logotypes-ue_ENG

Paligon, Marcin

Biogram i literatura

Paligon Marcin, 2. połowa XVI i początek (?) XVII w., polski kompozytor. Danych biograficznych brak. Jedyny zachowany utwór Paligona został wpisany z początkiem XVII w., z uwagą „ad aequales 5 vocum” (zaginiony Quinta vox), do rękopisu działającej na Wawelu kapeli rorantystów, i później skopiowany z dodaniem głosu ripieno (Kraków, Archiwum Kapituły Katedralnej, rkp. 1.1 i 1.360). Jest to introit Rorate caeli, obejmujący zarówno antyfonę, jak werset i doksologię, ale część trzecia powtarza przebieg drugiej. W tenorze wprowadził Paligon melodię chorałową jako równonutowy cantus firmus, zaś w pozostałych głosach zastosował kontrapunkt ozdobny; tylko w częściach 2 (i 3) pojawiają się ślady imitacji.

Literatura: A. Chybiński Martinus Paligonius, „Hosanna” 1928 nr 4 i 5, i odb. Tarnów 1928; T. Jasiński Próba eksplikacji imponderabiliów techniki kompozytorskiej na przykładzie polifonii sakralnej kompozytorów polskich drugiej połowy XVI wieku, „Muzyka” XXXV, 1990 nr 2; K. Morawska Renesans. 1500–1600, Warszawa 1994; M. Wysocki Modalności dzieł motetowych kompozytorów polskich XVI wieku, dysertacja, Uniwersytet A. Mickiewicza w Poznaniu, 2021.

Edycje:

Rorate caeli, wyd. E. Głuszcz-Zwolińska w: Muzyka staropolska, red. H. Feicht, Kraków 1966, oraz w: «Musica Antiqua Polonica» – Renesans, red. P. Poźniak, z. 1, Kraków 1993