Zwolińska Elżbieta, *1 II 1945 Częstochowa, muzykolog. Studiowała muzykologię na UW u J.M. Chomińskiego, H. Feichta i Z. Lissy (dyplom 1967); tam też uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie muzykologii (1977). Odbyła staże zagraniczne na uniwersytecie w Wiedniu (1972) i Utrechcie (1977/78). W latach 1985-87 jako stypendystka Alexander von Humboldt-Stiftung prowadziła badania na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji. W latach 1967 – 2011 pracowała w Instytucie Muzykologii UW (1999–2002 jako wicedyrektor Instytutu). Prowadziła wykłady i ćwiczenia m. in. z historii europejskiej muzyki średniowiecza, renesansu i baroku, historii muzyki staropolskiej, seminarium licencjackie z zakresu historii muzyki powszechnej i polskiej. Wykładała także Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest członkiem Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich.
Publikacje Zwolińskiej obejmują problematykę kultury muzycznej od średniowiecza do baroku z silnym akcentem położonym na zagadnienia źródłoznawcze (w tym paleografię muzyczną). Badania Zwolińskiej koncentrują się na historii muzyki staropolskiej, w szczególności na muzyce na dworze Jagiellonów, repertuarze wawelskiej Kapeli Rorantystów i tradycjach muzycznych kościoła Mariackiego w Krakowie. Z tego zakresu opublikowała m.in. monografię, szereg ważnych edycji i studiów źródłoznawczych.
monografia :
Muzyka nadworna ostatnich Jagiellonów, Kraków 1988
edycje:
Musicalia Vetera. Zbiory muzyczne proweniencji wawelskiej, red. Z. M. Szweykowski,
t. I, zeszyt 1, 2 i 6. Kraków 1969, 1972, 1983
Bartłomiej Pękiel „Missa concertata La Lombardesca”, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej», z. 74, red. Z. M. Szweykowski, Kraków 1976
Dwie msze „ad imitationem” z rękopisu Kk I: Josquin des Prez / Krzysztof Borek (?), Pierre Certon, Musica in Ecclesia Cathedrali Cracoviensi audita 3, red. P. Poźniak, Kraków 2016
Krzysztof Borek – Dwie msze z rękopisu Kk I.1, Musica in Ecclesia Cathedrali Cracoviensi Audita 10, Kraków 2020
rozdziały w ksiażkach wieloautorskich:
Music in the 16th Century Poland, w: Poland – the Land of Copernicus, red. B. Suchodolski, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk (Ossolineum) 1973
Über die Untersuchungen zur Musikkultur der polnischen Renaissance im 16. Jahrhundert, w: Beiträge zur Musikgeschichte Osteuropas, red. E. Arro, Wiesbaden 1977
Einige Bemerkungen zur Verbreitung der Werke des Jacobus Gallus in Polen, w: Jacobus Gallus and his Time, red. Dragotin Cvetko i Danilo Pokorn, Ljubljana 1985
Musica figurata w jagiellońskim mauzoleum. Kilka uwag o polifonii rorantystów wawelskich w XVI wieku, w: Tradycje muzyczne katedry wawelskiej. Materiały z konferencji muzykologicznej 1984 w Krakowie, red. J. Berwaldt, Kraków 1985; j. ang. Musica Figurata in the Jagiellonian Mausoleum. Some Remarks on the Polyphony of the Wawel Roratistes in the 16. Century, „Polish Art Studies” VIII, 1987
Studie über Musik am Hofe der letzten Jagiellonen, w: Florilegium Musicologicum. Festschrift H. Federhofer zum 75. Geburtstag, red. Ch.-H. Mahling, Tutzing 1988
Zwischen Tradition und Novität: Konzept und Repertoire der königlichen Rorantistenkapelle an der Kathedrale zu Kraków, w: Trasmissione e recezione delle forme di cultura musicale, Kassel 1990
