Sivori, Camillo

Sivori Ernesto Camillo, *25 X 1815 Genua, †19 II 1894 Genua, włoski skrzypek i kompozytor. Od 1821 uczył się gry na skrzypcach u Restana, w 1822/23 – u Paganiniego w Genui (był jego jedynym uczniem), który pisał dla niego utwory z towarzyszeniem gitary i wykonywał je wspólnie z Sivorim, akompaniując mu na gitarze, później polecił go swojemu byłemu nauczycielowi, G. Coście, który uczył go w latach 1824–27, a następnie swemu uczniowi A. Dellepianemu, nadal interesując się jego postępami w nauce. Po debiucie w Teatro di Corte w Genui (1827) Sivori wyjechał z A. Dellepianem na koncerty do Paryża i Londynu, które zostały uwieńczone wielkim sukcesem. W latach 1829–41 działał w Genui: studiował teorię muzyki u G. Serry, od 1833 grał w orkiestrze Teatro Carlo Felice (od 1837 jako koncertmistrz), uczył w Istituto di Musica, w tym samym czasie występował we Włoszech i Londynie, gdzie w 1834 debiutował jako kameralista, prymariusz własnego kwartetu smyczkowego. W latach 1841–43 odbył wielkie tournée po Europie (Wiedeń, Praga, Lipsk, Petersburg, Moskwa, Berlin, Bruksela, Londyn i Paryż). W 1844 i 1846 występował w Londynie; uczestniczył w pierwszym angielskim wykonaniu wszystkich kwartetów smyczkowych L. van Beethovena oraz Koncertu skrzypcowego F. Mendelssohna. W ciągu niespełna 6 lat dał ok. 900 koncertów; rywalizując z D.J. Alardem, Ch.-A. de Bériotem, L. Spohrem i H. Vieuxtemps uzyskał znakomite recenzje w prasie europejskiej, które ugruntowały jego sławę. W 1844 wykonał z dużym powodzeniem II Koncert skrzypcowy Paganiniego w Opéra-Comique w Paryżu. W latach 1846–50 odbył podróż artystyczną do Ameryki Północnej (z H. Herzem) i Południowej. Szczyt kariery osiągnął w latach 50. W 1851 z wiolonczelistą A. Piattim i kontrabasistą G. Bottesinim utworzył trio, które największy sukces odniosło w 1852 na koncercie inauguracyjnym New Philharmonic Society w Londynie. W 1861 występował z F. Lisztem w Paryżu; koncertował także w Holandii, Niemczech i Rosji. W lutym 1876 dwukrotnie wystąpił w Polsce – w Krakowie i Lwowie. Od 1880 występował już tylko na koncertach prywatnych w Genui.

Sivori zaliczany był do najwybitniejszych skrzypków swojej epoki. Naśladował wirtuozowskie pomysły Paganiniego i wykorzystywał jego błyskotliwe środki techniczne, chociaż z powodu niskiego wzrostu i ograniczonej elastyczności lewej ręki zmuszony był do modyfikowania trudnych pasaży. Miał w repertuarze utwory Paganiniego i własne, ale był także znakomitym interpretatorem muzyki klasycznej i wczesnoromantycznej.

Literatura: F. Menardi Noguera Camillo Sivori. La vita, i concerti, le musiche, Genua 1991 (zawiera wykaz kompozycji).