Moniot d’Arras [monj’o dar’a:s], *ok. 1190, †ok. 1239, francuski truwer. Nie wiadomo, czy można go utożsamiać z Perronem, określającym się tym mianem w pieśni Amours, s’onques en ma vie (autorstwo Moniota niepewne). W młodym wieku wstąpił do klasztoru (Moniot w języku starofrancuskim to młodszy mnich), prawdopodobnie przebywał przez pewien czas w opactwie Saint Vaast w Arras, gdzie tworzył pieśni maryjne (2 zachowane); mógł także uczestniczyć w słynnych Puy d’Arras. Z nieznanych przyczyn opuścił klasztor i odwiedzał dwory północnej Francji, ciesząc się dużym powodzeniem. Zakochał się w jednej z dam dworu i odtąd poświęcił swą twórczość tematyce i stylistyce typowej dla ówczesnej l’amour courtois. Swe pieśni dedykował bogatym arystokratom, m.in. Robertowi III, hrabiemu de Dreux, jego bratu (również truwerowi) Jehanowi de Braine, Gerardowi III z Picquigny, Alfonsowi Portugalskiemu. Działalność ta przyniosła mu dużą renomę, toteż ok. 1230 dwa cytaty z jego poematów pojawiły się w Roman de la violette Gerberta de Montreuil. W XX w. jego pastourelle Ce fut en mai została wykorzystana przez P. Hindemitha w balecie Nobilissima visione.
Ogółem zachowało się 18 utworów Moniota (w tym 16 z notacją muzyczną) i 4 utwory niepewnego autorstwa. W swych chansons Moniot często stosował przyjętą wówczas przez truwerów Barform i różne odmiany rotrouenge (np. Dame, ains que je voise i Quant voi les pres), urozmaicane rytmicznie pod względem doboru modi i wyrafinowanej struktury wersyfikacyjnej. Przypuszcza się, że wśród różnych rodzajów pieśni, jakie uprawiał Moniot, niektóre napisał wspólnie z innymi truwerami z Arras (np. z Guillaume’em le Vinier – jeu parti Moines, ne vous anuit pas), a także interesował się formą motetu, o czym świadczy przypisywany mu motet Par main s’est levee (zachowany w watykańskim Chansonniers postaci monofonicznej). Niektóre z jego pieśni były cytowane w anonimowych motetach, np. Li dous termines, zwłaszcza popularna Bone amour sans tricherie posłużyła za model czterem późniejszym utworom.
Literatura: F. Ludwig Repertorium organorum recentioris et motetorum vetustissimi stili, t. 1, cz. 1: Handschriften in Quadrat-Notation, Halle 1910; F. Gennrich Grundriss einer Formenlehre des mittelalterlichen Liedes, Halle 1932, przedr. Tybinga 1970; H. Petersen-Dyggve Onomastique des trouvères, „Annales Academiae Scientiarum Fennicae”, B XXX/1, Helsinki 1934; H. Petersen-Dyggve Moniot d’Arras et Moniot de Paris, „Mémoires de la Société néophilologique” XIII, Helsinki 1938; F. Gennrich Troubadours, Trouvères, Minne- und Meistergesang, «Das Musikwerk» II, Kolonia 1951, tłum. ang. 1960
