logotypes-ue_ENG

Zambelli, Carlotta

Biogram, role i literatura

Zambelli [dzambˊe~] Carlotta, *4 XI 1875 Mediolan, †28 I 1968 Mediolan, włoska tancerka i nauczycielka tańca. W latach 1884–94 uczyła się w szkole baletowej przy La Scali w Mediolanie i już od 1886 tańczyła na scenie tego teatru. W latach 1894–98 była pierwszą tancerką, w 1898–1930 danseuse étoile zespołu baletowego Opery w Paryżu. Występowała także gościnnie: w 1901 w Teatrze Maryjskim w Petersburgu i w 1912 z Ballets Russes S. Diagilewa w Paryżu. Po zakończeniu kariery scenicznej w latach 1930–55 prowadziła klasę mistrzowską w szkole baletowej paryskiej Opery, w której wykształciła czołowe francuskie tancerki, m.in.: L. Darsonval, Y. Chauviré, Z. Jeanmaire. U schyłku życia odtworzyła oryginalną choreografię A. Saint-Léona do baletu Coppélia (wyst. Paryż 1968). Z jej doświadczeń w tej dziedzinie korzystał P. Lacotte, rekonstruując inne arcydzieła francuskiego repertuaru baletowego XIX w. Za wkład w rozwój baletu francuskiego Zambelli otrzymała tytuł oficera orderu Legii Honorowej (1956).

Role: Yvonetta w La Korrigane (muzyka Ch.M. Widor, choreografia L. Mérante, Paryż 1898); Swanilda w: Coppélia (muzyka L. Delibes, choreografia A. Saint-Léon, Paryż 1900?, choreografia M. Petipa, Petersburg 1901); tytułowa rola w: Paquita (muzyka E. Deldevez, choreografia J. Mazilier, Paryż 1900?, choreografia M. Petipa, Petersburg 1901); tytułowa rola w: Giselle (muzyka A. Adam, choreografia M. Petipa, Petersburg 1901); tytułowa rola w: Namouna (muzyka E. Lalo, choreografia L. Staats, Paryż 1908); tytułowa rola w: Sylvia (muzyka L. Delibes, choreografia L. Staats wg L. Mérante’a, Paryż 1919); La Danseuse w: Impressions de music-hall (muzyka G. Pierné, choreografia B. Niżyńska, Paryż 1927).

Literatura: I. Guest Carlotta Zambelli, „Revue d’histoire du théâtre” XXI, 1969 nr 3, przedr. „Dance Magazine” XLVIII, 1974 nr 2 i 3.