logotypes-ue_ENG

Jasiński, Roman

Biogram i literatura

Jasiński Roman, *23 VI 1907 Warszawa, †16 IV 1991 Tulsa, amerykański tancerz, pedagog i baletmistrz polskiego pochodzenia. Uczył się pod kierunkiem P. Zajlicha w szkole baletowej w Warszawie i w latach 1924–28 występował w wielu baletach repertuaru Teatru Wielkiego. W 1928, jeszcze przed ukończeniem szkoły, zaangażował się do baletu Idy Rubinstein w Paryżu; do 1930 pracował tam pod kierunkiem B. Niżyńskiej oraz studiował w szkole L. Jegorowej. W 1931 występował w grupie koncertowej S. Lifara na terenie Francji. W 1932 tańczył pod kierunkiem L. Miasina w balecie teatru La Scala w Mediolanie. W 1932 i w latach 1934–47 był pierwszym tancerzem Ballets Russes pułkownika V. de Basila, w 1933 występował w Les Ballets 1933 G. Balanchine’a. W 1947 zamieszkał w Stanach Zjednoczonych i związał się z innym emigracyjnym zespołem rosyjskim działającym w Ameryce – Ballet Russe de Monte Carlo, w którym do 1950 był pierwszym tancerzem, a w latach 1951–52 baletmistrzem. Z obu zespołami podróżował po całym świecie, partnerując najwybitniejszym balerinom, jak A. Daniłowa, A. Markowa, T. Tumanowa. Po zakończeniu kariery tancerza osiadł w 1955 w Tulsa (Oklahoma), gdzie wraz z żoną (od 1943), tancerką rosyjskiego pochodzenia Moscelyne (Musią) Larkiną, założył własną szkołę baletową; równocześnie prowadził Tulsa Civic Ballet. Jego syn Roman jest również tancerzem.

Jasiński należał do najlepszych w latach 1930–50 na Zachodzie tancerzy klasycznych. Z jego bogatego repertuaru wymienić wypada role: solo w Sylfidach (muz. F. Chopin), Zygfryd (Jezioro łabędzie, muz. P. Czajkowski), Albrecht (Giselle, muz. A. Adam), Błękitny Ptak (Wesele Aurory, muz. P. Czajkowski), Huzar (Le beau Danube, muz. J. Strauss), Baron (Gaîté parisienne, muz. J. Offenbach), Poeta (The Night Shadow, muz. V. Rieti), Euzebiusz (Karnawał, muz. R. Schumann), role tytułowe w Duchu róży (muz. C.M. Weber), Protée (muz. C. Debussy), Ikarze (muz. J.E. Szyfer), Popołudniu fauna (muz. C. Debussy), Synu marnotrawnym (muz. S. Prokofiew).

Literatura: J. Anderson The One and Only. The Ballet Russe de Monte Cario, Londyn 1981; K. Sorley Walker De Basil’s Ballets Russes, Londyn 1982.