Krumpholtz, Jan

Krumpholtz [~holc], Krumpholz Jan Křtitel, Johann Baptist, Jean-Baptiste, *8 V 1742 Budenice k. Zlonic, †19 II 1790 Paryż, czeski harfista, kompozytor i projektant instrumentów. Początkowo uczył się gry na rogu, dopiero później zainteresował się harfą. W 1772 dał się poznać w Wiedniu jako wirtuoz i nauczyciel gry na tym instrumencie. Od 1773 był uczniem J. Haydna (kompozycja) i członkiem kapeli ks. M.J. Esterházy’ego. W 1776 odbył podróż koncertową po Europie, utrwalając w ten sposób swą pozycję wybitnego wirtuoza harfy. W tym czasie pracował nad usprawnieniem harfy, współdziałając z P.J. Cousineau, H. Nadermanem i Ch. Stecklerem. W 1777 osiadł w Paryżu, gdzie prowadził działalność kompozytorską i pedagogiczną.

Kompozycje Krumpholtza stały się podstawą repertuaru na harfę i do dziś cieszą się dużą popularnością. Doskonała znajomość harfy pozwoliła mu pisać utwory interesujące brzmieniowo, a także przyczyniła się do rozwoju techniki gry na tym instrumencie. Na podkreślenie zasługują wysiłki Krumpholtza mające na celu wzbogacenie możliwości brzmieniowych harfy. W 1776 zademonstrował „harpe organisée” zbudowaną według własnego pomysłu, będącą ulepszeniem harfy pedałowej Ch. Hochbruckera. Inne udoskonalenia zostały zrealizowane po jego śmierci przez S. Érarda w harfie podwójnopedałowej. Opracowane przez Krumpholtza zasady gry na harfie wraz z krótką autobiografią opublikował J.M. Plane w Principes pour la harpe, Paryż 1800, 2. wyd. 1977.