Nowak Leopold, *17 VIII 1904 Wiedeń, †27 V 1991 Wiedeń, austriacki muzykolog. W 1923 podjął studia muzykologiczne na uniwersytecie w Wiedniu u G. Adlera i R. Lacha, tamże w 1927 doktoryzował się na podstawie pracy Das deutsche Gesellschaftslied bei Heinrich Finck, Paul Hofhaymer und Heinrich Isaac, a w 1932 habilitował i do 1973 wykładał w instytucie muzykologii. W latach 1946–69 pełnił funkcję dyrektora oddziału zbiorów muzycznych Österreichische Nationalbibliothek. Wchodził w skład komitetów i stowarzyszeń naukowych: Gesellschaft zur Herausgabe der Denkmäler der Tonkunst in Österreich (od 1930), komitetu badań muzycznych przy Österreichische Akademie der Musikwissenschaften (od 1946), sekcji muzykologicznej Wiener Katholischen Akademie (od 1945), Wiedeńskiego Diecezjalnego Komitetu Muzyki Religijnej. Od 1946 kierował pracami nad wydaniem dzieł wszystkich A. Brucknera, a także organizował w Wiedniu wiele interesujących wystaw, poświęconych m.in. A. Brucknerowi (1946, Linz 1964), J.S. Bachowi (1950), muzyce kościelnej (1954), W.A. Mozartowi (1956) czy J. Haydnowi (1959).
Zainteresowania naukowe Nowaka skoncentrowały się na muzyce XVIII i XIX w., zajmował się on też historią muzyki religijnej oraz austriacką muzyką ludową. Domeną jego działalności było jednak dokumentowanie życia i twórczości A. Brucknera oraz praca nad źródłowym wydawaniem dzieł wszystkich tego kompozytora; zasługą Nowaka jest skrupulatne zbadanie kolejnych wersji symfonii Brucknera oraz procesu twórczego kompozytora. Nowak napisał także obszerne monografie F. Liszta i J. Haydna. Opracowana przez Nowaka edycja Requiem Mozarta jasno wyróżnia (osobne tomy) stan dzieła, w jakim pozostawił je Mozart od fragmentów opracowanych przez inne osoby. Praca w Österreichische Nationalbibliothek zaowocowała licznymi artykułami o tematyce źródłowej.
Literatura: Bruckner-Studien. Leopold Nowak zum 60. Geburtstag, red. F. Grasberger, Wiedeń 1964; W. Szmolyan Leopold Nowak zum 60. Geburtstag oraz H. Haschek Leopold Nowak zum 70. Geburtstag, „Österreichische Musik-Zeitschrift” XIX, 1964 oraz XXIX, 1974; H. Vogg Leopold Nowak zum 80. Geburtstag, „Bruckner Jahrbuch”, red. O. Wessely, Linz 1983; T. Antonicek Leopold Nowak 1904–1991, «Mitteilungen der Österreichischen Gesellschaft für Musikwissenschaft» XXIII, 1991; H. Vogg In memoriam. Leopold Nowak, „Österreichische Musik-Zeitschrift” XLVI, 1991; H. Haschek Worte des Gedenkens für Hofrat Universität – Prof. Dr. Leopold Nowak, „Mitteilungsblatt der Internationalen Bruckner Gesellschaft” XXXVII, 1991.
Das deutsche Gesellschaftslied in Österreich von 1480 bis 1550, „Studien zur Musikwissenscaft” XVII, 1930 (poszerz. wersja dysertacji doktorskiej)
Eine Bicinienhandschrift der Wiener Nationalbibliothek, „Zeitschrift für Musikwissenschaft” XIV, 1931–32
Grundzüge einer Geschichte des Basso ostinato, Wiedeń 1932 (rozprawa habilitacyjna)
Zur Geschichte der Musik am Hofe Maximilians I, «Mitteilungen des Vereines für Geschichte der Stadt Wien» XII, 1932
Franz Liszt, Innsbruck 1936
Te Deum laudamus. Gedanken zur Musik Anton Bruckners, Wiedeń 1947
Die Musikhandschriften aus Fuggerschem Besitz in der Österreichischen Nationalbibliothek, w: Die Österreichische Nationalbibliothek, red. J. Stummvoll, Wiedeń 1948
Die symphonische Kirchenmusik, w: Handbuch der katholischen Kirchenmusik, red. H. Lemacher i K.G. Fellerer, Essen
1949
Joseph Haydn, Wiedeń 1951, 2. wyd. Zurych 1959, 3. wyd. 1966
