Logotypy UE

Szczepańska, Maria

Biogram i literatura

Szczepańska Maria Klementyna, *13 V 1902 Złoczów (koło Lwowa), †18 X 1962 Poznań, polska muzykolog. Studiowała we Lwowie grę na fortepianie u M. Sołtysa w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego (dyplom 1922) oraz w latach 1922–26 muzykologię u A. Chybińskiego na uniwersytecie, którą ukończyła, uzyskując stopień doktora w 1926 na podstawie pracy O utworach Mikołaja Radomskiego. Pracowała w latach 1926–40 jako starszy asystent w katedrze muzykologii na uniwersytecie we Lwowie, ponadto tamże w 1929–31 w szkole muzycznej im. I.J. Paderewskiego, w 1931–35 oraz w 1940–41 w Wyższej Szkole Muzycznej, do której po wybuchu wojny została przeniesiona katedra muzykologii; w 1945 powróciła do Wyższej Szkoły Muzycznej jako profesor i dziekan wydziału historyczno-teoretycznego. Od 1946 była starszym asystentem, od 1949 adiunktem, od 1956 docentem w katedrze muzykologii na uniwersytecie w Poznaniu, która w latach 1957–62 pozostawała pod jej pieczą. W latach 1948–51 wykładała także w PWSM w Poznaniu.

Szczepańska należy do najwybitniejszych muzykologów polskiego pokolenia międzywojennego, których badania koncentrowały się na polskiej muzyce dawnej. Interesowała się zwłaszcza wielogłosową twórczością z XV i XVI w., a większość jej prac z tego zakresu należy do pionierskich. Przebadała szczegółowo, dokonując zarazem licznych transkrypcji, podstawowy repertuar obejmujący tak ważne zabytki jak rękopis 52 Biblioteki Ordynacji Krasińskich (obecnie Biblioteka Narodowa sygn. III 8054), rękopis 378 Biblioteka Narodowa w Warszawie (zaginiony), na podstawie których opracowała twórczość Mikołaja z Radomia; ponadto przedmiotem jej badań był rękopis krakowskiej tabulatury lutniczej z XVI w. (Lwów, biblioteka uniwersytecka, sygnatura 1400/1), polskie źródła do wielogłosowego Magnificat oraz religijnej pieśni wielogłosowej i in. Liczne rozprawy Szczepańskiej stanowią do naszych czasów cenną, w znacznym stopniu aktualną podstawę i punkt wyjścia dla badaczy muzyki wielogłosowej XV i XVI wieku.

Literatura: Cz. Sikorski Doc. dr Maria Szczepańska. Wspomnienie pośmiertne, „Ruch Muzyczny” 1963 nr 20

Prace

Do historii polskiej pieśni w XV wieku, „Przegląd Muzyczny” 1927 nr 5 i 6, odb. Poznań 1927

Do historii muzyki średniowiecznej w Polsce, „Hosanna” 1928 nr 10 i 11, odb. Tarnów 1928

O nieznanych lamentacjach polskich z końca XV wieku, w: Myśl Muzyczna, dod. do miesięcznika „Śpiewak” 1928 nr 8

Hymn ku czci św. Stanisława z XV wieku, „Przegląd Muzyczny” 1928 nr 7, 8, 12, odb. Poznań 1928

Wielogłosowe opracowanie hymnów mariańskich w rękopisach polskich XV wieku, „Kwartalnik Muzyczny” 1928 nr 1, 1929 nr 2–4

Do historii polskiej muzyki świeckiej w XV stuleciu, „Kwartalnik Muzyczny” 1929 nr 5

Bibliografia prac z zakresu muzyki za rok 1927 i 1928 oraz Bibliografia prac z zakresu muzyki za rok 1929 i 1930, „Kwartalnik Muzyczny” 1929 nr 2 oraz 1930 nr 9

