logotypes-ue_ENG

Starker, Janos

Biogram

Starker [stˊa:rker] Janos, *5 VII 1924 Budapeszt, †28 IV 2013 Bloomington, amerykański wiolonczelista i pedagog węgierskiego pochodzenia. W 1939 ukończył akademię muzyczną w Budapeszcie w klasie A. Schiffera. W latach 1945–46 był pierwszym wiolonczelistą orkiestry opery w Budapeszcie. W 1948 na zaproszenie A. Dorátiego wyjechał do Stanów Zjednoczonych (naturalizowany w 1954). Był koncertmistrzem i solistą czołowych orkiestr amerykańskich: w Dallas (1948–49), Nowym Jorku (Metropolitan Opera House, 1949–53) i Chicago (1953–58). W 1958 osiadł w Bloomington i objął klasę wiolonczeli w Indiana University/ Jednocześnie wiele koncertował jako solista i kameralista, m.in. w Roth String Quartet (1950–53) oraz w trio fortepianowym z J. Sukiem i J. Katchenem (1967–69), zyskując światowy rozgłos. Solowy repertuar Starkera obejmuje utwory od XVIII do XX w., dokonał prawykonań m.in. dedykowanych mu koncertów B. Heidena (1967) i M. Rózsy (1969). W 1990 rozpoczął współpracę z firmą płytową BMG/RCA. Jest laureatem Grand Prix du Disque (1948) i Grammy Award (1997) za nagranie suit na wiolonczelę solo J.S. Bacha. Opublikował podręcznik An Organized Method of String Playing (Nowy Jork 1965).