Logotypy UE

Salzédo, Carlos

Biogram i literatura

Salzédo Carlos Léon, *6 IV 1885 Arcachon (Francja), †17 VIII 1961 Waterville (Maine), amerykańscy harfista i kompozytor francusko-hiszpańskiego pochodzenia. Ukończył konserwatorium w Bordeaux (1894) i w Paryżu (1901), gdzie studiował u Ch. de Bériota (fortepian) i A. Hasselmansa (harfą). Koncertował początkowo w Europie, a od 1909 w Stanach Zjednoczonych. W 1923 otrzymał obywatelstwo tego kraju. W latach 1909–13 występował pod batutą A. Toscaniniego jako pierwszy harfista orkiestry Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Później zasłynął jako muzyk zespołów kameralnych, m.in. założonego przez siebie Trio de Lutèce (1913).

Będąc propagatorem muzyki współczesnej, angażował się w działalność wielu organizacji: International Composers’ Guild, której był współzałożycielem (wraz z E. Varèse’em, 1921), ISCM, New Music Society of California i Pan American Association of Composers. W 1920 został prezesem American Harp Society. Prowadził też działalność pedagogiczną w Juilliard School of Music w Nowym Jorku oraz w Curtis Institute of Music w Filadelfii na wydziale harfy, który utworzył w 1924.

Salzédo stworzył nowy styl gry na harfie. Jego poszukiwania dotyczyły nowych sposobów wydobycia dźwięku (np. glissando, nazwane przez Salzéda „flux”). Eksperymenty te wiązały się z koniecznością wprowadzenia odpowiedniej notacji muzycznej, uwzględniającej wszystkie niuanse artykulacyjne i brzmieniowe harfy. Z osiągnięć Salzéda korzystali znani kompozytorzy muzyki awangardowej: L. Berio, P. Boulez i G. Crumb.

Literatura: D. Owens Carlos Salzédo. From Aeolian to Thunder, Chicago 1992.

Kompozycje i prace

Kompozycje:

na harfę z towarzyszeniem instrumentu:

The Enchanted Isle na harfę i orkiestrę, 1918

I Koncert na harfę i 7 instrumentów dętych, 1926

II Koncert na harfę i orkiestrę, 1953

na harfę solo:

3 Morceaux 1913

5 Preludes 1917

Suite of 8 Dances 1943

Prélude fatidique 1954

 

Prace:

Modern Study of the Harp, Nowy Jork 1921, 2. wyd. 1948

Method for the Harp, Nowy Jork 1929

The Art of Modulating z L. Lawrence, Nowy Jork 1950