logotypes-ue_ENG

Brant, Jan

Biogram i literatura

Brant (nie Brandt, Brand) Jan, *1554 (nie 1551) Poznań, †27 V 1602 (nie 31 XII 1601) Lwów, polski kompozytor i teolog. W 1571 wstąpił do zakonu jezuitów w Braniewie; stąd przeniesiony został do Wilna (1571–75), następnie do Poznania (1575–78), gdzie otrzymał święcenia kapłańskie. Na dalsze studia teologiczne wyjechał do Rzymu. Ok. 1584 wrócił do kraju; do 1586 przebywał w Krakowie, w latach 1586–92 w Poznaniu, 1593–97 w Wilnie, gdzie uzyskał doktorat teologii; w latach 1597–98 był znowu w Poznaniu, w 1598 w Pułtusku, 1599–1601 w Rzymie, a 1601–92 we Lwowie jako superior tamtejszego domu jezuitów. Działał w zakonie głównie jako wykładowca i kierownik kolegiów oraz kaznodzieja. Twórczością muzyczną zajmował się marginalnie.

Brant był pierwszym kompozytorem, który w muzyce polskiej wprowadzał basso continuo. Jego warsztat muzyczny charakteryzuje się dużą biegłością techniczną (kontrapunkt wielokrotny), upodobaniem do wyszukanych rozwiązań (efekty zapisowe), wielką dbałością o brzmienie (stosowanie prawie wyłącznie pełnych akordów) przy jednoczesnym niedocenianiu strony melodycznej.

Literatura:  Z.M. Szweykowski Jan Brant (1554–1602) i jego nowo odkryta twórczość muzyczna, „Muzyka” 1973 nr 2; Z.M. Szweykowski Present State of Research of Polish Musical Sources in Swedish Libraries, w: Polish-Swedish Cultural Relations during the Vasa Dynasty, red. T. Maciejewski, Warszawa 1996.

Kompozycje i edycje

Kompozycje:

Pieśni różne pospolite o różnych pobożnych potrzebach, wyd. 1601 (zaginione)

9 utworów 3-6-głosowych do poszczególnych zwrotek hymnu Iesu dulcis memoria

Caelestes merces 4-gł.

Inoitatorium in festo Nativitatis (niekompletne), 5-gł. i b.c.

rękopisy zachowane w bibliotece uniwersyteckiej w Uppsali

 

Edycje:

J. B. Utwory zebrane, wyd. Z.M. Szweykowski, ŹHMP, z. XXIV, 1975.

Ed. 2 utwory wyd. Z.M. Szweykowski w MAP — Renesans, z. 1, red. P Poźniak, Kraków 1993