Piňos [p'inios] Alois Simandl, *2 X 1925 Vyskov, †19 IX 2008 Brno, czeski kompozytor. W latach 1948–49 studiował kompozycję u V. Petrželki w konserwatorium w Brnie, w latach 1949–53 u J. Kvapila w Akademii im. Janáčka; po dyplomie pozostał na uczelni jako pedagog, w 1990 otrzymał tytuł profesora i przez dwa lata był dziekanem wydziału kompozycji i dyrygentury; w 1965 i 1966 uczestniczył w Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darmstadcie, gdzie później sam wykładał w latach 1984–94. W 1967 utworzył wspólnie z A. Parschem, A. Růžičką i M. Štědroniem grupę kompozytorów zajmującą się kompozycją kolektywną, w 1974 dołączyli do niej J. Berg i M. Ištvan, w 1990 J. Medek. Piňos prowadził kursy mistrzowskie w Wiedniu, Fryburgu Bryzg., Malmo i Rydze. W 1994 otrzymał nagrodę krytyki czeskiej za III Kwartet smyczkowy.
Wczesna twórczość Piňossa ukształtowała się na podłożu rodzimych tradycji, jednak już na początku lat 60. zaczęły się w niej zarysowywać tendencje nowatorskie. Doświadczenia kompozytora w zakresie techniki 12-tonowej, wsparte przemyśleniami teoretycznymi, doprowadziły go do rozwiązań indywidualnych: operowania nie seriami, lecz grupami kilkudźwiękowymi układającymi się w pełny materiał dodekafoniczny. Ich systematykę ujął w pracy Tónové skupiny (‘grupy dźwiękowe’), Praga 1971. Pionierskie na terenie muzyki czeskiej były próby łączenia przez Piňossa elementów muzycznych i wizualnych, a z perspektywy ogólnoeuropejskiej eksperymenty w dziedzinie kompozycji kolektywnej.
Instrumentalne:
orkiestrowe:
Zkratky (‘skróty’) 1963
Koncert na orkiestrę i taśmę, 1964
Symfonia Apollo XI 1970
Dyptyk symfoniczny 1975
Uwertura liryczna 1994
Koncert kameralny na smyczki, 1967
Balletti na orkiestrę kameralną i syntezator, 1981
Serenáda pro BBB (Brno Brass Band) na orkiestrę dętą, 1983
koncerty:
Koncert podwójny na wiolonczelę, fortepian, instrumenty dęte i perkusję, 1966
Koncert na jméno BACH na klarnet basowy, fortepian, wiolonczelę, instrumenty smyczkowe i perkusję, 1968
Koncert organowy 1985
Concertino. Hommage à Leoš Janáček na instrumenty dęte blaszane i orkiestrę, 1995
kameralne:
Trio fortepianowe 1960
Karykatury na flet, klarnet basowy lub fagot i fortepian, 1962
Konflikty na skrzypce, klarnet basowy, fortepian i perkusję, 1964
Canti intimi na kwartet smyczkowy, 1976
Kwintet na saksofon, 2 trąbki i 2 puzony, 1980
Nonet 1983
Euphoria I–V na 2–6 wykonawców, 1983–98
III Kwartet smyczkowy 1993
Mortonografie na 8 instrumentów, 1996
Sonnenschein für Mondscheinensemble na flet, klarnet, trio smyczkowe i fortepian, 1997
Podziękowania na każdy dzień na 4 saksofony i kwartet smyczkowy lub dęty, 1998
Sonata na altówkę i wiolonczelę, 1960
Sonata concertante na wiolonczelę i fortepian, 1974
Přibliženi na skrzypce elektryczne i perkusję, 1994
na instrument solo:
Paradoksy I na fortepian, 1965
Paradoksy II na fortepian z taśmą, 1966
Kasematy na fortepian, 1982
Musica affabilis 1994
Sursum corda na organy, 1988
Laudatio na organy, 1992
Monologi na klarnet basowy, 1962
Serenada na flet, 1992
Wokalne i wokalno-instrumentalne:
Carmina Lauretana na baryton solo, 1997
Carmina psalmisona na baryton solo, 1998
Obžalovaný (‘oskarżony’) na baryton, klarnet, trio fortepianowe, perkusję i taśmę, sł. F. Kafka, 1993
Ludus floralis na bas-baryton, chór żeński i taśmę, 1966
Gesta Machabeorum na chór i taśmę, 1967
Ars amatoria, kantata na bas-baryton, chór i orkiestrę, 1967
Pastorela na chór, instrumenty dęte blaszane i perkusję, sł. ludowe, 1984
Elektroniczne:
na taśmę:
Statická hudba 1969
Hudba pro dva 1972
Nieskończona melodia 1973
Spelofonie 1976
Kontrapunkty przyrody 1978
Panta rhei, tryptyk, 1985
Lux in tenebris 1990
***
kompozycje audiowizualne, m.in.:
Geneza na zespół instrumentów i projekcję filmową, 1970
Modré nebe na głos, fortepian i diapozytywy, 1977
***
10 kompozycji zbiorowych, z A. Parschem, A. Růžičką i M. Štědroniem, 1967–73, w tym Teamworks peripatie na sopran, baryton, orkiestrę i taśmę, 1969
Věc Cage aneb Anály avantgardy dokořán, opera kameralna z I. Medekiem i M. Štědroniem, wyst. Brno 1995
Anály předchůdců avantgardy aneb Setkání slovanských velikánů, opera kameralna z I. Medekiem i M. Štědroniem
