Giulia Grisi
Grisi [gr’i:zi] Giulia, *28 VII 1811 Mediolan, †29 XI 1869 Berlin, siostra Giuditty, włoska śpiewaczka (sopran). Uczyła się u J. Grassini i A. Marliani w Mediolanie, następnie u J. Giacomellego w Bolonii, gdzie debiutowała w sezonie 1828–29 jako Emma w Zelmirze Rossiniego. Następnie śpiewała we Florencji, w Wenecji, a w 1831 występowała w La Scali w Mediolanie, m.in. w prapremierze Normy Belliniego, wykonując napisaną dla niej partię Adalgisy (rolę tytułową w tym przedstawieniu kreowała G. Pasta). W 1832 Grisi udała się do Paryża, gdzie do 1849 występowała w kierowanym przez Rossiniego Théâtre Italien, a w okresach letnich 1834–41 i 1843–47 śpiewała w Londynie. W 1836 poślubiła Gerarda de Melcy, z którym później pozostawała w separacji. Razem ze swoim partnerem i towarzyszem życia, tenorem Mario, odbyła tournées artystyczne do Petersburga (1849), Madrytu (1853), Nowego Jorku (1854). W 1857 wróciła do Théâtre Italien w Paryżu, a w 1858 śpiewała w Covent Garden w Londynie. W 1859 wystąpiła w Dublinie i ponownie w Madrycie. W 1861 odbyło się w Covent Garden jej pożegnalne przedstawienie, potem występowała już tylko na koncertach. Należała do najsłynniejszych śpiewaczek epoki bel canto. Miała doskonale wyszkolony głos o dużej skali. Z powodzeniem zarówno śpiewała partie koloraturowe w operach Mozarta, Rossiniego i Donizettiego, jak i występowała w rolach dramatycznych w operach Belliniego, Verdiego, Meyerbeera. Bellini napisał dla niej Purytanów (1835), a Donizetti dla niej i dla Maria przeznaczył swego Don Pasquale (1843).