Do historii wielogłosowego Magnificat w Polsce, „Kwartalnik Muzyczny” 1930 nr 9

Nowe źródło do historii muzyki średniowiecznej w Polsce, w księdze pamiątkowej A. Chybińskiego, Kraków 1930

Do historii muzyki wielogłosowej w Polsce z końca XV wieku, „Kwartalnik Muzyczny” 1930 nr 8, odb. Warszawa 1930

Z folkloru muzycznego w XVII wieku, „Kwartalnik Muzyczny” 1933 nr 17/18

„Hexameron”, Bellini i Chopin, w: V. Bellini (1801–1835). W stulecie śmierci, Lwów 1935, odb. Lwów 1935

O 12-głosowym Magnificat M. Zieleńskiego z r. 1611, „Polski Rocznik Muzykologiczny” I, 1935, odb. Warszawa 1935

O utworach Mikołaja Radomskiego (z Radomia), „Polski Rocznik Muzykologiczny” II, 1936

Bibliografia prac muzykologicznych A. Chybińskiego, z J.J. Duniczem, Warszawa 1937, dod. do miesięcznika „Muzyka Polska” 1937 nr 1

Studia o utworach Mikołaja Radomskiego (wiek XV). Zagadnienia form, „Kwartalnik Muzyczny” 1949 nr 25, 1950 nr 29/30

Nieznana tabulatura lutniowa krakowska z 2. połowy XVI stulecia, w księdze pamiątkowej A. Chybińskiego, Kraków 1950

Muzyczne opracowania tekstów S. Ciołka, „Roczniki Historyczne” XXIII, 1957

Zabytki muzyki wielogłosowej XV wieku, w: Z dziejów polskiej kultury muzycznej, t. 1, red. Z.M. Szweykowski, Kraków 1958

Niektóre zagadnienia polskiej muzyki lutniowej XVI wieku, w: The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of F. Chopin 16th–22nd February 1960, Warszawa 1963

wydania:

Anonim Duma, z T. Ochlewskim, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 8, Warszawa 1930, 2. wyd. Kraków1964, 3. wyd. 1978

Wacław z Szamotuł In te Domine speravi, z H. Opieńskim, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 9, Warszawa 1930, 2. wyd. Kraków1964, 4. wyd. 1977

A. Jarzębski (wszystkie utwory z K. Sikorskim): Tamburetta, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 11, Warszawa 1932, 2. wyd. Kraków1960, 3. wyd. 1967; Nova casa, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 15, Warszawa 1936, 2. wyd. Kraków 1962, 3. wyd. 1971; Chromatica, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 21, Kraków 1950, 3. wyd. 1971; Bentrovata, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 27, Kraków 1955, 2. wyd. 1961; Sentinella, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 32, Kraków 1956, 2. wyd. 1965; Canzoni, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 39, Kraków 1958; Concerti a 2, cz. 1, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 51, Kraków 1964; Concerti a 2, cz. 2, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 57, Kraków 1965; Concerti a 3, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 59, Kraków 1965

Jakub Polak Preludia, fantazje i tańce na lutnię, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 22, Kraków 1951

Diomedes Cato Preludia, fantazje, tańce i madrygały na lutnię, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 24, Kraków 1951, 2. wyd. 1953

W. Długoraj Fantazje i villanelle na lutnię, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 23, Kraków 1953, 2. wyd. 1964

B. Pękiel 40 utworów na lutnię, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 30, Kraków 1955, 2. wyd. 1962

M. Zieleński: Communio „Domus mea”, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 31, Kraków 1956, 4. wyd. 1978; Communiones: „Exiit sermo inter fratres”, „Si consurrexistis cum Christo”, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 36, Kraków 1957; Communiones, «Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej» z. 45, Kraków 1961

ponadto transkrypcje utworów lutniowych w antologii Muzyka polskiego Odrodzenia, red. J.M. Chomiński i Z. Lissa, Kraków 1953, wersja ang. Kraków 1955