Ozawa Seiji, *1 IX 1935 Fenytien (obecnie Szenjang, Mandżuria), †6 II 2024 Tokio, japoński dyrygent. Do 1958 uczył się w szkole muzycznej Tōhō w Tokio, początkowo gry na fortepianie, a po kontuzji dłoni – kompozycji i dyrygentury u H. Saita. W 1960 studiował dyrygenturę w Berkshire Music Center w Tanglewood pod kierunkiem C. Müncha i P. Monteux, zdobywając nagrodę im. Kusewickiego, oraz jako stypendysta u H. von Karajana w Berlinie. Debiutował w 1954, dyrygował m.in. Japan Philharmonic Orchestra; w 1959 zdobył I nagrodę na międzynarodowym konkursie dyrygenckim w Besançon. W latach 1961–62 i 1964–65 pełnił funkcję asystenta L. Bernsteina w New York Philharmonic Orchestra. W tym czasie prowadził wiele orkiestr w Stanach Zjednoczonych, m.in. w 1962 San Francisco Symphony Orchestra i Chicago Symphony Orchestra. Od 1965 do 1969 był dyrektorem artystycznym orkiestry symfonicznej w Toronto, w latach 1970–76 San Francisco Symphony Orchestra. Od 1973 związał się na stałe z Boston Symphony Orchestra, współpracując jednocześnie z wieloma zespołami w Europie i Japonii (1972–91 kierował jako dyrygent gościnny New Japan Philharmonic Orchestra, później został mianowany dyrektorem honorowym tego zespołu). W latach 1964–68 był też dyrektorem muzycznym Festival de Ravinia, w 1973 doradcą Japan Philharmonic Orchestra, w 1973 dyrektorem artystycznym Berkshire Music Center. W kręgu zainteresowań Ozawy ważne miejsce zajmowała opera, w 1969 debiutował w Salzburgu w Così fan tutte Mozarta. Od tego czasu prowadził liczne spektakle, m.in. w Covent Garden, La Scali w Mediolanie, Operze w Paryżu, Wiener Staatsoper, a także w Metropolitan Opera House (od 1992).
Sztukę dyrygencką Ozawy cechowała precyzja i dbałość o szczegóły, przeważnie dyrygował z pamięci. Ceniony był zwłaszcza jako interpretator monumentalnych dzieł 2. połowy XIX i XX w. Prowadził prawykonania wielu utworów, m.in. T. Takemitsu, G. Ligetiego (San Francisco Polyphony, 1975), P. Maxwella Daviesa (II Symfonia, 1981), O. Messiaena (opera Saint François d’Assise, wyst. Paryż 1983), H.W. Henzego (VIII Symfonia, 1993). Wśród nagrań płytowych Ozawy szczególne uznanie zdobył komplet symfonii Mahlera (Philips, 1980–93).
