Schönbach [sz´ön~] Dieter, *18 II 1931 Słupsk, †28 V 2012 Bochum, niemiecki kompozytor. W latach 1949–59 studiował kompozycję w Detmold i Fryburgu Bryzgowijskim pod kierunkiem G. Bialasa i W. Fortnera. W latach 1959–72 był kierownikiem muzycznym Schauspielhaus w Bochum, później pracował w teatrach w Münster i Bazylei. Uczestniczył w wielu przedsięwzięciach wspólnie z choreografami, reżyserami i reprezentantami sztuk wizualnych. W 1967 stworzył multimedialny zespół z O. Pienem i E. Kieselbachem. Twórca pierwszej niemieckiej opery multimedialnej Die Geschichte von einem Feuer. W 1972 na otwarcie Olimpiady w Monachium skomponował multimedialny show Hymnus II. Ponadto eksperymentował w dziedzinie filmu, wystawiał w galeriach. W 1972 otrzymał nagrodę im. Stamitza, w 1961 Kritikerpreis der Stadt Wien, w 1962 stypendium Villa Massimo.
Instrumentalne:
Kwartet smyczkowy, 1957
Koncert fortepianowy, 1958
Orchesterstück I „Farben und Klänge” in memoriam V. Kandinsky, 1958
Kammermusik na 14 instrumentów, 1960
Orchesterstück II „Ritornelle”, 1961
Orchesterstück III „Pour Varsovie”, 1962, prawyk. Warszawska Jesień 1963
Orchesterstück IV „Entrée”, 1963
Hoquetus na oktet dęty, 1964
Canzona e strophi, „54x Orgel” na organy, 1966
Überdecken na fortepian i 2 orkiestry wg Koncertu c-moll KV 491 Mozarta, 1996
Canzona da sonar:
Canzona da sonar I na 16 instrumentów smyczkowych, 1965
Canzona da sonar II na 13 instrumentów, 1966
Canzona da sonar III na flet prosty, fortepian preparowany i taśmę, 1966, prawyk. Warszawska Jesień 1967
Canzona da sonar IV na flety, klarnet, trąbkę, puzon, skrzypce i kontrabas, 1967
Canzona da sonar V na sopran i environment, 1968, wyk. pol. Warszawska Jesień 1971; wersja filmowa, 1970
Canzona da sonar VI, projekcja multimedialna, 1970
Canzona da sonar VII na saksofon, fortepian i taśmę, 1971
Canzona da sonar VIII „Birds” na sopran i ptasie głosy, 1974
Canzona da sonar IX–XVI na głosy i instrumenty, 1982–89
Canzona da sonar XVII, 1992
Wokalno-instrumentalne:
Canticum psalmi resurrectionis na sopran i zespół instrumentalny, 1957
Corne S. Francesco predico agli uccelli na sopran i zespół instrumentalny, 1959
Lyrische Gesänge I na sopran i zespół instrumentalny, 1961
Lyrische Gesänge II na sopran i 2 fortepiany, 1962, wyk. pol. Warszawska Jesień 1962
Canticum psalmi ad laudes na sopran i zespół instrumentalny, 1964
Chant liturgique, hommage à Perotin na chór i orkiestrę, 1964
Sceniczne i multimedialne:
Geometrie. Sprache der Formen, film, 1958
Aktionsmusik I na elektryczny flet prosty i publiczność, 1967
Wenn die Kälte in die Hütten tritt – Die Geschichte von einem Feuer, opera multimedialna, z O. Pienem, E. Kieselbachem, G. Weselerem, B. Völklem, libr. E. Borchers, wyst. Kilonia 1968
Aktionsmusik II z udziałem publiczności, 1969
Hymnus I, 1970
Der Sturm, Multimedia-Spiel wg W. Szekspira, wyst. Wiesbaden 1971
Hysteria – Paradies Schwarz, opera multimedialna, wyst. Kolonia 1971
Hymnus II – Morgen nach dem Feuer, 1972
Die Chöre des Oedipus wg F. Hölderlina, „słuchowisko” radiowe, 1973
Der Sturm wg W. Szekspira, „słuchowisko” radiowe, 1973
Metro Media, kinetyczne formacje dźwiękowe dla kolejki podziemnej, 1973
Zum Beispiel Krönungsmesse von Mozart zusammen machen (telewizyjny), film, 1974
Come Santo Francesco, opera multimedialna z fragm. muzyki A. Scarlattiego, 1976, wyst. Münster 1979
Wie die signori Scarlatti, Cesti und Cavalli die göttliche Komödie in Versailles aufführten, opera multimedialna, fikcyjny spektakl opery barokowej wg fragmentów oper J.-B. Lully’ego, A. Scarlattiego, A. Cestiego i F. Cavallego, 1986
muzyka do ok. 200 spektakli teatralny, obrazy i Kunst-Objekte
