Logotypy UE

Musioł, Karol

Biogram i literatura

Musioł Karol, *8 III 1929 Mikulczyce (obec. dzielnica Zabrza), †31 X 1982 Katowice, polski bibliotekoznawca, germanista, historyk muzyki. Studiował germanistykę początkowo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, a ukończył ją w 1954 na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu; w 1964 uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim stopień doktora. Od 1958 do końca życia kierował pracą biblioteki Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (obecnie Akademii Muzycznej) w Katowicach, która dzięki niemu zyskała opinię jednej z najlepszych bibliotek muzycznych w Europie. W 1968 założył Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej, którego zadaniem jest gromadzenie dokumentacji i wspieranie prac badawczych. W 1979 był dyrektorem I Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach, a od 1981 tamże prorektorem Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego. Członek dyrektoriatu International Association of Music Libraries (IAML), w którym od 1970 pełnił funkcję przewodniczącego komisji bibliotek akademickich, konserwatoryjnych i wyższych szkół muzycznych. Wyrazem uznania dla zasług Musioła było przyjęcie na członka Zentralinstitut für Mozartforschung w Salzburgu oraz liczne odznaczenia, m.in.: Medal Chopinowski (nadany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1978), Medal Wagnerowski (przyznany przez Radę Miasta Bayreuth, 1981), nagroda im. H. Radlińskiej (za dokonania w dziedzinie bibliotekarstwa, 1975), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979).

Musioł był inicjatorem wielu wydarzeń w życiu koncertowym, naukowym i wydawniczym na Śląsku. Dużym powodzeniem cieszył się cykl koncertów pt. Muzyka europejska w hołdzie Chopinowi, którego Musioł był pomysłodawcą i konsultantem programowym; w kierowanej przezeń akcji koncertowej Silesia cantat odbyły się prawykonania blisko 50 utworów śląskich kompozytorów dawnych i współczesnych. W pracy naukowej koncentrował się na następujących zagadnieniach: teoretyczne i praktyczne aspekty muzycznego bibliotekoznawstwa, Chopin w europejskiej krytyce muzycznej XIX w., związki między literaturą niemiecką i muzyką polską oraz śląską, recepcja twórczości wybitnych kompozytorów (Beethoven, Mozart, Schubert, Schumann, Wagner, Telemann) w kulturze polskiej, wybitne postacie śląskiej kultury muzycznej (J. Liban z Legnicy, J. Elsner, G. Fitelberg).

Literatura: In memoriam Karol Musioł 1929–1982, red. L.M. Moll, Katowice 1992 (zawiera bibliografię prac K. Musioła); H. Bias Karol Musioł. Wspomnienie, «Klucz»XIII (2014); H. Bias Karol Musioł jako badacz kultury muzycznej Śląska, w: Kultura muzyczna na Śląsku, Katowice 2011; U. Ptasińska Karol Musioł 1929–1982, «Biblioteka Muzyczna – Music Library» 1980/1982, s. 8-37; G. Kamska-Jonszta Karol Musioł, ,,Bibliotekarz” 1983/2;  U. Ptasińska Karol Musioł – badacz i propagator śląskiej kultury muzycznej, «Tradycje śląskiej kultury muzycznej» VI, Wrocław 1992; D. Musioł Bibliografia prac drukowanych Karola Musioła 1955-1985, Katowice 1993; J.W. Hawel In memoriam Karol Musioł 1929–1982, Katowice 1995; I. Bias Karol Musioł 1929-1982: kalendarium in memoriam, Katowice 2004; G. Szewczyk Znaczenie prac germanistycznych Karola Musioła dla współczesnej nauki, w: Kultura muzyczna na Śląsku, Katowice 2011.

Prace

Biblioteka Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, Katowice 1960

Organizacja i inwentaryzacja zbiorów muzycznych, „Przegląd Biblioteczny” 1961 z. 3/4

Opracowanie rzeczowe zbiorów muzycznych (praca doktorska), «Prace Biblioteki Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach» nr 6, red. K. Musioł, Katowice 1965

Polskie wydawnictwa z zakresu wychowania muzycznego 1945–1973…, «Prace Biblioteki Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach» nr 10, red. K. Musioł, Katowice 1974

Mozart in Schlesien. Bibliographischer Versuch, Mozart-Jahrbuch 1965/1966

Bibliografia śląskich czasopism muzycznych, „Studia Śląskie”, nowa seria, XXII, Opole 1972

Biblioteki Państwowych Wyższych Szkół Muzycznych w Polsce, w ks. materiałów z sympozjum, Katowice-Kraków 27–30 IX 1976, Katowice 1976

