Logotypy UE

Vikár, Béla

Biogram

Vikár [w’ika:r] Béla, *1 IV 1859 Hetes (k. Kaposvár), †22 IX 1945 Dunavecse (k. Dunaújváros), węgierski folklorysta. W latach 1877–84 studiował literaturę i językoznawstwo na uniwersytecie w Budapeszcie. W latach 1889–1921 pracował jako kierownik działu stenografii w węgierskim parlamencie. Był współzałożycielem węgierskiego towarzystwa etnograficznego (1896) i jego pierwszym sekretarzem. Zapoczątkował badania etnomuzykologiczne na Węgrzech z użyciem fonografu; pierwszą pieśnią zarejestrowaną przez niego na wałku woskowym w XII 1896 w Csincse tanya (hrabstwo Borsod) była ballada Fehér László. Do 1900 Vikár nagrał ok. 1000 melodii wśród Chorwatów, Rumunów, Słowaków i Cyganów zamieszkujących Karpaty; nagrania te zaprezentował podczas kongresu muzycznego odbywającego się podczas wystawy światowej w 1900 w Paryżu, zyskując międzynarodową sławę. Zebrany przez Vikára materiał transkrybowali i poddali analizie B. Bartók i Z. Kodály. Stanowi on kolekcję odpowiadającą na początku XX w. najwyższym standardom naukowym i technicznym.

Prace

Somogymegye népkóltése (‘poezja ludowa z Somogy’), Budapeszt 1904

A regós ének (‘pieśń kolędnika’), Budapeszt 1907

Élő nyelvemlékek (‘żywe zabytki językowe’), „A Magyar nemzeti múzeum Néprajzi osztályának értesúője” II, 1901

A „Szűcs Marcsa” balladáról (‘o balladzie Szűcs Marcsa’), „Ethnographia” XVI, 1905

Erdélyi út a fonográffal (‘podróż z fonografem po Siedmiogrodzie’), w: Emlékkönyv Kodály Zoltán hatvanadik születésnapjára (‘księga pamiątkowa Zoltána Kodálya w 60. rocznicę urodzin), red. B. Gunda, Budapeszt 1943