logotypes-ue_ENG

Hoesick, Ferdynand Wilhelm

Biogram i literatura

Hoesick, Hösick Ferdynand Wilhelm, *25 XI 1835 Warszawa, †26 XI 1900 Warszawa, polski księgarz i nakładca. Pochodził ze spolszczonej niemieckiej rodziny. Po praktyce rozpoczętej w 1848 w księgarniach G.L. Glücksberga i G.A. Sennewalda, u którego pracował dalsze 3 lata, odbył 1855–56 staż w księgarni H. Bossange’a w Paryżu i wrócił na dalsze 3 lata do księgarni Sennewalda. Został następnie współwłaścicielem księgarni wydawniczej i składu nut J. Kaufmanna, a po rozwiązaniu spółki w 1862 wyjechał za granicę i pracował w firmach wydawniczych w Lipsku, Pradze, Heidelbergu i Dreźnie. W 1865 otworzył w Warszawie księgarnię sortymentową ze składem nut, instrumentów muzycznych, map i globusów. 29 XII 1866 poślubił Marię Matildę Granzow (pochodzenia węgierskiego). Utrzymywał szerokie kontakty z zagranicą, ogłaszał katalogi księgarni (1882, 1883, 1886). Prowadził kolportaż książek i pism, w 1877 otworzył przy księgarni wypożyczalnię nut (działała do ok. 1886). Od 1868 prowadził dział wydawniczy, który obejmował książki dla dzieci i młodzieży oraz nuty. Zapoczątkował kilkadziesiąt cyklów utworów fortepianowych, skrzypcowych i na głos z towarzyszeniem instrumentów do muzykowania salonowego i domowego, jak np.: Zbiór najulubieńszych śpiewów polskich i obcych, Album śpiewów salonowych (w przekładzie J. Chęcińskiego), Tańce ulubione warszawskie na fortepian, Niezapominajki karnawałowe, Bukiet karnawałowy, Zaproszenie do tańca, Dekameron (10 ulubionych śpiewów i duetów salonowych), „Kłosy”. Najpiękniejsze śpiewy ułożone na skrzypce, Salon (kilka stopni trudności) na fortepian, Repertuar pani Artôt na głos i fortepian, Reszke-Album na głos i fortepian, Z albumu M. Kochańskiej (nr 31 Tęschnota — transkrypcja Walca op. 34 nr 2 Chopina na głos i fortepian, 1892) i in. Wydawał też pojedyncze utwory I.F. Dobrzyńskiego, I.M. Komorowskiego, K. Kratzera, A. Sonnenfelda, W. Żeleńskiego i in. Najważniejszą pozycją w edycjach Fryderyka Wilhelma Hoesicka są pierwodruki utworów S. Moniuszki wydawane zarówno za życia kompozytora, jak i po jego śmierci: Polonaise de concert a grand orchestre, także w aranżacji na 4 ręce (1866), Mazur z baletu Monte Christo na fortepian (1866), Pamiętnik do nauki harmonii wykładu S. Moniuszki (1871), opera Beata, wybór fragmentów na głos i fortepian (1872) — pozycje te zostały wznowione po śmierci kompozytora; do 1876 ukazało się 20 utworów wydanych jako seria pod wspólnym tytułem «Msze i śpiewy kościelne S. Moniuszki» (Msza piotrowińska, Msza żałobna, 2 msze łacińskie, Hymn pogrzebowy, 3 utwory na 4-głosowy chór mieszany z towarzyszeniem organów, 9 utworów na głos solowy i 3 duety z towarzyszeniem organów i fortepianu). W latach 80. Hoesick włączył tę serię do zbioru muzyki religijnej różnych kompozytorów Chwała na wysokości i rozszerzał wydanie (weszły do niego m.in. utwory na organy lub fisharmonię A. Freyera). W 1873 wydał także 5 utworów świeckich Moniuszki pt. Kompozycje pośmiertne. Oeuvres posthumes (zawierające m.in. 3 pieśni), następnie Polonez d-moll (pierwodruk w Petersburgu), a w 1885 — Hymn o św. Stanisławie i pieśń Skowronek i słowik (Reszke-Album nr 5). Publikował też transkrypcje dzieł Moniuszki i Chopina oraz podręczniki muzyki: Szkołę śpiewu M. Horbowskiego, cz. 1 (1887), Krótką i łatwą szkółkę na fortepian Z. Noskowskiego (1894), Praktyczną szkołę na skrzypce W. Górskiego (1897). Hoesick ogłaszał katalogi swych wydawnictw (1873, 1874, 1883, 1884, 1885, 1886). Do 1889 wydał ok. 240 książek i broszur oraz ponad 700 pozycji nutowych, po 1890 wiele z nich wznawiał.

Literatura: M. Karpińska Słowo wstępne do nowego wydania książki Ferdynanda Hoesicka Warszawa. Luźne kartki z przeszłości syreniego grodu, Warszawa 2020; M. Lewicki Ferdynand Wilhelm oraz Ferdynand Hoesikowie jako księgarze i wydawcy muzyczni, w: Ferdynand Hoesick junior. Studia pod redakcją Małgorzaty Woźnej-Stankiewicz, Kraków 2020.