Rozwój śląskiej muzyki artystycznej. Od średniowiecza do klasycyzmu, w: Tradycje śląskiej kultury muzycznej. J. Elsner a polska kultura muzyczna XIX wieku, materiały z sesji nauk, Katowice 1977

Działalność wydawnicza J. Elsnera, w: Tradycje śląskiej kultury muzycznej. J. Elsner a polska kultura muzyczna XIX wieku, materiały z sesji nauk, Katowice 1977

Wkład Śląska do polskiej i europejskiej kultury muzycznej w okresie baroku, w: Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej, cz. 2, red. Z.J. Nowak, Katowice 1980

Georgius Libanus Lignicensis (1464–1546)…, „Neue Zeitschrift für Musik” CXXV, 1964

Nieznane elsneriana z oficyny wrocławskiej, „Muzyka” Warszawa 1975 nr 1

A.H. Hoffmann von Fallersleben und das oberschlesische Volkslied: ein Beitrag zur Geschichte der romantischen Volksliedforschung, dodatek do „Jahrbuch für Volksliedforschung” XXII 1977, tłum. polskie «Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu» nr 28, red. T. Natanson, W. Węgrzyn-Klisowska, M. Zduniak, Wrocław 1981

„Fest-Cantate zur Einbringung des Lichtes”. Ein unbekannter Mozart-Druck…, „Mitteilungen der Internationalen Stiftung Mozarteum”  1957 z. 3

Schlesische Huldigungsgedichte zu Ehren Mozarts, „Mitteilungen der Internationalen Stiftung Mozarteum” 1969 z. 3/4

Mała kantata wolnomularska W.A. Mozarta KV 623 w wydaniu śląskim, «Prace Biblioteki Śląskiej» nr 4, red. K. Musioł, Katowice 1959

Mozartiana in schlesischen Archiven und Bibliotheken, „Acta Mozartiana” VI, 1959

Mozart und die polnischen Komponisten des XVIII. und der ersten Hälfte des XIX. Jahrhunderts, Mozart-Jahrbuch 1967

R. Schumann o Chopinie…, w: Chopin a muzyka europejska, t. 1, red. K. Musioł, Katowice 1977, wersja w jęz. niemieckim „Beiträge zur Musikwissenschaft” XXIII, 1981

A. Kahlert o Chopinie…, w: Studia i rozprawy, red. D. Zebrowski, Duszniki 1970, przedr. Warszawa 1971

Frédéric Chopin im Lichte unbekannter Quellen aus der ersten Hälfte des XIX. Jahrhunderts: ein Beitrag zur Geschichte der Ästhetik und Musikkritik, ,,Die Musikforschungˮ XXV (1972), z. 4

Echa koncertu wrocławskiego Chopina w krytyce muzycznej i literaturze pięknej, w: Chopin na Śląsku, red. K. Musioł, Katowice 1973

Heine i Chopin, w: Logos Musicae, ks. pam. A. Palma, Wiesbaden 1982

Heine o Chopinie: z okazji 125. rocznicy śmierci poety, w: Empiria w badaniach muzyki, Warszawa 1986

Unbekannte Beethoven-Frühdrucke aus dem Jahre 1810, „Österreichische Musikzeitschrift” XXVII, 1972 z. 7/8, wersja w jęz. polskim w: Sesja Beethovenowska w Głogówku, red. R. Ryszkowa, Warszawa 1980

R. Wagner a powstanie listopadowe, w: R. Wagner a polska kultura muzyczna, materiały z sesji nauk., Katowice 1964

Über die Herkunst eines Tannhäuser-Motivs, ,,Die Musikforschungˮ XXI (1968) z. 1

Wagner und Polen. Wagnera Polska, Bayreuth 1980

Oddziaływanie teorii społecznych i ruchów rewolucyjnych XIX wieku na światopogląd i twórczość młodego Wagnera, w: Muzyka a rewolucja, Katowice 1982

Die Carl Hauptmann-Handschriften in der Schlesischen Bibliothek, ,,Libriˮ VIII, Kopenhaga 1958

Goethe und die polnische Musik, „Die Musikforschung” XXXI, 1978, tłum. polskie „Przegląd Humanistyczny” 1983 nr 11

Goethe-Vertonungen in der polnischen Musik. Versuch einer Dokumentation, w: Germanisches Jahrbuch DDR–VRP 1980/81, Warszawa 1982

Szymanowski und die deutsche Literatur, w: Deutsch-polnische Musikbeziehungen, red. W. Konoid, Monachium 1987

  1. Kochanowski w muzyce, w: J. Kochanowski. Twórczość i recepcja, t.1, Katowice 1985