Toczyska Stefania, z d. Krzywińska, *19 II 1943 Grudziądz, polska śpiewaczka (mezzosopran). Kształciła się w PŚSM w Toruniu i PWSM w Gdańsku w klasie śpiewu B. Iglikowskiej (dyplom 1973). Jest laureatką konkursów wokalnych w Tuluzie (1972, II nagroda), Paryżu (1973, II nagroda) i s’-Hertogenbosch (1973, II nagroda). Już w czasie studiów brała udział w koncertach oratoryjnych. W II 1973 debiutowała na scenie Opery Bałtyckiej w Gdańsku w tytułowej roli w Carmen G. Bizeta, następnie występowała tamże w głównych rolach w Samsonie i Dalili C. Saint-Saënsa i Faworycie G. Donizettiego oraz w przedstawieniach operetkowych (Student żebrak K. Millöckera, Noc w Wenecji i Zemsta nietoperza J. Straussa). W 1977 w Bazylei miał miejsce zagraniczny debiut operowy Toczyskiej (Amneris w Aidzie G. Verdiego). W 1978 zaangażowała ją Wiener Staatsoper, zrazu do skromnych partii (Magdalena w Rigoletcie Verdiego), jednakże po udanym w pełni zastępstwie chorej E. Obrazcowej w tytułowej partii w Carmen u boku P. Dominga dyrekcja teatru zaoferowała Toczyskiej dwuletni kontrakt, następnie przedłużony. W 1979 debiutowała w Stanach Zjednoczonych w roli Laury w Giocondzie A. Ponchiellego na scenie San Francisco Opera, gdzie partnerowali jej L. Pavarotti i R. Scotto. W następnych sezonach występowała w głównych partiach mezzosopranowych na scenach teatrów europejskich, m.in. w Berlinie (Aida, Deutsche Oper 1982), Monachium (Carmen, 1983), Londynie (Trubadur i Aida Verdiego, Covent Gardarden Theatre 1983 i 1984), Genewie (Włoszka w Algierze G. Rossiniego, 1984), Barcelonie (1987), ponadto w sopranowej partii Wenus w Tannhäuserze R. Wagnera (Bazylea 1983), oraz na festiwalach w Weronie (1980, 1984), Orange (1984), Maceracie i Bregencji (1986). Śpiewała także w rzadko wystawianych operach Donizettiego (Belisario, Maria Stuarda, Anna Bolena, Roberto Devereux). Od 1985 występowała ponownie w Stanach Zjednoczpnych, m.in. w Chicago (Jane Seymour w Annie Bolenie, 1985–86), Pittsburgu (Adalgisa w Normie V. Belliniego, 1985), Houston (Amneris w Aidzie, 1985 i 1987, Adalgisa w Normie, 1987, Dalila w Samsonie i Dalili, 1990), San Francisco (Azucena w Trubadurze, 1994) i Dallas (Ulryka w Balu maskowym Verdiego, 1996). 2 II 1988 wystąpiła po raz pierwszy w Metropolitan Opera House w roli Marfy w Chowańszczyźnie M. Musorgskiego, śpiewała tam także partie Laury w Giocondzie (1988/89 i 1990), Maryny Mniszchówny w Borysie Godunowie Musorgskiego (1990/91), księżny de Bouillon w Adrianie Lecouvreur F. Cilei (1993/94 i 1997), Ulryki w Balu maskowym (1991) i Amneris w Aidzie (1988 i 1997).
Toczyska gościła wielokrotnie na scenach i estradach polskich – w Gdańsku, Warszawie, Łodzi i Bytomiu. W II 1976 z ogromnym powodzeniem wzięła udział w pierwszym polskim wykonaniu Gurre-Lieder A. Schönberga pod batutą W. Rowickiego w Filharmonii Narodowej, śpiewając szeroko rozbudowaną i bardzo trudną partię altową. Wielokrotnie występowała na scenie Teatru Wielkiego w Warszawie: 1999 w Requiem Verdiego pod dyrekcją J. Kaspszyka, w Carmen Bizeta, Aidzie, Don Carlosie Verdiego (księżniczka Eboli), Strasznym dworze Moniuszki (Cześnikowa, 2001), Salome R. Straussa (Herodiada, 2004); z zespołem Teatru Wielkiego wzięła udział w nagraniu dla EMI Strasznego dworu (2003) i dla CD Accord Króla Rogera Szymanowskiego (2004). Brała też udział w nagraniach Balu maskowego i Belisaria (Myto Records 2003, 2005), Trubadura pod batutą G. Sinopoliego i Olimpii G. Spontiniego (Orfeo 2003), Wojny i pokoju S. Prokofiewa pod dyrekcją M. Rostropowicza (Erato 1986), Aidy pod dyrekcją D. Barenboima (Ponto 2005) i I Symfonii A. Skriabina pod dyrekcją R. Mutiego (Brilliant Classics 2006 i EMI 2006). W X 2000 była przewodniczącą jury VI Ogólnopolskiego Konkursu Wokalistyki Operowej im. A. Didura w Bytomiu. Od lat 80. ubiegłego wieku Toczyska mieszka na stałe w Wiedniu.
