logotypes-ue_ENG

Carpentras

Biogram i literatura

Carpentras [karpantr'a], właściwie Elzéar Genet, *ok. 1475 Carpentras (depart. Vaucluse), †1548 Awinion, francuski kompozytor. W 1505 otrzymał prebendę w Awinionie. W 1508 śpiewał w kapeli Sykstyńskiej, a wkrótce potem przeniósł się do Francji na dwór Ludwika XII. W 1513, lub nieco później, powrócił do kapeli Sykstyńskiej, zaś w 1518 został jej kapelmistrzem; w 1521 osiadł w Awinionie, gdzie – z wyjątkiem lat spędzonych w Rzymie (1524–26) – pozostał do końca życia. Carpentras poświęcał wiele uwagi kwestii druku swych kompozycji, ustalając m.in. specjalny kształt czcionki nutowej i zastrzegając sobie wyłączność jej użycia na okres 4 lat.

Twórczość Carpentrasa mieści się w kręgu stylistyki Josquina des Prés, przy czym cechuje ją prostota zastosowanych środków technicznych i troskliwe podejście do tekstów słownych. Jego msze należą do typu missa parodia, wszystkie oparte są na chansons. Niektóre kompozycje Carpentrasa włączone zostały w czasie pontyfikatów dwóch kolejnych papieży do obowiązkowego repertuaru kapeli Sykstyńskiej.

Literatura: L. Rigsby E. Genet, a Renaissance Composer, w: Studies in Music History and Theory, Tallahassee (Floryda) 1955; R. Sherr Notes on Two Roman Manuscripts of the Early Sixteenth Century, „The Musical Quarterly” LXIII, 1977; D.G. Cardamone Madrigali a tre et arie napolitane. A Typographical and Repertorial Study, „Journal of the American Musicological Society” XXXV, 1982; F.A. d’Accone Singolarità di alcuni aspetti della musica sacra florentina del Cinquecento, w: Firenze e la Toscana dei Medici nellEuropa del ‘500, red. N. Pirrotta, Florencja 1983.

Kompozycje i edycje

Kompozycje:

Liber primes missarum..., 5 mszy, 4-głosowe, Awinion 1532

Liber lamentationum Hieremiae prophete..., 5-głosowe, Awinion 1532

Liber hymnorum..., b.m.r. (Awinion ok. 1535)

Liber cantici Magnificat..., 4–5-głosowe, b.m.r. (Awinion ok. 1535)

25 motetów 2–4-głosowych, 2 magnifikaty 4-głosowe, 2 lamentacje 4-głosowe i kilka świeckich utworów 4-głosowych w antologiach drukowanych 1514–62 oraz rkp.

Libro de canti a tre, madrygały, Rzym ok. 1537 A. Gardane, i responsoria na Wielki Tydzień, rkp. Florencja, archiwum kościelne San Lorenzo

 

Edycje:

7 utworów z Liber lamentationum..., w: A.W. Ambros Geschichte der Musik, t. 5, Lipsk 3. wyd. 1911

msza i 1 motet, w: «Anthologie des maîtres religieux», Livre des messes III, Livre des motets III

3 utwory świeckie w: Canzoni, sonetti, strambotti e frottole, wyd. A. Einstein, «Smith College Musie Archives» IV, Northampton (Massachusetts) 1941

2 utwory z druku 1541 w Chansons Published by J. Moderne [cz. 5], wyd. J.A. Bernstein, «The Sixteenth-Century Chanson»  XXVIII, Nowy Jork-Londyn 1993