Logotypy UE

Słowiński, Władysław

Biogram

Słowiński Władysław, *14 V 1930 Sadlno, †5 IX 2024 Warszawa, polski kompozytor, dyrygent i organizator życia muzycznego. W latach 1950–54 studiował kompozycję u T. Szeligowskiego oraz w 1951–55 dyrygenturę u W. Bierdiajewa i S. Wisłockiego w PWSM w Poznaniu, ponadto w 1949–51 muzykologię pod kierunkiem A. Chybińskiego na UAM w Poznaniu. W latach 1954–64 był dyrygentem Teatru Wielkiego w Poznaniu, jednocześnie współpracował z orkiestrami symfonicznymi, głównie z Filharmonią Poznańską, a w latach następnych z Teatrem Wielkim w Łodzi, Teatrem Muzycznym oraz Teatrem Wielkim w Warszawie. W latach 1970–73 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Polskich Nagrań. W latach 1973–85 był sekretarzem generalnym Zarządu Głównego ZKP, w 1985–2001 prezesem oddziału warszawskiego ZKP. W 1986 powołał do życia festiwal Warszawskie Spotkania Muzyczne, pełniąc funkcję dyrektora artystycznego. Nagrody i odznaczenia: w 1977 nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży, w 1990 nagroda wojewody warszawskiego za całokształt dorobku twórczego, w 1999 nagroda ZKP za twórczość kompozytorską, powołanie do życia festiwalu Warszawskie Spotkania Muzyczne oraz zasługi dla Związku, w 2001 nagroda marszałka województwa mazowieckiego za twórczość kompozytorską i działalność społeczną, w 1975 Złoty Krzyż Zasługi, w 1980 Krzyż Kawalerski, w 1987 Krzyż Oficerski, w 2005 Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, w 1986 Złota Odznaka Honorowa „Za zasługi dla Warszawy”, w 2006 Srebrny medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, w 2006 nagroda Samorządu Województwa Mazowieckiego im. C.K. Norwida w dziedzinie muzyki, w 2019 nagroda 100-lecia Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.

Język dźwiękowy Władysława Słowińskiego, zakorzeniony początkowo w konwencji neoklasycznej (Koncert na flet z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, fortepianu i perkusji), cechuje jasna, przejrzysta forma o czytelnej dramaturgii i łatwo rozpoznawalnych punktach napięć i odprężeń, barwna kolorystyka instrumentalna i silna ekspresyjność, której szczególnym przejawem są zwroty, nawiązujące do języka figur retorycznych (kwartet Doloroso). Zapewne ma to swoje uzasadnienie w wieloletnich związkach artysty z teatrem muzycznym, zarówno jako twórcy, jak i dyrygenta, choć żaden z utworów koncertowych nie nosi znamion dosłownej ilustracyjności. Kontakty z Kwartetem „Wilanów” i flecistką Elżbietą Gajewską zaowocowały wieloma utworami na różne zestawy instrumentów smyczkowych z fletem. Kilka kompozycji powstało na zamówienie PR (m.in. Impresje baletowe, Suita baletowa „Cyrk mistrza Cho-Cho”). Osobny nurt twórczości Władysława Słowińskiego stanowią utwory o wyraźnych cechach stylizacyjnych, nawiązujące zwłaszcza do stylistyki baroku i wczesnego klasycyzmu (Trzy burleski na kwartet smyczkowy, Pieśni staropolskie).

Kompozycje

Instrumentalne:

Sonata na fortepian, 1952, wyk. Warszawa 1953

Impresje baletowe na orkiestrę kameralną, 1956

Koncert na flet z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, fortepian i perkusję, 1957, wyk. Poznań 1958

Kwintet na instrumenty dęte, 1957, wyk. Poznań 1959

Muzyka w 3 częściach na orkiestrę, 1958, wyk. Poznań 1961

Trzy groteski muzyczne na orkiestrę: Polka, 1961; Scherzino, 1962; Tango, 1968

Dialog na skrzypce i klawesyn, 1964, wyk. Poznań 1964

Miniatury na fortepian, 1967, wyk. Poznań 1968, wyd. Kraków 1975

Kwartet na flet, klarnet, trąbkę i fagot, 1968

Suita baletowa „Cyrk mistrza Cho-Cho” na orkiestrę, 1968

Cztery dialogi na skrzypce i klawesyn, 1976, wyk. Poznań 1977, wyd. Warszawa 1977

