logotypes-ue_ENG

Wessely, Othmar

Biogram i literatura

Wessely [w’eseli] Othmar, *31 X 1922 Linz, †20 IV 1998 Wiedeń, austriacki muzykolog. Studia muzyczne rozpoczął w konserwatorium w Linzu, kontynuował w latach 1940–47 w Wiedniu w konserwatorium u J. Marxa (teoria muzyki) i na uniwersytecie u E. Schenka (muzykologia); tamże w 1947 uzyskał doktorat na podstawie pracy A. Bruckner in Linz, a w 1958 habilitację na podstawie pracy Arnold von Bruck. Leben und Umwelt. W 1948 pracował jako archiwista w operze wiedeńskiej, w latach 1950–58 na uniwersytecie w Wiedniu jako asystent wykładowca; w latach 1959–71 wykładał na uniwersytecie w Grazu, gdzie od 1963 był profesorem i dyrektorem instytutu muzykologii, w latach 1971–93 profesor i dyrektor instytutu muzykologii na uniwersytecie w Wiedniu, a jednocześnie od 1982 dyrektor A. Bruckner-Institut w Linzu. W 1967 został członkiem korespondentem Österreichische Akademie der Wissenschaften. Od 1949 był sekretarzem redakcji «Denkmäler der Tonkunst in Österreich», od 1954 członkiem, a w latach 1974–94 prezesem Gesellschaft zur Herausgabe der DTÖ.

Wessely prowadził ożywioną i wszechstronną działalność jako autor licznych publikacji, edytor wydawnictw źródłowych i redaktor prac zbiorowych, a także pedagog i organizator życia naukowego. Interesowały go badania interdyscyplinarne, głównie związki muzyki z historią sztuki i historią języka. W swojej działalności badawczej zajmował się przede wszystkim historią muzyki i kultury muzycznej okresu renesansu i dojrzałego romantyzmu, zwłaszcza kręgu włoskiego i austriackiego. Oprócz wielu prac autorskich, dotyczących życia i działalności licznych muzyków i kompozytorów (m.in. J.J. Fuxa, H. Schütza, E. Lapicida, M. Neusidlera, J. Mathesona, A. von Brucka, F. Schuberta i A. Brucknera) oraz muzyki dawnej (np. muzyki świeckiej włoskiego trecento), życia muzycznego w ubiegłych wiekach i muzycznej kultury miejskiej (np. Linzu) i dworskiej (np. kapel Władysława Jagiełły, Maksymiliana I i Ferdynanda I), szczególne znaczenie mają jego edycje dzieł muzyki dawnej (zwłaszcza J. Brassicanusa, J.J. Fuxa i F. de Monte), a także prace redakcyjne i udział w pracach zbiorowych, wydanych pod jego redakcją, w tym nowe wydanie leksykonu E.L. Gerbera, oraz seria faksymilowych przedruków syntez historii muzyki dawnych autorów, która pomyślana była jako cenna pomoc w badaniach nad rozwojem muzykologii jako dyscypliny naukowej.

Literatura: Festschrift O. Wessely zum 60. Geburtstag, red. M. Angerer i inni, Tutzing 1982 (zawiera pełny wykaz prac Wesselego); Th. Antonicek Zum 70. Geburtstag von O. Wessely, «Mitteilungen der österreichischen Gesellschaft für Musikwissenschaft» z. 25, 1992.

Prace

Musik in Oberösterreich, Linz 1951

Die Musikinstrumentensammlung des Oberösterreichischen Landesmuseums, Linz 1952

J.J. Fux und J. Mattheson, Graz 1965

J.J. Fux und F.A. Vallotti, Graz 1967

P. Pariatis Libretto zu J.J. Fuxens „Costanza e fortezza”, Graz 1969

Linz und die Musik, Das Linzer Musikleben in der 1. Hälfte des 19. Jahrhundert, „Jahrbuch der Stadt Linz” 1951

A. Bruckner und Linz, „Jahrbuch der Stadt Linz” 1954 oraz 1955

Zur Frage nach dem Geburtstag von H. Schütz, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» XC, 1953

Zur Frage der Herkunft Arnolds von Bruck, Beiträge zur Geschichte der maximilianischen Hofkapelle, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» XCII, 1955

Neues zur Lebensgeschichte von E. Lapicida, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» XCII, 1955

Ein unbekanntes Huldigungsgedicht auf H. Schütz, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» XCVIII, 1961

