Jaczynowska, Katarzyna

Jaczynowska Katarzyna, *23 III 1872 (nie: 1873) Szawle (Żmudź), †3 IX 1920 Warszawa, polska pianistka, pedagog. W dzieciństwie gry na fortepianie uczyła ją matka; później uczęszczała do konserwatorium w Petersburgu do klasy K. Lütschga i C. Steina (1893 – dyplom). Naukę kontynuowała u Ant. Rubinsteina w Petersburgu i Dreźnie. Po raz pierwszy wystąpiła publicznie po śmierci Rubinsteina w I 1895 na koncercie poświęconym jego twórczości, wykonując wraz z A. Wierzbiłłowiczem i L. Auerem Trio b-moll oraz Nokturn dedykowany jej przez Rubinsteina. Następnie występowała w Wilnie, Rydze oraz w XI 1895 w Warszawie, gdzie przyjęta została z dużą przychylnością słuchaczy i krytyki. Jej koncerty w Berlinie i Dreźnie również uzyskały bardzo pochlebne recenzje. Koncertowała odtąd stale w Rosji, Niemczech, Polsce (Warszawa, Kalisz, Wrocław, Łódź). Od 1897 zamieszkała w Warszawie, działając jako profesor klasy średniej fortepianu w Instytucie Muzycznym; nadal też koncertowała. W VII 1899 uzyskała roczny urlop i wyjechała na studia do T. Leszetyckiego do Wiednia; później kontynuowała pracę pedagogiczną i koncertową. 7 II 1902 wystąpiła z Koncertem f-moll Chopina w Filharmonii Warszawskiej; rok później triumfowała w Wiedniu. W 1912 objęła kursy wyższe fortepianowe w konserwatorium w Warszawie.

W relacjach z koncertów tej utalentowanej artystki podkreślano szczególnie mistrzostwo techniki pianistyczny, piękny i silny ton, „jędrność i stanowczość wcale nie niewieścią, frazowanie jasne i doskonałą rytmiczność”. Dowód dojrzałości muzycznej Jaczynowska dawała zwłaszcza w częstych koncertach kameralnych; wykonywała m.in. Sonatę Kreutzerowską Beethovena z S. Barcewiczem oraz partie fortepianowe w triach Ant. Rubinsteina (op. 29, 52), Schumanna (op. 63), Areńskiego (op. 32), Mendelssohna (op. 49) i w Kwartecie fortepianowym op. 8 Noskowskiego. Nazywano ją „urodzoną szumanistką”, obok utworów Schumanna uwzględniała jednak w swym repertuarze muzykę Chopina, Mendelssohna, Liszta oraz kompozytorów rosyjskich (Czajkowskiego, Glinki, Rubinsteina). Była jedną z pierwszych wykonawczyń utworów fortepianowych K. Szymanowskiego.