Johannes Baston – flämischer compositor cantus am Hofe des Jagiellonen-Königs Zygmunt August, w: From Ciconia to Sweelinck. Donum natalicium Willem Elders, red. Albert Clement and Eric Jas, Amsterdam 1994
Über Musik in der evangelisch-augsburgischen St. Trinitatis-Kirche zu Warschau im 19. Jahrhundert, w: Deutsche Musik am Wegekreuz zwischen Polen und Frankreich, red. Ch.-H. Mahling, K. Pfarr, Tutzing 1996
Die Kopernikanischen Motetten von Tadeusz Zygfryd Kassern, w: Festschrift Christoph-Hellmut Mahling zum 65. Geburtstag, t. 1, red. A. Beer, K. Pfarr, W. Ruf, Tutzing 1997
Musica mensuralis w polskich źródłach muzycznych do 1600 roku, w: Notae musicae artis. Notacja muzyczna w źródłach polskich XI–XVI wieku, red. E. Witkowska–Zaremba, Kraków 1999; wersja w j. ang. Musica mensuralis in Polish Musical Sources up to 1600, w: Notae musicae artis. Musical Notation in Polish Sources 11th–16th Century, red. E. Witkowska–Zaremba, Kraków 2001
Uwagi o przydatności dewizy „Ad fontes” w studiach nad muzyka dawną, w: Źródła muzyczne: krytyka, analiza, interpretacja, red. L. Bielawski i J.K. Dadak-Kozicka, Warszawa 1999
Jasińczyc – Jasiuczyc – Jazwicz. W sprawie nazwiska Jurka Kleryki, kapelmistrza Zygmunta Augusta, w: Affetti musicologici. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Zygmuntowi Szweykowskiemu, red. P. Poźniak, Kraków 1999
Fragmente mit mehrstimmiger Musik des 15. Jahrhunderts aus dem Zisterzienserkloster in Oliwa, w: Musica Baltica. Danzig und Musikkultur Europas, red. D. Popinigis, Gdańsk 2000; wersja w j. pol. XV-wieczne fragmenty utworów polifonicznych z klasztoru cystersów w Oliwie (Ms PL GdA 2153ª), „Przegląd Muzykologiczny” 1, 2001
Sonum campanarum imitando? Zum Krakauer Motettenrepertoire in der ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts, w: Musikgeschichte zwischen Ost- und Westeuropa. Kirchenmusik – geistliche Musik – religiöse Musik. Bericht der Konferenz Chemnitz 28.-30. Oktober 1999, red. H. Loos und K.-P. Koch, Sinzig 2002
Aus dem Repertoire des jungen Chopin: Klavierkonzert cis-moll op. 55 von Ferdinand Ries, w: Chopin and his Work in the Context of Culture, t. 1, red. I. Poniatowska, Kraków 2003
Import czy udział? Uwagi o recepcji i adaptacji gatunku „musica more antiquo mensurata” w szesnastowiecznej Polsce, w: Europejski repertuar muzyczny na ziemiach polskich, red. E. Wojnowska, Warszawa 2003; wersja w j. ang. Importation or Participation? Remarks on the Reception and Adaptation of the Genre musica more antiquo mensurata in Sixteenth-Century Poland, w: Poland in Europe. Imitation or Interaction of Musical Models?, „Musicology Today” 2005
Fragmenty rękopiśmiennych partesów z początku XVII w. z Archiwum Prowincji Małopolskiej Towarzystwa Jezusowego w Krakowie (PL-KrATJ 1631), w: Complexus effectuum musicologiae. Studia Miroslao Perz septuagenario dedicata, red. T. Jeż, Kraków 2003
Twórczość wokalna Augusta Freyera w świetle muzykaliów Archiwum Głównego Akt Dawnych, w: Muzyka wobec tradycji. Idee – dzieło – recepcja, red. Sz. Paczkowski, Warszawa 2004
The Variations in D major for Four Hands by Fryderyk Chopin in the Context of Ferdinand Ries’s Variations for Four Hands on Themes from Songs by Thomas Moore, w: The Sources of Chopin’s Style, Inspirations and Contexts, red. A. Szklener, Warszawa 2005