Das Autograph von Franz Schuberts Rondo in D-dur, op. 138, „Österreichische Musik-Zeitschrift” VIII, 1953
Ein Haydn-Autograph und sein Schicksal, das Cellokonzert in D-dur, op. 101, „Biblos” III, 1954
Das Autograph von Haydns Cellokonzert D-dur, op. 101, „Österreichische Musik-Zeitschrift” IX, 1954
Das Finale von Bruckners „VII. Symphonie”, w księdze pamiątkowej W. Fischera, red. H. Zingerle, Innsbruck 1956
Die Wiener Mozart-Autographen, „Österreichische Musik-Zeitschrift” XI, 1956
„Urfassung” und „Endfassung” bei Anton Bruckner, w: Kongressbericht Wien Mozartjahr 1956, red. E. Schenk, Graz 1958
Gegen den Strom. Leben und Werk von Emil Nikolaus von Rezniček, z F. von Rezniček, Wiedeń 1960
Anton Bruckner. Musik und Leben, Wiedeń 1964, 2. wyd. Linz 1973
Reden und Ansprachen, Wiedeń 1964
Ein Bach-Fund (Canon triplex á 6 voci), «Fontes Artis Musicae» XIII, 1966
Die Skizzen zum Finale der Es-dur-Symphonie GA 99 von Joseph Haydn, «Haydn-Studien» II, 1969–70
Die Erwerbung des Mozart-Requiems durch die k.k. Hofbibliothek im Jahre 1838, w księdze pamiątkowej J. Stummvolla, red. J. Meyerhofer i W. Ritzer, Wiedeń 1970
Metrische Studien von Anton Bruckner an Beethovens III. und IX. Symphonie, w: Beethoven-Studien, red. E. Schenk, Wiedeń 1970
Wer hat die Instrumentalstimmen in der Kyrie-Fuge des Requiems von Wolfgang Amadeus Mozart geschrieben?, Mozartjb 1973/74
Die Kompositionen und Skizzen von Hans Rott in der Musiksammlung der Österreichischen Nationalbibliothek, w:
Beiträge zur Musikdokumentation, księga pamiątkowa F. Grasbergera, red. G. Brosche, Tutzing 1975
Mendelssohns „Paulus” und Anton Bruckner, „Österreichische Musik-Zeitschrift” XXXI, 1976
Joseph Haydn. Leben und musikalische Schöpferkraft, Monachium 1984
liczne artykuły o Brucknerze zebrane w Über Anton Bruckner, Wiedeń 1985 (artykuły z lat 1936–84)
Anton Bruckners Kirchenmusik, w: Anton Bruckner und die Kirchenmusik, red. O. Wessely, Linz 1988
Kurt Wöss, 2 Mai 1914–4 Dezember 1987. Ein Leben für Anton Bruckner, «Mitteilungsblatt der Internationalen Bruckner-Gesellschaft» XXX, 1988
liczne katalogi wystaw
wydania:
Das deutsche Gesellschaftslied in Österreich von 1480 bis 1550, z A. Koczirzem i A. Pfalzem, «Denkmäler der Tonkunst in Österreich» XXXVII/2, 1930
V Symfonia B-dur, t. 5, 2. wyd. 1951
IX Symfonia d-moll, t. 9, 2. wyd. 1951
VI Symfonia A-dur, t. 6, 2. wyd. 1952
I Symfonia c-moll (wersja lincka), t. 1/1, 2. wyd. 1953, wersja wiedeńska z 1891, t. 1/2, 1980
VII Symfonia E-dur, t. 7, 2. wyd. 1954
Kwartet smyczkowy c-moll, t. 13/1, 1955
Msza nr 1 d-moll, t. 16, 1957
Msza nr 2 e-moll, t. 17/1 i 2, 2. wyd. 1959
Msza nr 3 f-moll, t. 18, 2. wyd. 1960
J. Haydn Koncert D-dur na wiolonczelę i orkiestrę, Wiedeń 1961
Te Deum (wersja z 1884), t. 19, 1962
Kwintet smyczkowy F-dur, t. 13/2, 1963
II Symfonia c-moll (wersja z 1877), t. 2, 2. wyd. 1965
W.A. Mozart Requiem, «W.A. Mozart. Neue Ausgabe Sämtlicher Werke» I, 1/2/1–2, Kassel 1965
Requiem d-moll, t. 14, 2. wyd. 1966
Symfonia d-moll „nr 0”, t. 11, 1968
VIII Symfonia c-moll, t. 8/1, 1972; wersja z lat 1889/90, t. 8/2, 2. wyd. 1955
Anton Bruckner. Gesamtausgabe, Wiedeń – Symfonia f-moll, t. 10, 1973
IV Symfonia Es-dur, t. 4/1, 1975; wersja z lat 1878–80, t. 4/2, 2. wyd. 1953
Missa solemnis b-moll, t. 15, 1975
Kleine Kirchenmusikwerke, z H. Bauernfeindem, t. 21, 1977
A. Caldara 12 Sinfonie a quattro, Wiedeń 1979–87
III Symfonia d-moll, t. 3/1, 1980; wersja z 1877, t. 3/2, 1981; wersja z 1889, t. 3/3, 1959
kantaty i chóry, z F. Burkhartem i R. Führerem, t. 22/1 i 2, 1987
