Schmieder, Wolfgang

Schmieder [szm’i:d^er] Wolfgang, *29 V 1901 Bydgoszcz, †8 XI 1990 Fryburg Bryzgowijski, niemiecki muzykolog i bibliotekoznawca. Studia muzykologiczne odbył na uniwersytecie w Heidelbergu u Th. Kroyera i H.J. Mosera, tamże w 1927 uzyskał stopień doktora na podstawie pracy Die Lieder von Neidhart von Reuental i do 1930 pracował jako asystent. W latach 1930–31 był zatrudniony w Sächsische Landesbibliothek w Dreźnie i w Universitätsbibliothek w Lipsku. Po złożeniu w 1931 egzaminu państwowego z zakresu bibliotekoznawstwa pracował w latach 1931–33 jako bibliotekarz w Technische Hochschule w Dreźnie. W latach 1933–42 był dyrektorem archiwum wydawnictwa Breitkopf & Härtel w Lipsku, w latach 1942–63 (z przerwą w latach 1943–46 z powodu powołania do wojska i pobytu w obozie jenieckim w Rosji) doradcą, a od 1946 kierownikiem działu muzycznego Stadt- und Universitätsbibliothek we Frankfurcie n. Menem; po 1963 zamieszkał we Fryburgu Bryzgowijskim.

Głównym dziełem Schmiedera jest opracowanie na podstawie źródłowych badań archiwalnych i bibliotecznych pełnego katalogu tematycznego dzieł wszystkich J.S. Bacha. W edycji tej kompozycje są usystematyzowane według przedstawionych we wstępie zasad, które ze względu na stan zachowanych źródeł oraz specyficzne trudności związane z identyfikacją poszczególnych utworów i próbami ich ułożenia chronologicznego stanowiły skomplikowany problem metodologiczny. Dzieła Bacha zostały podzielone na utwory wokalne i instrumentalne, a w tych ramach na działy powiązane z problematycznym układem gatunkowym i formalnym, z uwzględnieniem środków wykonawczych. Katalog Schmiedera, wielokrotnie wznawiany i powszechnie cytowany jako BWV, zawiera podstawowy zbiór informacji źródłowo-materiałowych i bibliograficznych dla wszelkich badań poświęconych dziełom tego kompozytora. Inne prace Schmiedlera dotyczą bibliografii ogólnych (np. seria bibliograficzna piśmiennictwa muzykologicznego z lat 1950–74) i opracowań specjalistycznych. Zasługą Schmiedera jest również skrócone i opatrzone uwagami opracowanie monografii J.S. Bacha autorstwa Ph. Spitty, także kilkakrotnie wznawiane.

Literatura: Quellenstudien zur Musik. W. Schmieder zum 70. Geburtstag, red. K. Dorfmüller i G. v. Dadelsen, Frankfurt n. Menem 1972; Bachs Kunst der Fuge auf Schallplatten, W. Schmieder zum 80. Geburtstag, red. M. Elste, Frankfurt n. Menem 1981.