Wachsmann, Klaus

Wachsmann [w'aksm^en] Klaus Philipp, *8 III 1907 Berlin, †17 VII 1984 Tisbury (Wiltshire), etnomuzykolog, afrykanista niemieckiego pochodzenia. Studiował w latach 1930–32 na uniwersytecie w Berlinie prawo oraz muzykologię i muzykologię porównawczą u E. von Hornbostla, C. Sachsa, F. Blumego, A. Scheringa. W 1933 opuścił Niemcy; początkowo zamieszkał w Szwajcarii, gdzie w 1935 na uniwersytecie we Fryburgu otrzymał stopień doktora na podstawie dysertacji na temat śpiewu przedgregoriańskiego, następnie przebywał w Anglii, studiował języki Bantu w School of Oriental and African Studies w Londynie. W 1937 jako gość Church Missionary Society udał się do Ugandy, gdzie spędził lata II wojny światowej. Prowadził badania we wschodniej części kontynentu afrykańskiego, w latach 1948–57 kierował Uganda Museum w Kampali, dla którego dokonał ok. 1500 unikatowych dziś nagrań ludów Ugandy (28 grup etnicznych spośród 37 zamieszkujących te tereny). W latach 1958–63 był kustoszem zbiorów etnologicznych Wellcome Foundation w Londynie. W latach 1963–68 wykładał w instytucie etnomuzykologii w University of California w Los Angeles, w latach 1968–75 w Northwestern University w Evanston, od 1976 do 1977 w University of Texas w Dallas, w 1978–79 w instytucie muzykologii uniwersytetu w Kolonii. Wraz z Maud Karpeles utworzył International Folk Music Council (1947, Londyn), w którym działał ponad 30 lat (1973–77 przewodniczący). Od 1955 był czynny w Society for Ethnomusicology, w którym piastował także funkcję przewodniczącego (1967–69). Wachsmann należał do pionierów systematycznych nagrań muzyki afrykańskiej; rozwinął studia analityczne nad muzyką i instrumentami afrykańskimi, wpłynął na kształt muzeów kultur tradycyjnych.

Literatura: Essays for a Humanist, an Offering to Klaus Wachsmann, Nowy Jork 1977 (zawiera wykaz prac Wachsmanna); D. Christensen In Memoriam Klaus Philipp Wachsmann, „Yearbook for Traditional Music” XVI, 1984; S.C. De Vale, „Intrusions”. A Remembrance of Klaus Wachsmann (1907–1984), „Ethnomusicology” XXIX, 1985.