Mizerska-Golonek i L. Polony, Kraków 1983

O co nam szło?, w: Przemiany techniki dźwiękowej, stylu i estetyki w polskiej muzyce lat 70., materiały XVII ogólnopolskiej konferencji muzykologicznej ZKP, red. L. Polony, Kraków 1986

Epizod na maskaradzie w świetle nowych źródeł i ustaleń, „Ruch Muzyczny” 1986 nr 12

O pisarstwie Stefana Kisielewskiego i humanizmie muzyki, w: Melos, Logos, Etos, red. K. Tarnawska-Kaczorowska, Warszawa 1987

Treść i forma w muzyce wg Konstantego Regameya, w: Oblicza polistylizmu. Konstanty Regamey, red. K. Tarnawska-Kaczorowska, Warszawa 1988

„Ody Safickie” Marka Stachowskiego, „Ruch Muzyczny” 1988 nr 2, przedr. w: Krakowska Szkoła Kompozytorska 1888–1988, red. T. Malecka, Kraków 1993

Fenomenologia muzyki Ernesta Ansermeta, w: Analiza i interpretacja dzieła muzycznego. Wybór metod, red. T. Malecka, Kraków 1990

Sztuka odtwórcza Krystiana Zimermana, w: Psychologia muzyki. Problemy, zadania, perspektywy, red. K. Miklaszewski i M. Meyer-Borysewicz, Warszawa 1991

Młoda Polska w muzyce. Estetyka-poetyka-styl, w: Stulecie Młodej Polski, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1995

Powikłania ideologii estetycznych w powojennym pięćdziesięcioleciu, w: Muzyka polska 1945–1995, red. K. Droba, T. Malecka i K. Szwajgier, Kraków 1996

Der Einfluss des deutschen Neoromantismus auf das Schaffen von Mieczysław Karłowicz, w: Deutsche Musik im Wegekreuz zwischen Polen und Frankreich, red. Ch.H. Mahling i K. Pfarr, Tutzing 1996

„Smutna opowieść” Mieczysława Karłowicza. Muzyczne studium młodopolskiej melancholii, wstęp do partytury, Kraków 2000, przedr. w: W kręgu Młodej Polski, księga pamiątkowa M. Podrazy-Kwiatkowskiej, red. M. Stala i F. Ziejka, Kraków 2001

Romantyzm przed romantyzmem. Sonata fortepianowa a-moll KV310 Mozarta, w: Muzyka w kontekście kultury, księga pamiątkowa M. Tomaszewskiego, red. M. Janicka-Słysz, T. Malecka i K. Szwajgier, Kraków 2001

liczne artykuły w „Ruchu Muzycznym”, „Muzyce”, „Studio”, „Tygodniku Powszechnym”, „Odrze”, „Życiu Literackim”, „Magazynie Kulturalnym” i prasie codziennej

30 haseł w Encyklopedii Muzycznej PWM