Zur Vorgeschichte des musikalischen Denkmalschutzes, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» CXIII, 1976

Verschollene Quellen zur weltlichen Liedkunst des Trecento, w «Anzeiger der Philosophisch-historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften» CXV, 1978

Archivalische Beiträge zur Musikgeschichte des maximilianischen Hofes, „Studien zur Musikwissenschaft” XXIII, 1956

Neue Beiträge zur Lebensgeschichte von E. Lapicida, „Kirchenmusikalisches Jahrbuch” XLI, 1957

Kaiser Leopold I. „ Vermeinte Bruder- und Schwester- liebe”, „Studien zur Musikwissenschaft” XXV, 1962

Beiträge zur Geschichte der Hofkapelle Lajos II. Jagello Königs von Böhmen und Ungarn, w ks. pam. B. Stäbleina, red. M. Ruhnke, Kassel 1967

Zur Geschichte des Equals, w: Beethoven-Studien, red. E. Schenk, Wiedeń 1970

Die Musiker im Hofstaat der Königin Anna, Gemahlin Ferdinands I, w: Musicae scienciae collectanea, ks. pam. K.G. Fellerera, red. H. Hüschen, Kolonia 1973

Der Fürst und der Tod, „Beiträge zur Musikwissenschaft” XVI, 1974, XVII, 1975, przedr. w: H. Schütz in seiner Zeit, red. W. Blankenberg, Darmstadt 1985

J.M. Keinersdorfer. Ein Vorgänger Bruckners als St. Florianer Stiftsorganist, Brucknerjahrbuch I, 1980

Eine wenig bekannte Quelle zur Linzer Musikgeschichte im Zeitalter der Glaubensspaltung, „Studien zur Musikwissenschaft” XXXII, 1981, XXXV, 1984

Älteres Schrifttum und ältere Musikalien in der Bibliothek des Instituts für Musikwissenschaft der Universität Wien, „Studien zur Musikwissenschaft” XXXIII, 1982

Die ständischen Bescheidbücher des Oberösterreichischen Landesarchivs als musikgeschichtliche Quelle, „Studien zur Musikwissenschaft” XXXIV, 1983

Zur Lebensgeschichte von M. Neusidler, „Studien zur Musikwissenschaft” XXXVI, 1985

Der junge Bruckner und sein Orgelspiel, w: Staat, Kirche, Schule in Oberösterreich. Zu A. Bruckners sozialhistorischen Umfeld, red. H. Snapnicka, R. Zinnhobler i O. Wessely, Wiedeń 1994

artykuły w ks. pam. H. Albrechta (1962), F. Weinhandla (1967), H. Husmanna (1970), H. Federhofera (1971), F. Grasbergera (1975)

wydania:

J. Brassicanus Sämtliche Werke, Graz 1954

Arnold von Bruck Sämtliche lateinische Motetten, und andere unedierte Werke, «Denkmäler der Tonkunst in Österreich» XCIX, 1961

Frühmeister der Stile nuovo in Österreich, «Denkmäler der Tonkunst in Österreich» CXXV, 1973

J.J. Fux La donna forte nelle madre de’sette Maccabei, w: J.J. Fux. Sämtliche Werke IV/2, Graz 1976

F. di Monte Madrigals, t. 1–3, w: Ph. de Monte Opera. New Complete Edition, seria D, Leuven 1977–82

E.L. Gerber Historisch-biographisches i Neues historisch-biographisches Lexikon der Tonkünstler oraz Ergänzungen, Berichtigungen, Nachträge, 4 t., Graz 1966–77

redakcje:

«Die Grossen Darstellungen der Musikgeschichte in Barock und Aufklärung» – przedruki syntez historycznych muzyki W.C. Printza, P. Bourdelota i P. Bonnerta, J.-L. Le Cerf de la Viéville’a, G.B. Martiniego, M. Gerberta, J. Hawkinsa i J.N. Forkela, Graz 1964–69

Bruckner-Studien, Wiedeń 1975 (w tym artykuł Bruckners Mendelssohn-Kenntnis)

De ratione in musica, ks. pam E. Schenka, z Th. Antonickiem i R. Flotzingerem, Kassel 1975 (w tym artykuł Über den Hoquetus in der Musik zu Madrigalen des Trecento)

Schubert-Studien, z F. Grasbergerem, Wiedeń 1978 (w tym artykuł Unbekannte Dokumente zur Lebensgeschichte F. Schuberts)

„Bruckner Jahrbuch” 1982–97