Dancla, Charles

Dancla [daⁿklˊa] Jean-Baptiste-Charles, *19 XII 1817 Bagnères-de-Bigorre (Hautes-Pyrénées), †10 XI 1907 Tunis, francuski skrzypek, kompozytor i pedagog. W latach 1828–40 studiował w konserwatorium paryskim u P. Guérina i P. Baillota (skrzype), J. Halévy’ego (kontrapunkt) i H.-M. Bertona (kompozycja). Od 1835 grał w orkiestrze Opéra Comique w Paryżu, wkrótce obejmując stanowisko pierwszego skrzypka-solisty; funkcję tę pełnił w latach 1841–63 również w Société des Concerts du Conservatoire. Ok. 1837 założył – wraz z D. Alardem, Croisillesem i C. Chevillardem – kwartet smyczkowy, z którym od 1840 dawał regularne koncerty kameralne w Paryżu. W czasie Wiosny Ludów opuścił Paryż i przez 2 lata był poczmistrzem w Cholet, nie zarzucając występów. W latach 1855–92 uczył gry na skrzypcach w konserwatorium paryskim.

Grę Dancli cechował silny emocjonalizm, niekiedy gwałtowność, wsparte precyzyjną wirtuozerią; bliski był w tym H. Vieuxtempsowi, którego uważał za ideał skrzypka. Poważną rolę odegrał Dancla jako kameralista, przyswajając francuskiej publiczności kwartetową muzykę Beethovena; wielką popularnością cieszyły się jego występy z braćmi Arnaudem i Léopoldem i z siostrą Laurą Deliphard (1824–1880), pianistką i kompozytorką. Dancla słynął jako wirtuoz niemal wyłącznie we Francji, nie odbywał bowiem podróży koncertowych; za granicą uznawano w nim kompozytora, głównie utworów orkiestrowych i kameralnych, w których często stosował technikę polifoniczną i wytrawne efekty kolorystyczne; jego kwartety smyczkowe należały niegdyś do najbardziej rozpowszechnionych utworów w Europie.

Literatura: Ch. Dancla Notes et souvenirs, autobiografia, Paryż 1893, 2. wyd. 1898 (zawiera wykaz dzieł Dancli).