„Melodie na Psałterz Polski” Mikołaja Gomółki w wybranych opiniach i interpretacjach naszych czasów, w: Mikołaj Gomółka. Epoka i dzieło, red. T. Giergiel, Sandomierz 2009
O Marcinie Andreopolicie – organmistrzu i muzyku w służbie Zygmunta Augusta, w: Muzykolog wobec świadectw źródłowych i dokumentów. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Piotrowi Poźniakowi w 70. Rocznicę urodzin, red. Z. Fabiańska i in., Kraków 2009
Einige Bemerkungen zu den musikalischen Kontakten zwischen dem Hofe der letzten Jagiellonen und dem Habsburgerhause, w: The Musical Heritage of the Jagiellonian Era, red. P. Gancarczyk, A. Leszczyńska, Warszawa 2012
Zieleński e la ricezione dell’ italianità nella cultura musicale polacca, w: Italian Music in Central-Eastern Europe. Around Mikołaj Zieleński’s „Offertoria” and „Communiones” (1611), red. T. Jeż, Wenecja 2015
Melodie z rozprawy Wawrzyńca Korwina „Dialogus carmine & soluta oratione conflatus” i inne przykłady muzycznych komponentów humanistycznej sztuki wierszowania, w: Ars musica and its contexts in medieval and early modern culture, red. P. Gancarczyk, Warszawa 2016
„…voce sonora, iucunda et cantu figurato”. O muzyce „między ołtarzem a tronem” w kaplicy Zygmuntowskiej, w: Klejnot w koronie. 650-lecie konsekracji katedry krakowskiej, red. ks. J. Urban, E. Zych, Kraków 2017
„Salve sancta Parens”. O dźwiękowej oprawie liturgii w krakowskiej świątyni Mariackiej w pierwszej połowie XVI wieku, w: „Jako serce pośrodku ciała…”. Kultura artystyczna kościoła Mariackiego w Krakowie, red. M. Walczak, A. Wolska, Kraków 2020–2021
artykuły w czasopismach:
„Missa Mater Matris” z repertuaru rorantystów wawelskich, „Muzyka” XV, 1970 nr 3
Musici Italiani alla corte reale degli Jagelloni, „Quadrivium” t. XI fasc. 1, 1970; wersja w j. pol Muzycy włoscy na dworze królewskim Jagiellonów, Pagine 1974
W sprawie repertuaru kapel wawelskich, „Muzyka” XVII, 1972 nr 4
Twórczość kompozytorów włoskich z I połowy XVII wieku dla kapeli rorantystów wawelskich, Pagine 1974; wersja w j. wł. Composizioni di musicisti italiani per la “Capella Regia Rorantistarum” nella prima metà del XVII secolo, “Quadrivium” t. XXIII fasc. II, 1982
La volonta del compositore – uno dei problemi dell’ interpretazione della musica antica, „Antiquae Musicae Italicae Studiosi” I, Como 1985
Italianità und Sarmatismus. Einige Bemerkungen zum Problem der Determinanten der polnischen Musikkultur am Ende des 16. Jahrhunderts, „Revista de Musicologia” t. XVI, Madryt 1993
Sprawy muzyki nadwornej w korespondencji Zygmunta Augusta, „Przegląd Muzykologiczny” nr 1, 2001
Muzycy królewscy w Warszawie za panowania ostatniego Jagiellona, „Kronika Zamkowa” 2/46, 2003
O domniemanej aluzji pieśniowej w II części Chopinowskiego Tria g-moll op. 6 i o profesorze Bronisławie Rutkowskim, „Polski Rocznik Muzykologiczny” IX, 2011
The Rev. Prof. Hieronim Feicht CM (1894–1967), „Musicology Today” 9, 2012
Pytania o muzykę w kościele Mariackim w Krakowie w pierwszej połowie XVI stulecia i o postać Jana z Lublina, „Muzyka” LXIII, 2018 nr 3
Mikołaj z Chrzanowa – addenda, „Muzyka” LXIII, 2018 nr 3
O domniemanym związku anonimowej „Dumy” z XVI wieku z liturgią pasyjną, „Muzyka” LXVI, 2021 nr 3
Motety z rękopisu Macieja z Warszawy (PL-WN BOZ 1115). Transkrypcje i komentarze, „Muzyka” LXVIII, 2023 nr 1
