Podbielski, Jan

Podbielski Jan, polski organista i kompozytor działający w połowie XVII w. na północno-wschodnim Mazowszu. Dotąd nie odnaleziono żadnych pewnych informacji na temat biografii i muzycznej aktywności Podbielskiego. Prawdopodobnie należał on do rodziny organistów znanych z działalności w Prusach Wschodnich na przełomie XVII i XVIII w. (Jacob, Gottfried i Christian Wilhelm Podbielscy), a przez muzykologów niemieckich uznanych za kompozytorów niemieckich. Nazwisko Joh[annis] Podbielsky pojawia się jednorazowo przy Praeludium, zamieszczonym w tabulaturze organowej z ok. 1660, przechowywanej przed II wojną światową w Bibliotece Narodowej w Warszawie i zniszczonej w czasie powstania warszawskiego. W tabulaturze tej, powstałej prawdopodobnie w okolicy Ostrołęki, prócz preludium Podbielskiego znalazły się anonimowe capriccia, canzony, toccaty, fugi oraz opracowania pieśni polskich. Możliwe, że część tych utworów była dziełem Podbielskiego. Wspomniane Praeludium, 33-taktowe, utrzymane jest w stylu toccatowym, który wskazuje na dobrą znajomość twórczości najwybitniejszych przedstawicieli tego gatunku działających we Włoszech w XVII w. (G. Frescobaldiego i B. Pasquiniego). Z uwagi na fakturę utwór ten należy bardziej do repertuaru klawesynowego niż organowego.

Literatura: Z. Jachimecki Muzyka polska w rozwoju historycznym od czasów najdawniejszych do doby obecnej, t. 1, cz. 1, Kraków 1948; H. Feicht Studia nad muzyką polskiego renesansu i baroku, Kraków 1980; R. Wygranienko, Jan Podbielski. Kolejna mistyfikacja?, „Muzyka”, LIII, (2008); M. Szelest, W obronie Praeludium Podbielskiego, „Muzyka”. LXII, 2017.