Luparini, Giovanni Battista

Luparini Giovanni Battista, †17 III 1728 Żywiec, włoski muzyk i kompozytor (błędnie identyfikowany z Giuseppe Luparinim). W latach 1701–02 był muzykiem kapeli jezuickiej w Krakowie. W 1702 starał się bezskutecznie o kapelmistrzostwo zespołu kościoła Mariackiego (27 XI 1706 zawarł w tym kościele związek małżeński z Joanną Stalau). Co najmniej od 1709 do śmierci był muzykiem, a co najmniej od VII 1718 kapelmistrzem w służbie Franciszka Wielopolskiego, starosty generalnego krakowskiego (od 1728 – wojewody krakowskiego), rezydującego w Żywcu.

Kantata solowa, jedyny zachowany utwór Lupariniego, jest typowym przykładem tej formy z początku XVIII w. Zbudowana na zasadzie następstwa: recytatyw, aria, z tym że trzecia aria nie jest poprzedzona recytatywem, następuje bezpośrednio po drugiej. Pierwsza aria oparta na zwrotce tekstu jest małą arią da capo – ukształtowaniem, które w muzyce polskiej występuje jeszcze rzadko; dwie następne – w schemacie modulacyjnym wykazują tendencję do trzyczęściowości, lecz melodycznie nie są jeszcze wyraźnie zróżnicowane.

Literatura: J. Sygański Z dawnych metryk kościoła Maryackiego w Krakowie, Lwów 1912 (nadbitka z „Miesięcznik Heraldyczny” III 1911);  A. Chybiński Materiały do historii muzyki polskiej, „Kwartalnik muzyczny” 1930 nr 6–7; «Musicalia Vetera» t. II, z. 1, oprac. Z. Surowiak, Kraków 1972; Chronografia albo dziejopis żywiecki, red. S. Grodziski, I. Dwornicka, Żywiec 1987; P. Poźniak Tubae ferales: Dialogo na głos solo?, w: Affetti musicologici: Księga pamiątkowa z afektem ofiarowana profesorowi Zygmuntowi Marianowi Szweykowskiemu w 70. rocznicę urodzin, Kraków 1999; I. Tylka Instrumentaliści i wokaliści kapeli jezuickiej kościoła SS. Piotra i Pawła w Krakowie, „Liturgia Sacra” 2014 nr 2.