Paszkiewicz, Paskiewicz, Paskowicz, Andrzej, *ok. 1635 Kraków (?), †1685 Lublin, polski kompozytor, kaznodzieja i profesor teologii. W 1652 wstąpił do klasztoru oo. karmelitów bosych pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie. W 1653 złożył śluby zakonne. W 1655 ukończył kurs filozofii chrześcijańskiej w Lublinie, w 1658 studia teologiczne w klasztorze św. Michała i św. Józefa w Krakowie. 13 X 1658 otrzymał święcenia kapłańskie, potem wyjechał na krótko do Lublina. W latach 1660–70 wykładał teologię w klasztorze św. Michała i św. Józefa w Krakowie, następnie przebywał w Lublinie (1670), Wiśniczu (1673), Czernej (1676–79), pełniąc różne funkcje zakonne, m.in. przed śmiercią był definitorem prowincjalnym w Lublinie. Dane biograficzne o Paszkiewiczu znajdują się w: archiwum oo. karmelitów bosych w Czernej (sygnatury: ANPK 3, AKC63), archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie (Acta Pontificalia z 1658), Bibliotece PAN w Krakowie (rkp. 2336/11), Bibliotece UW (rkp. 40).
Działalność kompozytorska Paszkiewicza związana była z kapelą rorantystów na Wawelu. Zachował się tylko jeden utwór, którego autorstwo jest niewątpliwe, Cantilena de Passione Domini gratiarum actoria (1669) o incipicie Tibi laus (ATTB). Znane są dwa przekazy tej kompozycji, przechowywane w Archiwum Kapituły Katedralnej na Wawelu: sygnatury Kk.I.7 (tzw. „księgi roranckie”, brak T I) oraz Kk.I.9 (komplet główny, wpis Macieja Miskiewicza z 1670). Utwór ten, przeznaczony zapewne dla kapeli rorantystów, wykazuje cechy zbieżne z resztą repertuaru tego zespołu: mieści się w nurcie prima pratica (obsada a cappella, prosta technika polifoniczna, długonutowy cantus firmus w T II). Z dużym prawdopodobieństwem można przypisać Paszkiewiczowi autorstwo Missa de Passione Dni. a 4. A.P. (zachowane T I, T II, B, B pro organo vel viola, rkp. Kk.I.10 i Kk.I.l1 z Archiwum Kapituły Katedralnej na Wawelu; w tym ostatnim rękopisie utwór Paszkiewicza znajduje się tuż po kompozycji F. Liliusa zapisanej w 1651, bezpośrednio obok utworu Pękiela oraz J. Różyckiego, W. Leszczyńskiego i in.). Jest to opracowanie niektórych części cyklu mszalnego (Kyrie, Sanctus, Agnus Dei i Deo gratias), zbliżone pod względem technicznym do Cantileny. Ponadto H. Opieński wydał, według kopii sporządzonej przez J. Surzyńskiego, wątpliwego autorstwa Agnus Dei z mszy 4-głosowej (w La musique polonaise, Paryż 1918). Surzyński znał też kilka zaginionych dziś utworów Paszkiewicza, których rękopisy znajdowały się niegdyś w wyżej wymienionym archiwum.
Literatura: J. Surzyński Muzyka figuralna w kościołach polskich od XV do XVII wieku, Poznań 1889; Zbiory muzyczne proweniencji wawelskiej, «Musicalia Vetera» 1/6, wyd. E. Głuszcz-Zwolińska, Kraków 1983; H. Feicht Kompozycje religijne Bartłomieja Pękiela, w: Opera musicologica Hieronymi Feicht, red. Z. Lissa, D. Idaszak i in., t. 3: Studia nad muzyką polskiego renesansu i baroku, Kraków 1980.