Quartetto piccolo in memoriam T. Szeligowski na kwartet smyczkowy, 1980, wyk. Poznań 1983, wyd. Warszawa 1985

Concertino na klawesyn i kwartet smyczkowy, 1987, wyk. Warszawa 1988, wyd. Warszawa 1995

Passionato per quartetto d’archi, 1987, wyk. Warszawa 1987, wyd. Kraków 1987

Serio e buffo na flet solo, 1987, wyd. Warszawa 1988

Tren na saksofon altowy i organy, 1988, wyd. Warszawa 1989

Espressivo sempre na flet i kwartet smyczkowy, 1990, wyk. Warszawa 1990

Trzy burleski na kwartet smyczkowy, 1993, wyk. Warszawa 1993

Doloroso in memoriam W. Lutosławski na kwartet smyczkowy, 1994, wyk. Warszawa 2013

Suita dla Zamku Królewskiego – reminiscencje barokowe na flet i trio smyczkowe, 1996, wyk. Warszawa 1996

Elegia na kwartet smyczkowy, 1997, wyk. Warszawa 1997

Ultima Volta na orkiestrę, 2016–17, wyk. Warszawa 2017

Wokalno-instrumentalne:

Makowskie bajki na mezzosopran, obój, klarnet, fagot, sł. J. Ficowski, 1960, wyk. Poznań 1961, wyd. Kraków 1975

Tryptyk bez echa na bas i fortepian, sł. M. Konopnicka, 1955, wyk. Poznań 1960, wyd. Warszawa 1979

…dogonić siwiznę popiołu… Tren pamięci Janusza Korczaka na baryton i skrzypce, sł. J. Ficowski, 1988, wyk. Warszawa 1991, wyd. Warszawa 1994

Definicje na sopran i wiolonczelę, sł. J. Ficowski, 1989, wyk. Warszawa 1989, wyd. Warszawa 1989

Pieśni staropolskie na tenor, flet altowy, klawesyn i orkiestrę smyczkową, sł. poeci polscy XVII i XVIII w., 1991, wyk. Warszawa 1991

Późnojesienny labirynt na baryton i fortepian, sł. T. Tranströmer, tłum. L. Neuger, 1998, wyk. Warszawa 1998

Definicje II na sopran i fortepian, sł. J. Ficowski, 1994–2000, wyk. Warszawa 2000

Cztery wiersze Julii Hartwig na głos i fortepian, 2000

Tryptyk bizantyjski na tenor, recytatora, chór mieszany, instrumenty dęte drewniane i perkusję, sł. J. Ficowski, 2000, wyk. Warszawa 2000

Tętno kołatka na głos i fortepian do słów Jerzego Ficowskiego, 2009, wyk. Warszawa 2009

Łódeczka Charona, 5 pieśni na baryton i orkiestrę kameralną do słów Tadeusza Różewicza, 2013–14, wyk. Warszawa 2014

Sceniczne:

Pchła w uchu/La puce à l’ oreille, komedia muzyczna, libretto wg G. Feydeau, adapt. A. Marianowicz, 1972, wyst. Gdynia 1973

Proszę wsiadać, drzwi zamykać, komedia muzyczna, libretto A. Marianowicz wg Monceya, wyst. Łódź 1976

Rzecz o Alkasynie i Nikolecie czyli Chantefable o miłości, która zwycięży, utwór sceniczny lub estradowy na solistów, narratora, chór mieszany i 11 muzyków do tekstów starofrancuskiego Anonima, tłum. A.L. Czerny, 1982

Pierwsza lepsza, opera 1-aktowa, libretto kompozytor wg A. Fredry, 1986

muzyka teatralna i do filmów dokumentalnych

***

utwory dla dzieci i młodzieży, w tym Suita na 3 głosy równe z towarzyszeniem fortepianu, sł. Cz. Janczarski, 1985, słuchowiska płytowe, śpiewogry dla dzieci (z J. Ficowskim).

***

Rekonstrukcja oraz instrumentacja zaginionej opery Wł. Żeleńskiego Stara Baśń, 1959

Divertimento concertante na skrzypce i orkiestrę smyczkową (transkrypcja Tria B-dur F. Janiewicza), 1998, wyk. Warszawa 1998