Romberg Bernhard Heinrich, *13 XI 1767 Dinklage, †13 VIII 1841 Hamburg, niemiecki wiolonczelista i kompozytor, syn Bernharda Antona. Wraz z kuzynem, Andreasem Jakobem, od ok. 1782 odbywał liczne podróże artystyczne (Holandia, Niemcy, 1784–85 Concerts Spirituels w Paryżu), w latach 1790–92 obaj grali w kapeli elektorskiej w Bonn, w 1793–95 i 1797-99 (1800?) w Ackermannsches Komödienhaus F.L. Schrödera w Hamburgu, w 1795 koncertowali we Włoszech, w 1796 w Wiedniu. Później Bernhard Heinrich Romberg występował w Anglii, Portugalii i Hiszpanii, uczył gry na wiolonczeli, w latach 1801–03 przebywał w Paryżu, w 1805–06 grał w orkiestrze królewskiej w Berlinie, w 1815 koncertował w Petersburgu i w Londynie, następnie był kapelmistrzem dworskim w Berlinie i w Gotha, kilkakrotnie występował w Warszawie (1816, 1822, 1824), w latach 1819–36 odbywał dalsze podróże koncertowe, w 1831 osiadł w Hamburgu i zajął się pracą pedagogiczną.
Bernhard Heinrich Romberg cieszył się sławą wybitnego wiolonczelisty wirtuoza; wprowadził wiele ulepszeń w konstrukcji wiolonczeli i w technice gry na tym instrumencie, napisał Méthode de violoncelle (Berlin 1840).
Córka Bernharda Heinricha Romberga, Bernhardine (*14 XII 1803 Hamburg, †26 IV 1878 Hamburg), była śpiewaczką w Berlinie, a syn Karl (*7 I 1811 Moskwa, †6 II 1897 Hamburg), działał jako wiolonczelista w Petersburgu. Brat Bernharda Heinricha Romberga Anton (*6 III 1771 Münster, †1842 Monachium), fagocista i skrzypek, grał w kapelach dworskich w Münster i w Wiedniu oraz odbywał podróże koncertowe.
Literatura: H. Schäfer Bernhard Romberg. Sein Leben und Wirken, Münster 1931; J. Eckhardt Die Violoncellschulen von J.J.F. Dotzauer, F.A. Kummer und B. Romberg, «Kölner Beiträge zur Musikforschung» LI, Ratyzbona 1968; H. Pukińska-Szepietowska Życie koncertowe w Warszawie (lata 1800–1830), w: Szkice o kulturze muzycznej XIX w., t. 2, red. Z. Chechlińska, Warszawa 1973; R. Suchecki Wiolonczela od A do Z, Kraków 1982.
Kompozycje:
5 symfonii, m.in. Kindersymphonie c-moll op. 62
Koncert wiolonczelowy B-dur op. 2, D-dur op. 3
Koncert wiolonczelowy G-dur op. 6
Koncert wiolonczelowy e-moll op. 7
Koncert wiolonczelowy fis-moll op. 30
Koncert wiolonczelowy F-dur „Militaire” op. 31
Koncert wiolonczelowy C-dur „Suisse” op. 44
Koncert wiolonczelowy A-dur „Brillante” op. 48
Koncert wiolonczelowy h-moll „Grand” op. 56
Koncert wiolonczelowy E-dur „Brillante” op. 75
ronda, wariacje, m.in. Variationen op. 50 i 61, fantazje, kaprysy, divertimenta, concertina, m.in. Concertino op. 51, potpourri i inne utwory na wiolonczelę z towarzyszeniem orkiestry lub kwartetu smyczkowego
utwory kameralne, m.in. kwartety smyczkowe, tria smyczkowe i fortepianowe, sonaty wiolonczelowe
kilka pieśni solowych
3 opery
operetka, balet i muzyka teatralna, m.in. do Fedry J. Racine’a
Edycje:
Koncert wiolonczelowy op. 3, wyd. H. Münch-Holland, Lipsk 1930, wyd. nowe Frankfurt n. Menem 1964
Variationen op. 50 i 61 i Concertino op. 51, wyd. J. Stutschewsky, Lipsk 1952
Kindersymphonie, wyd. Th. Trusse, Frankfurt n. Odrą 1925
3 sonates faciles op. 43, wyd. R.A. Schubert, Brema 1949, oprac. na 2 wiolonczele i wyd. F. Grützmacher, Lipsk 1954
Etüden, wyd. W. Schulz, Lipsk 1936, 2. wyd. 1952, część z nich wyd. pt. 24 leichte Etüden, Lipsk 1956
