Logotypy UE

Niemczyk, Wacław

Biogram

Niemczyk Wacław, *2 VII 1908 Warszawa, †III 1979 Ealing (Middlesex), polski skrzypek. W 1927 ukończył konserwatorium w Warszawie w klasie J. Jarzębskiego. Jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej uzupełniał studia u S. Joachim-Chaigneau w Institut Moderne de Violon oraz u B. Hubermana w Paryżu. Wyróżniony na konkursach skrzypcowych w Wiedniu (1932) i Warszawie (im. H. Wieniawskiego, 1935), prowadził działalność koncertową w kraju i za granicą, występując m.in. w Rydze (utwory K. Szymanowskiego z udziałem kompozytora, 1935), Hiszpanii, Belgii, Anglii i we Francji. Po koncercie w Londynie (1934) otrzymał w darze od J.H. Levy’ego (swego późniejszego mecenasa) skrzypce G.B. Guadagniniego. W latach 1938–39 prowadził klasę skrzypiec w polskim konserwatorium w Gdańsku. Od 1939 był koncertmistrzem i solistą orkiestry A. Dołżyckiego w kawiarni Lardellego w Warszawie do czasu jej bojkotu w latach okupacji. K. Wiłkomirski wspominał go jako „fenomenalnego skrzypka”, którego „temperament, rzadkiej piękności dźwiękowa nieskazitelna precyzja techniczna miały w sobie niesamowitą wprost siłę oddziaływania, a otaczająca go stale atmosfera zachwytu i podziwu potęgowała jeszcze bardziej emocjonalne napięcie jego gry” (Wspomnienia, Kraków 1971). Podczas powstania warszawskiego (1944) Niemczyk grał dla powstańców na Mokotowie, w latach 1944–45 był koncertmistrzem i solistą na koncertach dla Polaków w filharmonii w Krakowie (na ostatnim 7 I 1945 wykonał koncerty W.A. Mozarta, L. van Beethovena i N. Paganiniego). W 1946 osiadł w Londynie, gdzie występował m.in. z London Symphony Orchestra w Royal Festival Hall i dawał recitale w Wigmore Hall. W jego programach koncertowych obok pozycji klasycznego repertuaru skrzypcowego ważne miejsce zajmowała muzyka polska. Zaprzyjaźniony z A. Szałowskim, był jego muzycznym doradcą, wykonawcą utworów (m.in. na koncercie kompozytorskim w Paryżu, 1935) oraz autorem kadencji do Koncertu skrzypcowego (1954). Stworzył także kadencje do koncertów skrzypcowych W.A. Mozarta (KV 216), L. van Beethovena, N. Paganiniego i K. Szymanowskiego. Ponadto skomponował: Sześć kaprysów i Mazurka na skrzypce solo oraz Valse caprice (wyd. Paryż 1933), Gavotte, Improvisation, Humoresque i Allegro non troppo na skrzypce i fortepian.